60 năm khoa học và công nghệ: Trang sử vinh quang, tự hào

author 19:00 26/01/2020

(VietQ.vn) - Trong 60 năm xây dựng và phát triển, khoa học và công nghệ luôn luôn khẳng định được vai trò then chốt đối với sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Cùng với xu thế hội nhập quốc tế sâu rộng, thế hệ những người làm khoa học công nghệ đang từng ngày cố gắng gìn giữ, viết tiếp những trang sử vàng đầy vinh quang và tự hào trên con đường đưa khoa học và công nghệ trở thành mũi tiên phong trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Sự kiện: Hoạt động Khoa học & Công nghệ

Mũi tên tiên phong trong thời kỳ hội nhập

Trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, KH&CN đã có những bước tiến quan trọng về mọi mặt, đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân và củng cố quốc phòng, an ninh. Hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách quản lý KH&CN được chú trọng đổi mới, hướng đến tiệm cận các thông lệ và chuẩn mực quốc tế, tạo môi trường ngày càng thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.

Thời kỳ này cũng chứng kiến tiềm lực KH&CN quốc gia ngày càng phát triển. Trong thập niên 60, cả miền Bắc chỉ có 8 viện nghiên cứu, 6 trường đại học thì đến nay, cả nước đã có hơn 4.000 tổ chức KH&CN, 3 khu công nghệ cao quốc gia, 13 khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, 8 khu công nghệ thông tin tập trung và gần 67.000 cán bộ nghiên cứu. Hạ tầng nghiên cứu trong một số lĩnh vực trọng điểm như công nghệ sinh học, hóa dầu, vật liệu, năng lượng, tự động hóa, nano, công nghệ tính toán, y học được tăng cường.

Thị trường công nghệ, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo phát triển sôi động, hệ thống sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn đo lường chất lượng ngày càng hoàn thiện, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp, khuyến khích sự ra đời của hàng nghìn doanh nghiệp khởi nghiệp có tiềm năng tăng trưởng.

Chưa dừng lại ở đó, năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam cũng liên tục tăng cao, năm 2019 đạt thứ hạng tốt nhất từ trước tới nay, xếp thứ 42 trên 129 quốc gia, dẫn đầu nhóm quốc gia thu nhập trung bình thấp. Số lượng công bố quốc tế của các nhà khoa học Việt Nam tăng trung bình 26%/ năm, lĩnh vực toán học và vật lý luôn đứng ở tốp đầu các nước ASEAN. Việc ứng dụng công nghệ cao và phát triển sản phẩm theo chuỗi được đẩy mạnh trong các ngành nông nghiệp và công nghiệp. Nhân tố KH&CN đóng góp hơn 30% giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp, 38% trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi.

Với những đóng góp to lớn cho quá trình phát triển kinh tế-xã hội đất nước, trong hành trình 60 năm cống hiến, Bộ KH&CN đã vinh dự được Đảng, Nhà nước ghi nhận, đánh giá cao và tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý như Huân chương Độc lập hạng Nhất (1999), Huân Chương Hồ Chí Minh (2004), Huân chương Sao vàng (2009), Huân chương Độc lập hạng Nhất (2014), Huân chương Lao động hạng Nhất (2019).

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gắn Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ KH&CN

Những kỳ vọng lớn lao

Mặc dù điều kiện một nước đang phát triển, nguồn lực có hạn, Việt Nam đã có những tiến bộ rất đáng khích lệ, từng bước rút ngắn cách biệt về năng lực khoa học và đổi mới sáng tạo so với khu vực và thế giới nhưng những khó khăn mà Việt Nam phải đối mặt là rất lớn. Trong đó, có những khó khăn cần phải tập trung giải quyết một cách triệt để như việc làm sao để tăng năng suất lao động, tăng năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp Việt Nam. Thêm vào đó, cần tìm những giải pháp để đưa tinh thần khoa học, văn hóa đổi mới sáng tạo thấm sâu vào tư duy, nhận thức cộng đồng xã hội.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra trên toàn cầu với các cơ hội và thách thức đan xen, đòi hỏi một nước đi sau như Việt Nam cần nhanh chóng đổi mới tư duy, hành động kịp thời, một mặt kiên trì các giải pháp tăng cường tiềm lực KH&CN trong dài hạn, mặt khác bằng mọi giá tìm cách đi riêng để phát triển bứt phá.

Ðể đưa KH&CN và đổi mới sáng tạo thật sự trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh và bền vững, thời gian tới, hệ thống sáng tạo quốc gia chắc chắn sẽ cần được đổi mới theo hướng lấy doanh nghiệp làm trung tâm và trường đại học là chủ thể nghiên cứu. Đồng thời, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia để phát triển mạnh lực lượng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có tiềm năng tăng trưởng nhanh.

Tiếp tục đổi mới hoạt động quản lý KH&CN theo hướng dỡ bỏ các rào cản, giải phóng tối đa tiềm năng sáng tạo, nới rộng quyền tự do học thuật đi đôi với đánh giá công khai, minh bạch kết quả hoạt động nghiên cứu. Xác định trúng và đúng tầm nhiệm vụ KH&CN, xuất phát từ thực tiễn và giải quyết được các yêu cầu bức thiết của thực tiễn phát triển đất nước, ngành, lĩnh vực và doanh nghiệp.

Gây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ khoa học mạnh, kết hợp đồng thời biện pháp động viên, khuyến khích và đặt yêu cầu trở lại đối với nhà khoa học; đào tạo, trọng dụng người tài kết hợp với đòi hỏi về tính liêm chính và đạo đức trong nghiên cứu. Bảo đảm phương tiện và môi trường làm việc thuận lợi cho cán bộ khoa học.

Ðẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu chung để tranh thủ nguồn lực và tri thức của các quốc gia tiên tiến, đồng thời từng bước nâng tầm năng lực và trình độ nghiên cứu trong nước để có thể tham gia hợp tác đối tác bình đẳng và cùng có lợi trong dài hạn. Thu hút, khai thác thế mạnh của đội ngũ các nhà khoa học tài năng là người Việt Nam ở nước ngoài.

Nhìn lại chặng đường lịch sử 60 năm, dưới sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc của Ðảng, Nhà nước và Chính phủ, các thế hệ tiền bối của ngành khoa học và công nghệ, các thế hệ cán bộ khoa học Việt Nam trong nước và ở nước ngoài, trong từng thời kỳ lịch sử, đã chung tay viết nên những trang vàng truyền thống của KH&CN Việt Nam, bằng cả máu xương và những hy sinh thầm lặng trên con đường sáng tạo, bằng trí tuệ và tấm lòng tận trung với đất nước, để đưa nền KH&CN nước nhà vượt qua muôn vàn chông gai, thử thách trong thời chiến và phát triển rực rỡ trong thời đại hòa bình và dựng xây đất nước.

Niềm vinh dự và tự hào đó chắc chắn sẽ tiếp thêm động lực và niềm tin cho lực lượng KH&CN nước nhà trong thời đại mới, quyết tâm đoàn kết và nỗ lực sáng tạo để nhân lên gấp bội tiềm năng và nguồn lực trí tuệ Việt Nam, đưa KH&CN phát triển lên một tầm cao mới, đóng góp ngày càng to lớn cho sự nghiệp phát triển nhanh và bền vững đất nước, xứng đáng với kỳ vọng của Ðảng, Nhà nước và nhân dân.

Phong Lâm

Nhiều thành tựu nổi bật của hoạt động khoa học và công nghệ năm 2019(VietQ.vn) - Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ Quý IV/2019 của Bộ KH&CN, ông Nguyễn Mai Dương - Chánh văn phòng Bộ KH&CN cho biết, trong năm 2019, với sự nỗ lực của toàn ngành, hoạt động KH&CN đã đạt được nhiều thành tựu.
Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang