Áp thuế phòng vệ thương mại- Hỗ trợ ngành mía đường Việt Nam cạnh tranh sòng phẳng

Đó là thông tin được chia sẻ tại buổi Tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Cơ hội và thách thức của ngành mía đường” do báo Nhân dân Điện tử tổ chức chiều 23/3/2021.

Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, niên vụ 2019-2020, diện tích trồng mía tiếp tục bị giảm 15-20%. Dự báo, niên vụ 2020-2021, tiếp tục sẽ thiếu hụt nguồn cung mía nguyên liệu cho các nhà máy.

Tọa đàm trực tuyến 'Cơ hội và thách thức cho ngành mía đường' . Ảnh: Thanh Trà 

Hiện chỉ còn 29/40 nhà máy đường còn hoạt động, tổng lượng mía Việt Nam chỉ đạt khoảng 5,3 triệu tấn mía, tương đương 530.000 tấn đường. Hơn nữa, giá đường nội địa Việt Nam vẫn thấp nhất trong khu vực.

Đứng trước những khó khăn của ngành mía đường, ngày 9/2/2021, Bộ Công thương đã ký ban hành Quyết định số 477/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với đường nhập khẩu từ Thái Lan với mức 48,88% cho đường tinh và 33,88% cho đường thô.

Ông Nguyễn Văn Lộc- Quyền Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam cho biết: việc áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp tạm thời đối với sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan được Bộ Công Thương quyết định sau quá trình điều tra 5 tháng bắt đầu từ 21/9/2020 bước đầu đã cho kết quả.

Điều tra ban đầu cho thấy hành vi trợ cấp và bán phá giá gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành đường Việt Nam, khiến hơn 50% hộ nông dân trồng mía phải dừng sản xuất và 1/3 số nhà máy mía đường buộc phải đóng cửa.

Kết quả điều tra cho thấy các sản phẩm đường mía nhập khẩu từ Thái Lan, bao gồm đường tinh luyện và đường thô, đã được trợ cấp, bán phá giá ở mức 48,88%, trong khi đặc trưng sản xuất của ngành mía đường tại mọi quốc gia là chi phí mía chiếm đến 70-80% giá thành sản xuất, liên tiếp nhiều năm lượng đường phá giá tràn vào Việt Nam đã khiến sản phẩm mía đường của Việt Nam bị bán ra ở còn rẻ hơn cả giá nguyên liệu.

“Việc áp thuế phòng vệ thương mại là sự can thiệp kịp thời, chẳng khác nào chiếc phao cứu sinh xuất hiện kịp thời trong hoàn cảnh thập tử nhất sinh của ngành đường Việt Nam”- ông Nguyễn Văn Lộc nói.

Ông Chu Thắng Trung- Cục phó Cục Phòng vệ thương mại cho biết, Quyết định số 477 của Bộ Công Thương đã mang lại cơ hội cạnh tranh công bằng cho đường của Việt Nam ở thị trường nội địa. Đã có một số dấu hiệu tích cực từ khi Quyết định có hiệu lực: Giá bán đường sản xuất trong nước đã tăng trung bình từ 1.500 - 2.000 đồng/kg so với thời điểm cuối năm 2020; giá thu mua mía nguyên liệu của người trồng mía cũng tăng so với vụ ép năm ngoái, tăng từ 50 ngàn – 100 ngàn đồng/tấn.

Theo các chuyên gia, để phát triển bền vững, ngành mía đường cần khuyến khích bà con tham gia vào hợp tác xã nông nghiệp để mở rộng diện tích, xây dựng được vùng nguyên liệu mía chất lượng; thông qua hợp tác xã nông nghiệp sẽ hưởng thụ chính sách hỗ trợ của Nhà nước để phát triển cây mía. Mặt khác, cần có cơ chế hỗ trợ tín dụng để các hợp tác xã tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi; đồng thời, xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nông dân, đầu tư khoa học công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh của ngành mía đường.

Lê Kim Liên