Bảo hiểm xã hội đa tầng giúp nâng cao chất lượng an sinh xã hội

author 17:36 03/01/2020

(VietQ.vn) - Bảo hiểm xã hội (BHXH) đa tầng là một trong những nội dung quan trọng của Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 về cải cách chính sách BHXH hướng tới mục tiêu tăng trưởng bao trùm, nâng cao chất lượng an sinh xã hội.

Hiện nay trên thế giới vẫn chưa có khái niệm thống nhất về BHXH đa tầng, một số tổ chức quốc tế mới đưa ra các khái niệm, như sàn an sinh xã hội của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), hệ thống hưu trí đa trụ cột của Ngân hàng Thế giới (WB) hoặc hệ thống hưu trí đa tầng của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) để khuyến nghị các quốc gia xây dựng hệ thống chính sách an sinh xã hội nói chung và BHXH nói riêng.

Bảo hiểm xã hội đa tầng giúp nâng cao chất lượng an sinh xã hội. Ảnh minh họa. 

Tại Việt Nam, khái niệm BHXH đa tầng được đề cập khá rõ trong Nghị quyết 28-NQ/TW. Theo đó, hệ thống hướng tới bao gồm ba tầng cơ bản như sau:

Trợ cấp hưu trí xã hội: Ngân sách nhà nước cung cấp một khoản trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu, hoặc bảo hiểm xã hội hằng tháng. Có chính sách huy động các nguồn lực xã hội đóng thêm để các đối tượng này có mức hưởng cao hơn; điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách.

Bảo hiểm xã hội cơ bản, bao gồm bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện: Bảo hiểm xã hội bắt buộc (với các chế độ hưu trí, tử tuất, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, ốm đau, thai sản, thất nghiệp) dựa trên đóng góp của người lao động và người sử dụng lao động. Bảo hiểm xã hội tự nguyện (với các chế độ hưu trí, tử tuất hiện nay, từng bước mở rộng sang các chế độ khác) dựa trên đóng góp của người lao động không có quan hệ lao động; có sự hỗ trợ phù hợp từ ngân sách nhà nước cho nông dân, người nghèo, người có thu nhập thấp, lao động khu vực phi chính thức để mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội; nâng cao ý thức, trách nhiệm của người lao động đối với việc tự bảo đảm an sinh cho bản thân. Mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội theo lộ trình điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu phù hợp từng thời kỳ.

Bảo hiểm hưu trí bổ sung là chế độ hưu trí tự nguyện theo nguyên tắc thị trường, tạo điều kiện cho người sử dụng lao động và người lao động có thêm sự lựa chọn tham gia đóng góp để được hưởng mức lương hưu cao hơn.

Theo TS. Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội, về khái niệm đa tầng, cần giải thích rõ để nhân dân hiểu chủ yếu thực ra có 3 tầng nấc: Tầng đầu tiên là chăm lo cho những người không có khả năng thu nhập tự đảm bảo chi trả (với mức hỗ trợ từ 270 – 280 nghìn đồng), đó là người già neo đơn, người già từ 80 tuổi trở lên.

Đây là một dạng trợ cấp hưu trí xã hội từ NSNN, thể hiện bản chất an sinh xã hội của Nhà nước ta. Tầng trên là hưu trí bổ sung, người nào có thu nhập cao, người đó đóng vào quỹ do doanh nghiệp và người lao động tự thỏa thuận để khi về hưu có Nhà nước bảo trợ để nhận lương hưu cao hơn và dự kiến, tới năm 2021 sẽ bổ sung thêm 4 đối tượng (chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý hợp tác xã, đặc biệt người lao động làm việc phi chính thức…).

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 50 triệu lao động, trong đó 14 triệu lao động đã tham gia BHXH, 8 triệu lao động có quan hệ lao động, 34 triệu lao động khu vực phi chính thức nông nghiệp, nông thôn. "Phải làm sao đưa tất cả các đối tượng lao động này tham gia BHXH để có an sinh xã hội lâu dài, điểm này rất quan trọng", TS. Bùi Sỹ Lợi nhấn mạnh.

Có thể thấy, nội dung hệ thống BHXH đa tầng dù không đồng nhất với những khái niệm trên thế giới, nhưng đã hướng đến những mục tiêu trong xây dựng hệ thống an sinh xã hội mà các tổ chức quốc tế đưa ra; đồng thời, phù hợp mục tiêu tăng trưởng bao trùm, nâng cao chất lượng an sinh đang được Ðảng, Nhà nước và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Em muốn được sống...(VietQ.vn) - “Em muốn được sống, muốn được có người yêu nữa…” – Em là Phương Mai – bệnh nhân trẻ nhất Khoa Thận lọc máu, Bệnh viện Việt Đức - năm nay 15 tuổi và đã chạy thận được hơn 4 năm. Em phải nghỉ học và ở luôn nhà nghỉ bệnh viện để tiện cho việc lọc máu và truyền hóa chất.

Phương Mai

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang