Bất an mùa kinh doanh lịch tết Quý Tỵ 2013 (Bài cuối)

Bài cuối: Nhức nhối in lịch lậu

Thống kê của Cục Xuất bản - Bộ Thông tin và Truyền thông cho thấy, trước năm 2004 cả nước có hơn 160 cơ sở in đều thuộc sở hữu nhà nước. Đến nay, cả nước có hơn 1.500 cơ sở in công nghiệp. Trong đó, chỉ có hơn 1/3 cơ sở in chịu sự điều chỉnh, kiểm soát của Luật Xuất bản và Nghị định số 105/2007/NĐ - CP ngày 21/6/2007 về hoạt động in các sản phẩm không phải là xuất bản phẩm. Số còn lại, khoảng 1.000 cơ sở in công nghiệp khác và hơn 10.000 cơ sở in lưới, in quảng cáo, photocopy hoạt động ngoài luồng, không có khung pháp lý điều chỉnh.

In lậu tràn lan

Một ví dụ điển hình từ hệ lụy nói trên là vừa qua, Cục An ninh thông tin truyền thông (Bộ Công an) phối hợp cùng PA 83, Công an tỉnh Long An bắt quả tang cơ sở gia công lịch trái phép do bà Huỳnh Thị Nga, 53 tuổi, ngụ ở ấp Cầu Ván, xã An Lục Long, huyện Châu Thành (Long An) làm chủ. Cơ quan chức năng phát hiện cơ sở của bà Nga đang gia công khoảng 3,2 tấn lịch blốc trung bán thành phẩm, 2.000 blốc lịch thành phẩm được đựng trong 200 thùng để chờ giao. Tại thời điểm kiểm tra, chủ cơ sở không có giấy phép. Số lịch gia công theo lời khai của chủ cơ sở là làm thuê cho một đối tượng ở quận 8, TP.HCM, nhưng không xuất trình được giấy tờ hợp pháp.

Thực tế nêu trên là do cơ quan chức năng chưa quản lý hết được số cơ sở in ấn. Mặt khác, nhiều cơ sở thậm chí còn làm "náo loạn" thị trường bằng việc phá giá sản phẩm. Lịch Tết do các cơ sở in lậu có thể chiết khấu tới 50% lợi nhuận cho các đại lý phân phối. Trong khi đó, lịch chính hiệu chỉ chiết khấu 30% lợi nhuận. 

Các mẫu tem chống in lịch lậu theo quy chuẩn của Cục Xuất bản

Đến nay cũng chưa có con số thống kê nào về lượng lịch bloc in lậu. Nhưng nhìn vào lượng lịch bloc ế đọng nhiều năm nay ở các đại lý, các công ty phát hành sách thì có thể khẳng định mức độ in lậu ra sao. Có rất nhiều kiểu in lậu như đăng ký liên kết, in quá số lượng giấy phép, hay còn gọi là in nối bản… Có khi lại có giấy phép từ gốc, có bản mẫu nên dễ dàng "qua mặt” nhà quản lý.

Theo ông Lê Quang Khôi - Giám đốc NXB Nông nghiệp, năm nào cũng vậy, thực trạng lịch bloc in lậu xuất hiện tràn lan và ngày càng tinh vi, gây hỗn loạn thị trường lịch chính thống, đẩy các nhà xuất bản vào tình thế ngày càng khó khăn.

“Lịch bloc in lậu là một vấn đề nan giải. Sản phẩm lịch in lậu trà trộn vào thị trường, rất khó phát hiện. Thực tế, việc bán – mua lịch lậu bloc không có một cơ sở nào: không hóa đơn, không giấy tờ. Đồng nghĩa với điều đó thì người tiêu dùng chịu thiệt, còn đơn vị in lậu trốn được bản quyền, trốn thuế. Dù chúng ta có đầy đủ luật, nghị định, thông tư nhưng ngăn chặn lịch in lậu cũng vẫn chỉ ở mức độ nhất định”, ông Khôi nói.

Cũng theo ông Lê Quang Khôi, cho dù năm nay Cục Xuất bản đã ban hành tem chống giả là loại tem tương đối hiện đại theo công nghệ của Đức nhưng điều đó không có nghĩa là những cơ sở in lịch lậu không được "nhái”.

Tem công nghệ cao có chống được lịch lậu?

Cục Xuất bản cho biết, để khống chế số lượng bản in, năm ngoái, mỗi nhà xuất bản, mỗi đơn vị được xuất bản 280.000 cuốn, năm nay là 230.000 đồng/cuốn/nhà xuất bản. Điều này làm cho việc in ấn lịch hợp lý hơn trên toàn quốc. Bên cạnh những nhà xuất bản, công ty có xin phép xuất bản và đầu tư kỹ càng cho in ấn lịch, hiện trên thị trường cũng bắt đầu xuất hiện lịch lậu.

Trong mùa lịch blốc năm 2013, Cục Xuất bản đã ban hành 03 mẫu tem chống giả dán trên lịch blốc năm 2013 của các nhà xuất bản được Cục Xuất bản xác nhận đăng ký kế hoạch xuất bản để chống in lậu, nhập lậu, làm hàng giả và nhận biết khi lưu thông trên thị trường.

Cục An ninh thông tin truyền thông (Bộ Công an) phối hợp cùng PA 83, Công an tỉnh Long An bắt quả tang cơ sở gia công lịch trái phép do bà Huỳnh Thị Nga, 53 tuổi, ngụ ở ấp Cầu Ván, xã An Lục Long, huyện Châu Thành (Long An) làm chủ.

Cụ thể như mẫu tem dán trên các loại lịch blốc tiểu, blốc trung pơluya: tem có hình vuông, kích thước 20mm x 20mm, với các thông tin: CỤC XUẤT BẢN (chữ đỏ trên nền vàng), LỊCH BLỐC QUÝ TỊ (chữ đỏ trên nền vàng), THOA NƯỚC PHÂN BIỆT THẬT/GIẢ (chữ trắng nền xanh đậm), http://.vinachq.vn/ (chữ trắng nền xanh đậm), 2013 (chữ xanh nhạt viền xanh đậm). Hình thức chống giả: thoa nước lên bề mặt tem xuất hiện dòng chữ “CỤC XUẤT BẢN”, chiếu đèn tia cực tím lên bề mặt tem xuất hiện dòng chữ phát sáng “Vina CHG®”.

Mẫu hai là tem dán trên các loại lịch blốc trung màu, blốc đại, blốc siêu đại, blốc cực đại, tem có hình elip, kích thước 20mm x 13mm, với các thông tin: CỤC XUẤT BẢN(chữ đỏ trên nền vàng), LỊCH BLỐC QUÝ TỊ 2013 (chữ đỏ trên nền xanh nhạt), THOA NƯỚC PHÂN BIỆT THẬT/GIẢ (chữ trắng trên nền xanh đậm), http://.vinachq.vn/ (chữ đỏ trên nền vàng). Hình thức chống giả: thoa nước lên bề mặt tem xuất hiện dòng chữ “CỤC XUẤT BẢN”, chiếu đèn tia cực tím lên bề mặt tem xuất hiện dòng chữ phát sáng “Vina CHG®”.

Mẫu ba là tem dán trên các loại lịch blốc không bán, tem có hình tròn, kích thước đường kính 16mm, với các thông tin như sau: CỤC XUẤT BẢN (chữ đỏ trên nền vàng), LỊCH BLỐC QUÝ TỊ 2013 (chữ trắng trên nền xanh đậm), KHÔNG BÁN (chữ đỏ trên nền xanh nhạt), THOA NƯỚC PHÂN BIỆT THẬT/GIẢ (chữ trắng trên nền xanh đậm), http://.vinachq.vn/ (chữ đỏ trên nền vàng). Hình thức chống giả: thoa nước lên bề mặt tem xuất hiện dòng chữ “CỤC XUẤT BẢN”, chiếu đèn tia cực tím lên bề mặt tem xuất hiện dòng chữ phát sáng “Vina CHG®”.

Nguyễn Nam