Bí ẩn tòa biệt thự đẹp nhất Quảng Ninh từng có đường hầm thông ra biển

Ở Quảng Ninh hiện nay có nhiều ngôi cổ nhà kiến trúc Pháp vẫn còn được gìn giữ và sử dụng hiệu quả. Trong đó phải kể đến trụ sở Văn phòng UBND thị xã Quảng Yên, một số dãy nhà thuộc Lữ đoàn Hải quân 147 và một số ngôi nhà khác. Đáng chú ý, ở TP Hạ Long có một ngôi nhà đã tồn tại 119 năm nhưng vẫn rất tiện ích và đẹp đẽ, đó là trụ sở cơ quan Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Quảng Ninh.

Sự đan xen hòa quyện giữa các đường nét kiến trúc cổ với nghệ thuật kiến trúc Pháp đã tạo cho trụ sở LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh một không gian kiến trúc vừa cổ kính vừa hiện đại cùng tồn tại mãi với thời gian. Ảnh: Hữu Bình

Ngôi nhà tọa lạc tại địa chỉ số 91 Lê Thánh Tông, một trong những con đường đẹp nhất thành phố biển. Vào buổi chiều, nhân viên văn phòng và bảo vệ cơ quan thường nhìn thấy khách du lịch quốc tế dừng lại chụp ảnh trước ngôi nhà này một cách thích thú. Trên nóc ngôi nhà ghi con số “1896” là năm khai sinh ra ngôi nhà. Sau này, khi kiến trúc Việt phát triển hơn, chúng ta thường thấy trên nhiều ngôi nhà xây ba gian hai chái cũng hay “bắt chước” ghi năm xây dựng nhà, như đánh dấu một mốc thời gian mà gia chủ đã làm được một việc lớn trong đời mỗi con người.

Chuyện về chủ nhân ngôi nhà “1896” thì chúng tôi cũng đã nghe nhiều người đi trước kể lại, có người nói đây là ngôi nhà của “chủ mỏ” người Pháp. Họ đã mang toàn bộ kiến trúc Pháp đến áp dụng vào ngôi nhà để cho đỡ nhớ quê hương. Còn mấy anh kỹ sư xây dựng của LĐLĐ tỉnh thì kể là, trước đây dưới tầng hầm ngôi nhà Pháp này còn có một đường hầm thông ra biển. Họ xây như vậy để đề phòng nếu bị Việt Minh đột nhập sẽ có đường thoát hiểm…

Tìm hiểu thêm về ngôi nhà này, chúng tôi đã trò chuyện với cụ Lê Bùi. Cụ Bùi nguyên là Thư ký Liên hiệp Công đoàn tỉnh, giờ đã ở tuổi “thất thập cổ lai hy”  nhưng rất minh mẫn. Cụ kể: Khi Công đoàn tiếp quản ngôi nhà này, đây là một trong những ngôi nhà đẹp nhất thị xã hồi bấy giờ. Cũng có người hỏi, tại sao Công đoàn lại giữ được ngôi nhà đẹp như thế, thì cụ Lê Bùi nói “vì Công đoàn là đại diện của giai cấp công nhân, mà giai cấp công nhân là phải ở nhà to!” Tư duy hồi đó thế, rồi cụ cười móm mém. Nhưng khi liên hệ với câu này của cụ chúng tôi cũng thấy có cái lý lẽ đúng, vì Tổng LĐLĐ Việt Nam hiện nay cũng đang ở nhà Pháp cổ như… LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh.

Trở lại vẻ đẹp của ngôi nhà, phải kể đến sự quan tâm của các thế hệ lãnh đạo cơ quan LĐLĐ tỉnh. Nhà vẫn giữ được dáng vẻ kiến trúc ban đầu, tuy có sửa sang đôi chút nhưng không làm mất đi vẻ đẹp hài hòa của nó với thiên nhiên. Các phòng làm việc trong ngôi nhà kiến trúc Pháp này rất mát vì hành lang nhà để khá rộng, có chỗ hành lang và hiên rộng 2-3 mét. Các chân cầu tháng mới được xây dựng cho tiện ích hơn, nhưng các nhà quản lý vân giữ nguyên cầu thang cũ, không hủy bỏ. Đã có nhiều đôi bạn trẻ  “nhờ quan hệ”  với Công đoàn xin được chụp ảnh cưới ở đây. Có nhiều lý do, nhưng có lẽ hình ảnh ngôi nhà trăm tuổi và mơ ước hạnh phúc trăm năm của các đôi trẻ chính là lý do để họ “tạo dáng” ở nơi này…

Hữu Bình (Hạ Long)