Bí quyết dạy trẻ tính tự giác và làm chủ bản thân

Dạy trẻ biết tự giác, có khả năng tự chấp hành kỷ luật, là đích mà cha mẹ muốn đạt được khi các phụ huynh áp dụng các phương pháp kỷ luật tích cực. Tự giác sẽ giúp trẻ biết suy nghĩ về những việc trẻ làm và đưa ra những lựa chọn đúng đắn. Khi trẻ đến trường hoặc đi thăm ông bà, trẻ thường thử nghiệm tính tự giác khi bố mẹ đi vắng.

Dạy trẻ biết tự giác và tự chủ là điều rất cần thiết. Ảnh minh họa

Dạy trẻ tự giác bằng cách giao trách nhiệm cho trẻ

Trẻ sẽ tự giác khi trẻ có tinh thần trách nhiệm. Với các bé còn nhỏ, người lớn có thể giao cho bé công việc lau bàn, thu dọn đồ chơi,... Những công việc nho nhỏ phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp trẻ cảm thấy tốt về bản thân mình hơn, đồng thời giúp trẻ nghĩ tới người khác.

Dạy trẻ bằng cách đảm bảo tính nhất quán

Trẻ không thể hình thành sự tự giác, nếu các hoạt động thường xuyên thay đổi về thời gian và cách thức.

Một trong những biện pháp nâng cao “kỹ năng” là cho trẻ từng bước tham gia vào các hoạt động trong gia đình, như dọn dẹp, làm bếp, lau nhà, giặt quần áo... Bố mẹ có thể nhờ bé làm một số việc lặt vặt, vừa làm vừa hướng dẫn thêm cho con. Dĩ nhiên điều đó sẽ làm cho chúng ta mất thì giờ hơn, mệt hơn… nhưng có hoạt động huấn luyện nào mà không mất thì giờ và công sức?

Dạy trẻ bằng cách để trẻ đưa ra quyết định

Trẻ học được kỹ năng tự giác và tự chủ càng sớm càng tốt. Ảnh minh họa

Mặc dù trẻ chưa đủ kỹ năng và kinh nghiệm để đưa ra tất cả các quyết định trong cuộc sống của trẻ, nhưng bạn có thể khuyến khích trẻ học các kỹ năng đưa ra quyết định càng sớm càng tốt. Trẻ có thể được lựa chọn bất cứ khi nào trẻ giao tiếp với người lớn tuổi hơn. Khi trẻ có quyền lựa chọn, trẻ sẽ cảm thấy mình có quyền kiểm soát hơn.

Dạy trẻ bằng cách để trẻ gặp sai lầm

Tất cả mọi người, từ già lẫn trẻ, đều học hỏi qua những sai lầm. Cha mẹ không nên từ bỏ cơ hội học hỏi này của con. Nếu bé đưa ra một quyết định sai, thay vì bạn giải quyết vấn đề cho bé, người lớn hãy thảo luận với con những việc mà bé cần làm để lần sau bé có thể quyết định đúng hơn. Ví dụ, nếu trẻ giành đồ chơi của bạn bè, phụ huynh không nên lặp lại hành vi như vậy bằng cách giành lại đồ chơi của bé. Thay vì như thế, cha mẹ có thể giải thích với bé rằng giành đồ chơi của người khác là hành vi không chấp nhận được và có thể hỏi bé lần sau bé sẽ làm gì để mượn đồ chơi của bạn. Bé sẽ học hỏi được bài học đáng giá.

Trong cuộc đời con người, có ba điều quan trọng là Lập ngôn, lập chí và lập nghiệp – mà muốn có được các điều này thì không thể chỉ biết dựa vào sự chăm sóc hỗ trợ của cha mẹ và những người xung quanh mà phải bằng sự Tự lập. Chính vì thế, ý thức tự giác mà cha mẹ sẽ giúp cho con hình thành trong mùa xuân của cuộc đời, chính là bước đầu cho quá trình thành người. Một con người có thể bước đi trong cuộc đời bằng bàn chân và khối óc của mình cũng như tự tin vào chính mình.

Nguyễn Huyền (Tổng hợp)