Bí thư Thành ủy TP.HCM: 'Nếu quyết tâm thành phố sẽ không chậm trong lĩnh vực AI'

Xác định những điểm nghẽn trong nghiên cứu, ứng dụng AI

Theo ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP.HCM, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 hiện đã lan toả và tác động đến toàn bộ lực lượng sản xuất. 12 lĩnh vực cốt lõi của cuộc cách mạng 4.0 mang lại giá trị kinh tế thế giới vào khoảng 33.000 tỷ USD từ nay đến 2025. Trong xu hướng chung đó, cuộc cách mạng 4.0 cũng chính là cơ hội vàng để TP.HCM nhảy vọt trong tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Thành Phong cho biết, từ năm 2017, thành phố đã tích hợp một số lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) vào Đề án xây dựng TP.HCM trở thành đô thị thông minh. Điều này được kỳ vọng như hạt nhân để thực hiện cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư trên địa bàn và làm nền tảng để thành phố triển khai thành công Đề án đô thị thông minh.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Thành Phong, nhìn tổng thể, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào sản xuất và đời sống còn khá chậm. Thành phố đang ở vị trí phía sau về nghiên cứu, đào tạo so với các đô thị trên thế giới; thiếu chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách về AI.

Đặc biệt, sự gắn kết, tương tác tứ giác của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là nhà nước, doanh nghiệp, nhà khoa học và nhà đầu tư tài chính còn lỏng lẻo, là một trong những điểm nghẽn kìm hãm sự nghiên cứu và ứng dụng AI trên địa bàn thành phố. TP.HCM mong muốn các chuyên gia hiến kế tháo gỡ các điểm nghẽn để phát triển lĩnh vực này.

Cần triển khai AI trên 3 mũi nhọn

PGS.TS Vũ Hải Quân, Phó Giám đốc, Trưởng phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo Đại học Quốc gia TP.HCM cho hay, các cường quốc trên thế giới đều quan tâm đến AI, bởi các nước dẫn đầu về AI sẽ dẫn đầu về nhiều phương diện. Do vậy, thành phố phải quan tâm phát triển AI, với tầm nhìn tương lai để TP.HCM trở thành trung tâm dữ liệu của khu vực Đông Nam Á.

Muốn thực hiện mục tiêu này, cần có những hoạt động về AI, xây dựng được hệ sinh thái ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Thành phố cần triển khai nhiều giải pháp dựa trên ba mũi nhọn: nghiên cứu đào tạo, làm chủ công nghệ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

Trong khi đó, GS.TS Hồ Tú Bảo (Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán) đề xuất, cần tập trung xây dựng hạ tầng số tại TP.HCM. Muốn phát triển lâu dài phải phát triển hạ tầng số, có máy tính kết nối dữ liệu; đồng thời phải chú trọng công tác nhân lực, với nhân lực AI phổ thông (người lao động phải sử dụng được công nghệ AI) và nhân lực AI tinh hoa (có thể giải quyết được các bài toán thách thức của thành phố).

Cùng với đó, thành phố cần điều chỉnh chương trình đào tạo AI tại các trường (hiện đã cũ), phát triển và ứng dụng AI hiệu quả cần được thực hiện từ mọi cấp của Thành phố.

Cũng theo vị này, nguồn dữ liệu lớn vừa là thách thức để phát triển AI vừa là yêu cầu của AI, cụ thể là yêu cầu của kỹ thuật deep learning. Đây cũng là lý do tại sao các khái niệm như IoT (kết nối vạn vật), big-data (dữ liệu lớn) và AI đã được đề cập cùng nhau.

Không có trí tuệ nhân tạo thì không có thành phố thông minh

Liên quan tới các vấn đề nêu trên, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh: “Đô thị thông minh mà không có trí tuệ nhân tạo thì không làm được”.

Tuy nhiên, để thực hiện ứng dụng trí tuệ nhân tạo không thể từ một phía. Đó phải là sự kết hợp liên ngành, từ nhà nghiên cứu, người ứng dụng và các cơ quan tài trợ. Do vậy, thành phố cần xây dựng hệ sinh thái ứng dụng trí tuệ nhân tạo, điều kiện về kinh tế-xã hội của TP.HCM hiện nay rất thuận lợi cho xây dựng hệ sinh thái này.

Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân định hướng UBND TP.HCM sớm phối hợp với các đơn vị xây dựng cơ sở dữ liệu về những đơn vị, cá nhân có thể tham gia đề án xây dựng hệ sinh thái ứng dụng AI.

Đồng thời, thành phố thành lập một Ban xây dựng, điều hành chương trình hợp tác nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo, trong đó thành viên của Ban được tập hợp từ những cá nhân thuộc cơ sở dữ liệu trên; cố gắng cuối tháng 3/2019 thành lập Ban này để triển khai các công việc; sớm xác định chương trình trọng tâm trong hai năm sắp tới; có chương trình đào tạo nhân lực về AI theo mô hình "đại học chia sẻ"...

Người đứng đầu Thành ủy khẳng định thêm, với quy mô 10 triệu dân và 300 ngàn doanh nghiệp, TP.HCM chính là cơ hội để các nhà đầu tư phát triển các dự án, là môi trường tốt để ứng dụng các thành quả của AI. Lấy ví dụ về việc Singapore công bố chiến lược “Quốc gia thông minh” vào năm 2014 và chỉ ít năm sau đó TP.HCM đã bắt đầu triển khai ‘Thành phố thông minh”, ông Nhân cho rằng, nếu có quyết tâm thì thành phố sẽ không chậm lắm trong lĩnh vực AI.

Ông Nguyễn Thiện nhân khẳng định, thành phố đủ nguồn lực và cam kết dành nguồn lực cần thiết cho lĩnh vực này. Thành phố sẽ báo cáo Chính phủ để xin cơ chế đặc thù, từ đó giải quyết nhanh các đề xuất, tránh tình trạng “lâu quá sẽ mất thời cơ”.

Nói về tầm quan trọng trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đời sống, PGS.TS Thoại Nam nhận định, hiện nay trí tuệ nhân tạo được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội, từ nguồn cơ sở dữ liệu lớn. Nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo có thể phân tích, xử lý số liệu, đưa ra các dự báo và các biện pháp giải quyết. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo để xây dựng chính quyền số, giải quyết nhanh chóng các dịch vụ hành chính công; xây dựng giao thông thông minh bằng giải pháp kết hợp dữ liệu camera giám sát và dữ liệu giám sát hành trình GPS; xây dựng hạ tầng số cho ngành y tế, triển khai bệnh án điện tử, hồ sơ sức khỏe điện tử…

Bảo Lâm