Bộ trưởng Tư pháp: Rất ít nước quản lý bài bản như Việt Nam

Bộ trưởng Bộ Tư pháp - Hà Hùng Cường

Trong khi Dự thảo Luật căn cước quy định cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ khi mới sinh ra, thì dự thảo Luật hộ tịch lại quy định cấp giấy khai sinh. Vậy quan điểm của Chính phủ ra sao thưa ông?

Theo quan điểm Chính phủ vẫn đề nghị trong Luật hộ tịch cấp giấy khai sinh cho trẻ em khi đăng ký khai sinh. Luật căn cước quy định cấp căn cước công dân cho trẻ em sau khi đăng ký khai sinh.

Hầu hết các nước duy trì cấp giấy khai sinh cho trẻ em, với Việt Nam cũng trở thành truyền thống. Hoàng Sa, Trường Sa đã cấp giấy khai sinh cho người dân sinh ra ở đó. Thứ 2, Giấy khai sinh có giá trị toàn cầu, còn căn cước công dân không có giá trị toàn cầu mà chỉ có giá trị với công dân Việt Nam ở trong nước, là giấy thông hành phục vụ việc đi lại trong nước.

Dự thảo mở ra hướng sau này có cộng đồng ASEAN, đi lại vẫn có thể sử dụng trong các nước có cam kết như vậy, nhưng chỉ trong phạm vi Lào, Campuchia hoặc 10 nước ASEAN mà không có giá trị toàn cầu.

Làm thế nào để các thủ tục giấy tờ không trở thành thủ tục hành chính gây phiền hà cho dân?

Thực ra giấy khai sinh cho trẻ em đến trước khi đủ 14 tuổi là giấy thông hành, không ai yêu cầu cái gì khác ngoài giấy khai sinh. Vấn đề ở chỗ sau này đủ 18 tuổi, có thẻ căn cước ghi ngày, tháng, năm sinh, quê quán… thì pháp luật không nên quy định đã trình thẻ căn cước rồi lại trình bản sao giấy khai sinh nữa.

Đề án 896 của Chính phủ cũng quy định theo hướng như vậy. Đấy là nói cải cách thủ tục hành chính trong thời gian tới. Còn hiện nay ta chưa có cơ sở dữ liệu quốc gia về công dân cũng như cơ sở dữ liệu quốc gia về hộ tịch thống nhất. Thành ra có rất nhiều sự trùng dẫm trong yêu cầu về thủ tục hành chính, bắt người dân phải kê khai những cái rất sơ đẳng, tối thiểu, mà lẽ ra nếu có cơ sở dữ liệu người ta đã tự cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền rồi, người dân không phải khai nữa.

Mình có thể học tập chủ trương này từ nước nào, và chi phí để triển khai đề án này ra sao thưa ông?

Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì ở Hungary làm rồi và không thể làm một sớm một chiều, phải kiên trì. Đất nước người ta có mươi triệu dân thôi, còn đất nước mình có 90 triệu dân, trong tương lai là 100 triệu thì đòi hỏi thời gian cũng dài hơn.

Còn chi phí bao nhiêu tiền thì tôi không nói chắc được, vì cơ sở dữ liệu này do Bộ Công an quản lý và đề án khả thi hiện cũng đang xây dựng. Nhưng kể cả chi phí có tốn kém mấy trăm triệu Euro đi nữa nhưng là một cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, để bảo đảm đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm giấy tờ công dân thì cũng xứng đáng như chúng ta xây dựng con đường từ đây lên Nội Bài vậy.

Tuy nhiên việc này ở các nước người ta hoàn toàn có thể xã hội hóa được. Không phải người dân đóng góp mà 1 DN sẽ đóng góp trên cơ sở thu phí truy cập trong tương lai. Ví dụ tôi muốn tìm hiểu anh, truy cập lên đó trong phạm vi cho phép, lúc đó tôi sẽ phải nộp phí.

Nhưng nếu sử dụng và truy cập như vậy, thì một câu hỏi đã được đặt ra là chiếc thẻ này sẽ được cắm vào đâu để truy cập thông tin?

Về kỹ thuật tôi không rõ lắm nhưng chắc chắn phải có nơi truy cập, có mã số để truy cập chứ.

Hiện đã có bao nhiêu nước đã xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư?

Hiện rất ít nước quản lý bài bản như Việt Nam. Các nước XHCN trước đây đã quản lý như vậy rồi. Liên Xô những năm 70 đến bất kỳ điểm nào thông tin của đường phố thôi hỏi thông tin về ai đó người ta đều có thể cung cấp được.

Xin cảm ơn ông !

Theo  Infonet