Bệnh do bọ ve truyền sang người có thể gây tử vong

Sinh viên trường Y - Sinh thuộc ĐHTH Liên bang Viễn Đông Andrei Pak phát hiện nguy cơ dịch bệnh mới ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đó là bệnh nhiễm trùng sốt hồi quy.

Sinh viên Nga dưới sự hướng dẫn của PGS Galina Kompanets đã phân tích sự phân bố nhiễm trùng sốt hồi quy trong khu vực trước đây còn ít được biết đến "Virus sốt rét với hội chứng giảm tiểu cầu nặng".

Căn bệnh này lần đầu tiên ghi nhận ở Trung Quốc năm 2009. Bệnh có đặc trưng là sốt cấp tính, tổn thương đường hô hấp và tiêu hóa, suy giảm nhanh tiểu cầu và bạch cầu. Trong 6% - 30% các trường hợp kết thúc bằng tử vong. Sự lây lan đã biểu hiện ở Trung Quốc và Nhật Bản, còn ở Hàn Quốc trong những năm 2013-2015 có 170 bệnh nhân.

Tác nhân gây nhiễm trùng là bọ ve Haemaphysalis longicornis lây từ động vật sang người. Nhà nghiên cứu lưu ý rằng virus bệnh sốt hồi quy rất giống virus Khasan từng phát hiện trong vùng Primorye ngay từ những năm 1980, cũng do bọ ve phát nguyên.

Sinh viên y khoa Andrei Pak giả định rằng, hai loại virus này có liên quan với nhau và mặc dù bệnh hiện chưa bộc lộ đặc tính tại vùng Primorye nhưng rất cần chú ý phòng ngừa mối đe dọa dịch sốt nhiễm trùng như vậy.

Theo lời nhà nghiên cứu Pak, những con ve này sinh sản rộng, còn căn bệnh rất khó định tính nếu chỉ qua hình ảnh lâm sàng.

Các chuyên viên khoa học trẻ từ ĐHTH Liên bang Viễn Đông của Nga cũng đang nghiên cứu sự lây lan ở vùng châu Á - Thái Bình Dương căn bệnh do virus mới đó là hội chứng hô hấp Trung Đông, nghiên cứu lịch sử đại dịch "cúm lợn" trong giai đoạn 2009-2010, "cúm Hồng Kông", "cúm châu Á" và những bệnh nhiễm trùng nguy hiểm khác.

Liên quan tới bọ ve, trước đó, Cơ quan Y tế công cộng tỉnh Ontario của Canada đã phát hiện sự gia tăng liên tục các trường hợp mắc bệnh Lyme và bọ ve.

Đáng chú ý thủ đô Ottawa lần đầu tiên ghi nhận là khu vực nguy cơ mắc bệnh Lyme cao, đe dọa sức khỏe người dân và du khách mùa du lịch năm nay với hàng trăm lễ hội và sự kiện nhân kỷ niệm 150 năm Quốc khánh Canada (1/7/1867-2017).

Tiến sĩ sinh vật Curtis Russell, thuộc Cơ quan Y tế công cộng Ontario cho biết, cơ quan này đang theo dõi sự gia tăng đều đặn các trường hợp nhiễm bệnh Lyme, cũng như số lượng bọ ve, loài bọ chét duy nhất lây truyền bệnh Lyme.

Theo báo cáo của Sở Y tế Cộng đồng Ottawa, cơ quan chức năng thành phố phân tích số liệu thống kê từ năm ngoái đến đầu năm nay, cho thấy hơn 20% bọ ve được kiểm tra dương tính đối với bệnh Lyme. Tỷ lệ này vượt ngưỡng cho phép và được cảnh báo là khu vực có nguy cơ.

Năm ngoái, tại Ottawa ghi nhận 75 trường hợp mắc bệnh Lyme, trong khi năm 2010 chỉ có 7 trường hợp. Nguồn tin còn cho biết, chó, mèo nuôi cũng có thể mang bệnh Lyme, và ghi nhận sự gia tăng đột biến hiện tượng người dân đưa thú nuôi tới bệnh viện thú y chữa trị.

Cơ quan y tế khuyến cáo người dân không đến những khu vực ẩm ướt, bụi cây, nơi những con ve trú ngụ, cũng như hạn chế tiếp xúc chó, mèo nuôi nhằm hạn chế nguồn lây bệnh Lyme. Đồng thời, cần theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Lyme, gồm phát ban, sốt, ớn lạnh, đau cơ và khớp, mệt mỏi, nhức đầu, các hạch bạch huyết sưng...

Bệnh Lyme là bệnh lây truyền từ động vật sang người (do bọ ve thân cứng Ixodes đốt) và tác nhân gây bệnh là do xoắn khuẩn Borrelia burgdorferi (B.b). Các loài gặm nhấm nhỏ, đặc biệt loài chuột là nguồn bệnh chính, trong khi các loài động vật lớn được coi là vật chủ nuôi giữ các quần thể ve.

Ấu trùng ve bị nhiễm bệnh trong khi đốt máu chuột, thiếu trùng hoặc ve trưởng thành có thể truyền xoắn khuẩn trong những lần đốt máu tiếp theo. Bệnh gây thương tổn chủ yếu ở da, hệ thần kinh, tim, khớp và phổ biến nhất vào mùa hè khi có nhiều trùng ve phát triển.

Triệu chứng ban đầu của bệnh Lyme là xuất hiện quầng đỏ hình vòng tròn xung quanh vết cắn. Tuy nhiên, không phải ai cũng có biểu hiện như vậy. Một số triệu chứng khác mà người bệnh gặp phải như mệt mỏi, đau đầu, đau khớp hay các biểu hiện giống như bệnh cúm,… khiến bác sĩ dễ nhầm lẫn với các bệnh khác.

Ngoài ra, bệnh Lyme còn có một số dấu hiệu tiềm ẩn, như khó tập trung, đãng trí, mệt mỏi, nhịp tim chậm, đau họng, mất cảm giác ngon miệng, nghe khó, tầm nhìn hạn chế, tổn thương bàn chân…

Khi thấy vết bọ ve cắn mẩn ngứa, tấy đỏ trong hơn 24 giờ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ. Việc điều trị bệnh Lyme khá đơn giản, nếu được phát hiện sớm.

 An Dương (T/h)