Sóc Trăng: Thực hư việc bóc hành tím bị mù lòa

Chiều 20/10 đoàn công tác của Bộ Y tế do Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long dẫn đầu đã đến thăm một số gia đình trồng hành tím tại thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) và các cơ quan chức năng địa phương để tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh mù mắt.

Người dân bị mù mắt do bóc hành tím?

Báo Tuổi trẻ đưa tin, dọc các tuyến đường Nam Sông Hậu qua địa phận thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng), người đi đường không khó bắt gặp các biển cảnh báo “Chống mù mắt, hãy đeo kính bảo vệ đôi mắt khi làm hành”.

Tại ấp Đại Bái A (xã Lạc Hòa, thị xã Vĩnh Châu), bà Lâm Thị Sol (54 tuổi) phải dò từng bước đi vất vả do bị mù cả đôi mắt cách nay gần 20 năm. Bà kể trước đây tới mùa hành (từ tháng 11 âm lịch năm trước tới tháng 4 âm lịch năm sau) là bà đi lượm, bóc tách củ hành thuê. Do cay mắt cộng với mồ hôi đổ xuống mắt nên bà thường lấy tay dụi. Dần dần mắt mờ, thấy xốn lại ra tiệm thuốc mua thuốc nhỏ mắt về nhỏ. Đến khi quá đau, bà đi bệnh viện khám thì các bác sĩ cho biết đã quá trễ. Từ đó bà vĩnh viễn sống trong bóng tối.

Nhiều người dân Vĩnh Châu cho rằng họ mắc các bệnh về mắt do làm hành tím

Còn tại ấp Trà Sết (xã Vĩnh Hải) cách đó chừng 10km, chỉ một khu xóm nhỏ chừng chục hộ dân đã có khoảng 3 - 4 người mù lòa. Bà Lý Thị Hiên (58 tuổi), bị mù mắt trái cách nay 15 năm và mù cả mắt còn lại cách nay hai năm, kể do gia đình không có đất canh tác nên bà cũng đi lượm, tách củ hành tím thuê.“ Lúc cắt hành thì có hơi cay nên tui lấy tay dụi mắt và lấy khăn chùi, nhỏ mắt khoảng một tháng không hết tui đi bác sĩ ở Sóc Trăng thì họ nói bị nặng lắm rồi” - bà Hiên nhớ lại.

Còn bà Thạch Phil, chị dâu bà Hiên, chỉ con mắt vừa được điều trị về nói bà còn may mắn hơn khi mới bị ngứa mắt là đi khám nên được điều trị kịp thời. “Giờ có làm hành ai cũng mang kính cho đỡ ảnh hưởng. Ở đây tới mùa những người như chúng tôi vẫn phải làm chứ không lấy tiền đâu mua gạo” - bà Phil nói.

Tìm ra nguyên nhân và giải pháp khắc phục

TS-BS Vũ Tuấn Anh, Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, BV Mắt Trung ương, cho biết hầu hết những người làm hành khi bóc hành bị tinh dầu hoặc bụi và các vật bắn vào mắt nhưng lại dùng tay bẩn để lau chùi mắt gây nhiễm khuẩn, sau đó dùng thuốc nhỏ mắt chứa chất corticoid mới gây ra hiện tượng viêm loét giác mạc.

Mù mắt là hậu quả của viêm loét giác mạc, một loại chấn thương nông nghiệp do liên quan đến mùa vụ tại các vùng nông thôn, điều trị không đúng cách như dùng thuốc corticoid hoặc đắp lá thuốc Đông y gây sẹo giác mạc hoặc teo nhãn cầu vĩnh viễn… dẫn đến mù lòa, mất thị lực.

Sau khi kiểm tra thực tế, GS-TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết bệnh về mắt của người dân địa phương này là vấn đề y tế công cộng khẩn cấp. GS Long chỉ đạo BV Chợ Rẫy, BV Mắt TP.HCM hỗ trợ Vĩnh Châu trong việc điều trị và dự phòng các trường hợp bị tổn thương mắt.

Nguyên nhân gây mù mắt là do người dân không đảm bảo vệ sinh lao động

Thứ trưởng cũng chỉ đạo và kiến nghị các cơ quan chức năng địa phương cần thực hiện đồng bộ các giải pháp để phòng, chống bệnh viêm loét giác mạc, mù lòa, bảo vệ sức khỏe người dân làng nghề sản xuất hành tím như thực hiện tốt các quy định vệ sinh lao động. Đồng thời phải khám sàng lọc định kỳ; vận động người dân thực sử dụng kính và các phương tiện bảo hộ khẩu trang, găng tay khi thu hoạch...

Trong quá trình sản xuất hành, cần hướng dẫn người lao động, người dân sử dụng nước muối sinh lý rửa mắt hằng ngày, tăng cường vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch sẽ. Khi mắt bị viêm cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để khám, điều trị thích hợp. Không tự điều trị theo kinh nghiệm hoặc dân gian…

GSTS Long cho biết: “Dự phòng viêm loét giác mạc là phương pháp tối ưu nhất cho việc giảm tỉ lệ các trường hợp bị mù tại Vĩnh Châu. Hầu hết các trường hợp bị viêm loét giác mạc và bị mù tại Vĩnh Châu có thể dự phòng và điều trị được”, theo báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh.

Hồng Hạnh (T/h)