Cá mập biết cách dạy nhau 'tán tỉnh'!

Theo các nhà khoa học thuộc trung tâm nghiên cứu sinh vật học trên đảo Bimini ở Bahamas,  cá mập có thể được huấn luyện để thực hiện một số nhiệm vụ đơn giản với tốc độ nhanh hơn nhiều nếu so với một số loài khác, ví dụ như thỏ hoặc mèo và ghi nhớ những kiến thức này trong khoảng thời gian dài hơn. 

Cá mập thông minh và hiền lành hơn nhiều so với tưởng tượng của con người. Ảnh minh họa

Đáng kinh ngạc là, cá mập thường dạy cho nhau nhiều mánh khóe mới từ cách săn mồi, xác định các loài động vật ăn thịt khác cho đến cuốn hút bạn tình. Tương tự như rùa biển, một số thành viên của loài cá mập thường vượt qua những khoảng cách khổng lồ để trở về nơi chúng được sinh ra và cho ra đời thế hệ tiếp theo. Phần lớn cá mập không cần phải bơi liên tục để duy trì sự sống. 

Nhiều người thường cho rằng cá mập gần như không thể nhìn và phải dựa vào khứu giác để xác định phương hướng; tuy nhiên trên thực tế, cá mập có thị giác khá tốt. Có một sự thật ít người biết rằng, những con cá mập hung hãn nhất lại thường chết trước tuổi trưởng thành hơn so với mặt bằng chung của cả loài.

Lý do cho điều này rất đơn giản. Đó là bởi trung bình có khoảng 100 triệu con cá mập bị giết hại mỗi năm, nghĩa là 11.000 con/ giờ chỉ để phục vụ cho ngành buôn bán món súp vi cá mập Trung Quốc (một lĩnh vực kinh doanh tàn độc do những con cá mập bị xẻ vây sẽ bị ném xuống biển và chết chìm ở chính môi trường sống của chúng) hoặc đơn giản là vì mục đích đánh bắt.

Hàng trăm triệu con cá mập bị giết hại mỗi năm chỉ để lấy vây (vi). Ảnh minh họa

Ý tưởng về một vùng biển vắng bóng loài sinh vật bị coi là ‘cỗ máy giết người kinh hoàng’ này có lẽ sẽ rất hấp dẫn nếu không tính đến những hệ lụy có khả năng tàn phá sự sống của những loài vật khác. Cũng giống các loài động vật ăn thịt đứng đầu chuỗi thức ăn khác, cá mập góp phần cân bằng hệ sinh thái, duy trì tốc độ sinh sôi của các loài ở giữa quan hệ thức ăn của đại dương ở mức độ hợp lý mà tự nhiên đã sắp đặt cũng như ngăn chặn các loài này tiêu diệt sạch thức ăn của chúng (các loại ở cuối chuỗi).

Đồng thời, cá mập chỉ săn những con cá yếu nhất, bệnh tật nhất và chậm nhất của biển, đồng nghĩa với việc ngăn ngừa sự bùng phát của dịch bệnh, ký sinh trùng và tăng cường gen của các loài săn mồi. Điều này giải thích vì sao các nhà khoa học gọi cá mập là ‘yếu tố quyết định’ trong hệ sinh thái biển: Tiêu diệt sạch loài cá mập và toàn bộ hệ thống sẽ sụp đổ!

Cá mập được coi là yếu tố nền tảng của hệ sinh thái biển. Ảnh minh họa

Trên thế giới có khoảng 300 loài cá mập, nhưng chỉ  30 loài là nguy hiểm với con người và ngay cả như vậy, các trường hợp cá mập giết người cũng rất ít. Theo thống kê, một năm cá mập tấn công khoảng dưới 100 người, trong khi đó số người chết vì ong đốt và sét đánh lớn hơn nhiều. 

Như vậy, coi cả loài cá mập là ‘cỗ máy ăn thịt người’ cũng không khác gì đánh giá toàn bộ nhân loại chỉ vì hành vi của vài tên giết người hàng loạt. Trên thực tế, mỗi năm có hàng tỉ người trên khắp thế giới đi vào những vùng biển có cá mập sinh sống và trung bình chỉ có 4 người mất mạng vì bị cá mập tấn công.

Minh Thùy