Cách thức trồng nấm linh chi cho năng suất cao

author 17:22 21/03/2015

(VietQ.vn) - Nấm linh chi được đánh giá là loại nấm quý hiếm, có lợi cho sức khỏe, tuy nhiên loại nấm này lại có giá thành cao so với thu nhập của người dân. Nhiều nông dân đã đầu tư nghiên cứu cho ra cách thức trồng nấm linh chi cho năng suất và lợi nhuận cao.

Sự kiện: Chuyên đề: NÂNG CAO NĂNG SUẤT CHẤT LƯỢNG

Cách đây hàng ngàn năm, nấm Linh Chi đã được dùng để làm thuốc. Các sách dược thảo của nhiều triều đại ở Trung Quốc đều ghi nhận Linh Chi được sử dụng làm thuốc từ lâu đời. Giờ đây với cách thức trồng nấm linh chi cho năng suất cao, nhà nông có thể nghiên cứu trồng nấm linh chi tăng thu nhập.

Đặc điểm sinh học

Nấm Linh Chi (quả thể) cây nấm gồm 2 phần cuống nấm và mũ nấm (phần phiến đối diện với mũ nấm).  Cuống nấm dài hoặc ngắn, đỉnh bên có hình trụ đường kinh 0,5 – 3cm. Cuống nấm ít phân nhánh, đôi khi có uốn khúc cong queo. Lớp vỏ cuống màu đỏ, nâu đỏ, nâu đen, bóng, không có lông, phủ suốt lên mặt tán nấm.

Để có thể nâng cao năng suất nấm linh chi, người trồng cần tuân thủ kỹ thuật trồng nấm

Để có thể nâng cao năng suất nấm linh chi, người trồng cần tuân thủ kỹ thuật trồng nấm

Mũ nấm khi non có hình trứng, lớn dần có hình quạt. Trên mặt mũ có vân gạch đồng tâm màu sắc từ vàng chanh, vàng nghệ, vàng nâu, vàng cam, đỏ nâu, nâu tím nhẵn bóng như láng vecni. Mũ nấm có đường kinh 2 – 15cm, dày 0,8 – 1,2cm, phần đính cuống thường gồ lên hoặc hơi lõm. Khi nấm đến tuổi trưởng thành thì phát tán bào tử từ phiến có màu nâu sẫm.

Xử lý nguyên liệu

Nguyên liệu: Linh Chi sử dụng nguyên liệu chủ yếu là mùn cưa tươi, khô của các loại gỗ mềm, không có tinh dầu và độc tố. Ngoài ra còn có thể trồng Linh Chi từ nguyên liệu là thân gỗ, các cây thuốc họ thân thảo.

Phương pháp đóng túi: Mùn cưa được tạo ẩm và ủ tương tự như phần xử lý mùn cưa trồng mộc nhĩ.Sau đó phối trộn thêm với các phụ gia đóng vào túi theo kích thước trên sao cho khối lượng túi đạt 1,1-1,4kg rồi đưa vào thanh trùng.

Phương pháp thanh trùng: Hấp cách thủy ở nhiệt độ 100 độ C, thời gian kéo dài 10 – 12 giờ hoặc thanh trùng bằng nồi áp suất (Autoclave) ở nhiệt độ 119 – 126 độ C (áp suất đạt 1,2 – 1,5at) trong thời gian 90 – 120 phút.

Cấy giống trên que gỗ và cấy giống hạt

Phòng cấy giống phải sạch (được thanh trùng định kỳ bằng bột lưu huỳnh). Dụng cụ để cấy giống cần que cấy, panh kẹp, đèn cồn, bàn cấy, cồn sát trùng…  Nguyên liệu đã được thanh trùng, để nguội. Nên sử dụng hai loại giống chủ yếu là trên hạt và trên que gỗ. Giống phải đúng tuổi, không bị nhiễm nấm mốc, vi khuẩn, nấm dại…

Cấy giống trên que gỗ:  Với phương pháp này cần tạo lỗ ở túi nguyên liệu có đường kính 1,8 – 2cm và sâu 15 - 17cm.  Khi cấy giống phải đặt túi nguyên liệu gần đèn cồn và túi giống, sau đó gắp từng que ở túi giống cấy vào túi nguyên liệu.

Nấm linh chi được đánh giá là loại nấm quý hiếm, có lợi cho sức khỏe

Nấm linh chi được đánh giá là loại nấm quý hiếm, có lợi cho sức khỏe

Cấy trên hạt: Dùng qua cấy kều nhẹ giống cho đều trên bề mặt túi nguyên liệu tránh giập nát giống. Lượng giống: 10-15gam giống cho 1 túi nguyên liệu (1 túi giống 300 gam cấy đủ cho 25-30 túi nguyên liệu).

Chú ý: Giống cấy phải đảm bản đúng độ tuổi.Trước khi cấy giống người trồng phải dùng cồn lau miệng chai giống bóc tách lớp màng trên bề mặt nhưng không được để hạt giống bị nát.Trong quá trình cấy, chai giống luôn phải để nằm ngang.Sau khi cấy giống ta đậy lại nút bông, vận chuyển túi vào khu vực ươm. Phải thường xuyên vệ sinh sạch sẽ phòng cấy giống.

Phương pháp ươm túi

Chuyển nhẹ nhàng vào nhà ươm và đặt trên các giàn giá hoặc xếp thành luồng. Khoảng cách giữa các túi 2 – 3cm. Giữa các giàn luống có lối đi để kiểm tra. Trong thời gian ươm không được tưới nước, hạn chế tối đa việc vận chuyển. Trong quá trình sợi nấm phát triển nếu thấy có túi bị nhiễm cần phải loại bỏ ngay khỏi khu vực ươm, đồng thời tìm nguyên nhân để có cách khắc phục. Túi bị nhiễm bề mặt phần lớn do thao tác cấy và phòng giống bị ô nhiễm. Túi bị nhiễm từng phần hoặc toàn bộ có thể do bị thủng hoặc hấp vô trùng chưa đạt yêu cầu.

Chú ý: Nhà ươm túi đảm bảo sạch sẽ, thông thoáng, độ ẩm từ 75 – 85%, ánh sáng yếu, nhiệt độ 20 – 30 độ C.

Cách chăm sóc, thu hái

Phương pháp không phủ đất

Cách rạch túi và tưới nước: Kể từ ngày cấy giống đến khi rạch túi (khoảng 25 – 30 ngày) sợi nấm đã ăn kín ¾ túi. Tiến hành rạch 2 vết rạch sâu vào trong túi 0,2 – 0,5cm, đối xứng trên bề mặt túi nấm. Đặt túi nấm trên giàn cách nhau 2 – 3cm để nấm ra không chạm nhau. Từ 7 – 10 ngày đầu chủ yếu tiến hành tưới nước trên nền nhà, đảm bảo độ ẩm 80 – 90%, thông thoáng vừa phải.  Khi quả thể nấm bắt đầu mọc từ các vết rạch hoặc qua nút bông thì ngoài việc tạo ẩm không khí, có thể tưới phun sương nhẹ vào túi nấm mỗi ngày từ 1 – 3 lần (tùy theo điều kiện thời tiết). Chế độ chăm sóc như trên được duy trì liên tục cho đến khi viền trắng trên vành mũ quả thể không còn nữa là hái được.

Cách thu hái: Dùng dao hoặc kéo sắc chân nấm sát bề mặt túi. Quả thể nấm sau khi thu hái được vệ sinh sạch sẽ, phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ 40 – 45 độ C. Độ ẩm của nấm khô dưới 13%, tỷ lệ khoảng 3kg tươi được 1 kg khô. Khi thu hái hết đợt 1, tiến hành chăm sóc như lúc ban đầu để tận thu đợt 2. Năng suất thu hoạch đạt 6 – 9% tươi, tương đương 1,8 – 3% khô (1 tấn nguey6 liệu thu được từ 18 – 30kg nấm Linh Chi khô). Khi kết thúc đợt nuôi trồng cần phải vệ sinh và thanh trùng nhà xưởng bằng foocmôn với nồng độ 0,5 – 1%.

Cách đây hàng ngàn năm, nấm Linh Chi đã được dùng để làm thuốc

Cách đây hàng ngàn năm, nấm Linh Chi đã được dùng để làm thuốc

Phương pháp phủ đất

Chuẩn bị đất phủ: Dùng cuốc xẻng đạp nhỏ, lấy sảo có nan thưa lắc nhẹ, loại bỏ các hạt đất ở dạng tấm, bụi. Phần còn lại to bằng hạt gạo đến hạt ngô là được. Lượng đất phủ khoảng 20-25kg/m2, chiều cao 2-2,5cm. Khi phủ đất xong, tiến hành tưới nhẹ trên bề mặt. Thời gian khoảng 3-4 ngày sau khi tưới, nước đủ thấm ướt toàn bộ lớp đất phủ là đuợc. Giảm lượng nước tưới trong ngày, duy trì độ ẩm liên tục như vậy đến khi thấy nấm lên (sau 15-20 ngày phủ đất).

Cách phủ đất: khi sợi nấm đã ăn kín khoảng ¾ túi, gỡ bỏ nút bông, mở miệng túi, phủ lên trên bề mặt một lớp đất có chiều dày 2 – 3cm.

Chăm sóc sau khi phủ đất: Nếu đất phủ khô cần phải tưới rất cẩn thận (tưới phun sương) để đất ẩm trở lại. Tuyệt đối không tưới nhiều, nước thấm xuống nền cơ chất sẽ gây nhiễm bệnh, ảnh hưởng đến quá trình hình thành quả thể nấm. Trong thời gian 7 – 10 ngày đầu (kể từ lúc phủ đất) cần duy trì độ ẩm không khí trong nhà đạt 80 – 90% bằng cách tưới nước thường xuyên trên nền nhà. Khi quả thể bắt đầu hình thành và nhô lên trên mặt lớp đất phủ cần duy trì độ ẩm liên tục như trên cho đến thời điểm thu hái được. Thời gian từ khi nấm lên đến lúc thu hoạch kéo dài khoảng 65 – 70 ngày.

Khi đó ngoài việc duy trì độ ẩm trong phòng thì ta còn phải tưới phun sương nhẹ trực tiếp trên bề mặt đất phủ 1 -3 lần trong ngày (tùy theo điều kiện thời tiết) mục đích để giúp đất phủ luôn duy trì độ ẩm (tương tự độ ẩm của đất trồng rau). Việc chăm sóc như trên kéo dài liên tục cho tới khi viền màu trắng trên mũ nấm không còn nữa, lúc đó nấm đến tuổi hái.

Đinh Ly (T/h)

 

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang