Cảnh báo về việc giảm cân bằng thuốc xổ

Thuốc xổ có tác dụng giảm cân là sự thật hay hoang đường?

Thuốc xổ (hay thuốc nhuận tràng) thường được dùng để điều trị táo bón và hỗ trợ làm tăng nhu động ruột trong một số bệnh lý. Trên thực tế có nhiều trường hợp đã dùng thuốc nhuận tràng cho mục đích giảm cân. Đây là giải pháp dùng thuốc có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng.

Dùng thuốc xổ để giảm cân có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng. Ảnh minh họa

Một trường hợp cụ thể cho thấy, vốn không tự tin với thân hình mũm mĩm của mình, chị Hoa (ngụ Hàng Thiếc, Hà Nội) tìm mọi cách để giảm cân, từ ăn kiêng, tập thể dục đến massage giảm mỡ bụng nhưng vẫn không ăn thua. Không có nhiều thời gian, lại thiếu kiên nhẫn nên không phương pháp nào chị Hoa thực hiện lâu. Nghe bạn bè mách dùng thuốc xổ sẽ giúp giảm cân nhanh, chị liền đi mua thuốc về dùng.

Ngược lại với chị Hoa, chị Thanh (ngụ An Dương, Hà Nội) đã giảm cân thành công sau gần 2 năm trời thực hiện chế độ ép cân nghiêm ngặt: chỉ ăn rau và tránh toàn bộ đường sữa, kèm theo đó là tăng cường tập thể dục. Tuy nhiên, vì cơ địa của chị Thanh vốn mập mạp từ trước nên chỉ cần một lần “lỡ miệng” ăn nhiều thức ăn là bị tăng cân trở lại. Quá ám ảnh với cân nặng và quá trình ép cân khắc nghiệt trước kia nên chị tìm mọi cách để không bị tăng cân. Vì vậy, sau mỗi lần “vui mồm” chị lại dùng thuốc xổ để không một chút dầu, mỡ nào “ảnh hưởng” được đến cân nặng của chị. Tuy nhiên, thời gian gần đây chị thường than phiền bị mất ngủ và hay bị đau bụng khi ăn chua.

Thực tế hiện nay, nhiều phụ nữ đang trong tình trạng thừa cân và nhiều người trong số họ đã nghe theo lời khuyên của bạn bè, người quen sử dụng thuốc xổ với mong muốn giảm cân. Kết quả cho thấy, cân nặng đã có phần giảm đi nhưng cơ thể có dấu hiệu mệt mỏi, chóng mặt hay ăn gì vào một lúc lại ói ra. Như vậy, rõ ràng việc sử dụng thuốc xổ trong trường hợp này là thiếu khoa học và dễ gây nên những hâu quả khôn lường.

Chuyên gia nói gì về việc giảm cân bằng thuốc xổ?

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức, giảng viên tại ĐH Y Dược TP.HCM, hiện nay, người ta hay chế thuốc xổ loại kích thích thường là dẫn chất anthraquinon lấy từ thực vật dùng cả trong Tây y lẫn Đông y hoặc thuốc là hóa chất tổng hợp: bisacodyl, danthrone, cascara, boldo, bourdain, sené (phan tả diệp), rhubarbe (đại hoàng), aloes (lô hội)… có nhiều tác dụng phụ, dùng lâu dài rất có hại. Có thuốc nhiều độc tính hiện nay không dùng nữa như: dầu thầu dầu (castor oil, có chứa chất độc), phenolphthalein (vì gây ung thư khi thử trên chuột) và các chế phẩm làm cho xổ bán trôi nổi hiện nay vẫn có thể chứa các chất độc hại này. Người dùng thuốc xổ để giảm cân thường dùng các thuốc trị táo bón vừa kể có tác dụng kích thích niêm mạc ruột làm tăng nhu động ruột nên xổ rất mạnh. Tuy nhiên, nếu dùng thuốc kéo dài (việc này thường xảy ra khi giảm cân) sẽ làm mất trương lực ruột đưa đến rối loạn tiêu hóa, đi tiêu không còn bình thường, làm mất kali gây yếu cơ, mỏi mệt.

 

 

Còn tiến sĩ Bùi Nguyên Kiểm, nguyên Trưởng khoa Nội, Bệnh viện Xanh Pôn, Hà Nội, khẳng định phương pháp này không tốt, gây hại cho cơ thể. Tình trạng béo phì là do mỡ gây ra. Vì vậy, nếu muốn giảm cân thì phải loại mỡ ra khỏi cơ thể. Nhưng khi sử dụng thuốc xổ thì toàn bộ các chất dinh dưỡng đều bị thải ra ngoài chứ không riêng gì mỡ. Đây là điều rất nguy hiểm vì như vậy cơ thể không hấp thu được một chút thức ăn nào, dẫn đến cơ thể thiếu trầm trọng các vi lượng. Cũng vì thiếu chất nên người sẽ mệt mỏi, xộc xệch.“Ngoài tác hại là không hấp thu được chất dinh dưỡng, gây hại cho cơ thể thì đây không phải là phương pháp giảm béo, mà trái lại, càng làm cho béo lên”, bác sĩ Kiểm cho biết. Sở dĩ như vậy là vì cơ thể chúng ta có gene tiết kiệm, khi càng để bị đói, càng nạp ít chất vào cơ thể thì khi ăn lại hấp thu càng mạnh, kích thích cơ thể ăn thêm, kết quả là phản tác dụng, không những không giảm được cân mà khiến cho cơ thể càng béo. 

Bác sĩ Kiểm cũng cho biết, ông từng gặp những bệnh nhân vì muốn giảm cân mà dùng cả thuốc lợi tiểu. Điều này rất nguy hiểm và nhiều người đã phải vào viện cấp cứu. Thuốc lợi tiểu sẽ gây mất nước, mất các chất điện giải, trước mắt thì gần như lao lực, huyết áp tụt, người khô héo…

Nhiều bác sĩ cũng cho hay muốn giảm béo thì phải giảm ăn, tăng vận động. Nghĩa là chúng ta phải bớt nạp năng lượng bằng cách tiết chế ăn uống một cách khoa học, đồng thời đốt hết năng lượng thừa tích lũy qua các mô mỡ “ngoan cố” này bằng cách vận động, tập thể dục. Những biện pháp giảm cân như tắm hơi, uống thuốc lợi tiểu, thuốc xổ… thực chất là gây mất nước. Nếu các chị em không đủ nghị lực trước “cám dỗ” của những món ăn và kiên trì các bài tập thể dục thì có thể uống thuốc hỗ trợ nhưng phải là thuốc được Bộ Y tế công nhận và có tư vấn của bác sĩ.

Linh Nguyễn (Tổng hợp từ Đất Việt và Sức khỏe & Đời sống)