Chất lượng hàng hóa – ‘chìa khóa’ để nông sản Việt tiếp cận thị trường châu Âu

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), 8 tháng năm 2019, tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam đạt 26,6 tỷ USD. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của châu Âu trong khối các nước ASEAN.

Cùng với đó, việc ký kết Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) với mức độ cam kết cao, tầm ảnh hưởng rộng, hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội mới nhưng cũng không ít thách thức to lớn cho nền kinh tế cả nước nói chung và khu vực nông nghiệp, nông thôn nói riêng. Đồng thời Hiệp định được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam có sự dịch chuyển mạnh mẽ bởi ngay sau khi có hiệu lực sẽ giúp 99% dòng thuế nhập khẩu giữa hai bên được xóa bỏ trong vòng 7 đến 10 năm.

Đây là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các FTA đã ký. Ðáng lưu ý, nhiều mặt hàng được hưởng thuế suất 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực.

Nhìn nhận về tình hình phát triển nông nghiệp hiện nay, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, những năm qua, ngành nông nghiệp Việt Nam phát triển vượt bậc với tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành lên tới 40 tỷ USD. Dù EVFTA đã được ký kết và sớm có hiệu lực thực thi nhưng các nước thành viên trong khu vực Liên minh châu Âu vẫn đang tiếp tục xem xét những điều khoản và cam kết của hiệp định này.

Theo ông Phòng, đây vừa là cơ hội song cũng là thách thức đối với các doanh nghiệp Việt, đòi hỏi sự nỗ lực lớn hơn để tận dụng các cơ hội và khỏa lấp những rào cản, thách thức đang có, sẽ có và làm sao duy trì được tốc độ tăng trưởng hay thúc đẩy mạnh mẽ kim ngạch xuất khẩu. "Các doanh nghiệp cần nhớ rằng, chất lượng hàng hóa, thông lệ quốc tế cũng như những điều khoản khác trong hiệp định mà Việt Nam đã cam kết là chìa khóa quan trọng để thực hiện thành công những mục tiêu đã đề ra", ông Phòng nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương bày tỏ, ngay khi Hiệp định EVFTA được ký kết, cơ hội xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang EU trong thời gian tới rất lớn. Bởi EU là đối tác thương mại lớn thứ 5 của Việt Nam, còn Việt Nam là đối tác thương mại thứ 2 tại ASEAN (sau Singapore). Hiệp định EVFTA có hiệu lực sẽ thúc đẩy cải cách thể chế, cải thiện môi trường; đồng thời thu hút đầu tư trong nước vào nước ngoài vào thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên theo bà Trang, bên cạnh những thuận lợi, sản phẩm của các doanh nghiệp trong nước cũng gặp nhiều khó khăn khi xuất khẩu. EU là thị trường khó tính, các sản phẩm xuất khẩu phải đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc.

Bà Trang chỉ ra, những mặt hàng nông sản Việt Nam như gạo, cà phê, thủy sản… sẽ gặp nhiều khó khăn khi tiếp cận thị trường châu Âu. Với gạo, người tiêu dùng ở lục địa này đã quen với gạo Thái Lan, Campuchia… nên gạo Việt Nam phải cạnh tranh rất nhiều. Đối với cà phê, doanh nghiệp Việt phải làm tốt câu chuyện thương hiệu để mở rộng thị trường. Hàng thủy sản phải khắc phục được “thẻ vàng” chống khai thác bất hợp pháp, không khai báo theo quy định của EU… Bên cạnh đó, công nghệ bảo quản sản phẩm cũng cần lưu ý nếu muốn xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường EU.

Thanh Minh