Chính phủ lý giải nguyên nhân tăng giá xăng dầu

Trả lời các câu hỏi về tăng giá xăng kỷ lục tối 28/3, người đứng đầu Văn phòng Chính phủ, Vũ Đức Đam cho biết: "Tôi thấy có một lý do là giá xăng dầu thấp hơn các nước có cùng biên giới. Nhưng đó chỉ là một dẫn chiếu để thấy giá bán xăng dầu tại Việt Nam đang thấp hơn giá cơ sở và thấp hơn các nước, không phải lý do chính tăng giá xăng dầu. Đương nhiên khi giá thấp hơn các nước thì tình trạng buôn lậu xăng dầu sẽ tăng và cơ quan chức năng sẽ phải tích cực chống buôn lậu.

Quỹ bình ổn xăng dầu đi về đâu?

Lý do chính là giá thấp hơn giá cơ sở, nếu duy trì giá cũ thì quỹ bình ổn giá sử dụng hết, không còn công cụ nào hỗ trợ, chỉ còn cách lấy ngân sách để bù, nhưng chúng ta đã thống nhất nguyên tắc là không thể bao cấp mãi giá các mặt hàng thiết yếu mà phải dần tiến tới theo thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tranh châm biếm khi giá xăng tăng.

Tôi xin chia sẻ thêm, hôm nay là ngày 29/3, cách đây hơn 1 tháng, ở thời điểm cuối tháng 2, rất nhiều báo đã rút tít: Không thể không tăng giá xăng dầu. Lúc đó, Thủ tướng Chính phủ đã triệu tập một cuộc họp, mặc dù Bộ Tài chính và Bộ Công Thương có đủ căn cứ và sự cần thiết để tăng giá xăng dầu nhưng để phục vụ bình ổn giá, kiểm soát lạm phát và quan trọng là không gây thêm khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, Thủ tướng đã quyết định chưa tăng giá. Đến nay, trước tình hình quỹ bình ổn giá đã sử dụng hết khả năng, mặc dù giá xăng dầu thế giới có đi xuống nhưng giá bán xăng dầu vẫn thấp hơn nên cần điều chỉnh. Tôi nhắc lại: không phải vì chống buôn lậu mà tăng giá xăng.

Tôi xin nói thêm, giá xăng thế giới tăng giảm ngoài lý do biến động chính trị bất thường thì cũng có quy luật. Ngay tại cuộc họp tháng trước, các Bộ đã dự liệu từ giữa tháng 3 trở đi, khi thời tiết qua mùa đông, giá xăng dầu sẽ không tăng cao nữa, nếu không cho tăng ở thời điểm giá xăng dầu thế giới đang đỉnh điểm mà đợi khi giá xăng dầu thế giới có biểu hiện đi xuống mới tăng thì truyền thông có thể sẽ suy diễn không đúng do không hiểu hết. Báo chí nên tìm hiểu kỹ để tuyên truyền đúng. Điều quan trọng nhất là phải công khai minh bạch tất cả các yếu tố, quỹ bình ổn có bao nhiêu, từng doanh nghiệp sử dụng bao nhiêu, giá nhập khẩu, giá thế giới là bao nhiêu... Liên Bộ đã báo cáo Chính phủ rằng về cơ bản các thông tin đó đã được công khai...

Chính phủ khẳng định: Điều hành giá xăng dầu theo đúng quy định, bảo đảm an ninh năng lượng và vì lợi ích chung của nền kinh tế xã hội, của đất nước chứ không vì lợi ích cục bộ của một số doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.

Một thời gian dài, chúng ta bao cấp nhưng hiện điều chỉnh theo lộ trình giá thế giới, trừ một vài nước đặc biệt, còn lại cơ bản theo giá thị trường. Khi đó, chúng ta điều hành hoàn toàn theo giá thị trường thì lúc giá thế giới lên thì chúng ta tăng, lúc giá thế giới xuống thì chúng ta giảm.

Khi giá giảm thì mọi người vui vẻ nhưng nếu giá tăng thì sẽ phức tạp, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng, đến sản xuất. Do đó, Chính phủ mới đưa ra những giải pháp điều hành giá tiến dần đến giá thị trường".

Nguyễn Quốc