"Công nghệ" làm miến siêu bẩn

author 11:12 17/12/2012

(VietQ.vn) - Phóng viên đã tận mắt chứng kiến và ghi lại hình ảnh về "công nghệ" làm miến tại những làng nghề vốn được coi là “nổi tiếng” Hà Nội như Cự Đà (Thanh Oai), hay Dương Liễu (Hoài Đức) và không khỏi... rùng mình.

Đâu cũng là nơi sản xuất

Làng Cự Đà có nghề làm miến từ rất lâu, mùi miến ướt chua chua, khăn khẳn đã trở nên quá quen thuộc với mỗi người dân từ thuở chào đời. Đặt chân đến Cự Đà, khách lạ có lẽ phải bịt mũi, nhưng với cư dân của làng thì… vô tư.

Dùng chân vò cho khỏi dính miến ngay trên nền nhà ẩm thấp.
Dùng chân vò cho khỏi dính miến ngay trên nền nhà ẩm thấp

Miến được phơi khắp nơi, xen kẽ ngay cạnh những rãnh nước thải đen ngòm, bốc mùi nồng nặc của chính cơ sở sản xuất. Sự xuất hiện của chúng tôi khi lân la hỏi vài em nhỏ phơi miến đã thu hút sự chú ý của chị Nguyễn Thị H.

Chị H. nói: “Các anh mua miến trắng hay miến vàng, lấy bao nhiêu tấn, loại nào nhà em cũng có”. Theo chân chị H. chúng tôi bước vào căn nhà kiêm luôn xưởng sản xuất thấp lè tè và bẩn thỉu, phía trên lợp phibro ximăng. Gọi là khu xưởng cho oai, thực chất đây chỉ là khoảng sân cũ được dựng lên bằng mấy chiếc cột sắt che mưa nắng.

Nơi xay bột dong riềng cách nhà vệ sinh chưa đầy mét.
Nơi xay bột dong riềng cách nhà vệ sinh chưa đầy mét

Giữa xưởng là một chiếc máy tráng miến cọc cạch và hoen rỉ được phủ bao tải dứa. Có lẽ từ khi mở xưởng đến nay, chưa bao giờ cỗ máy này được vệ sinh sạch sẽ. Ngay bên cạnh là 6-7 chiếc bồn xi măng được quây tròn dùng làm bể lọc, bể nào cũng cáu bẩn loang lổ vết bột. Dưới nền lõng bõng nước thải bốc mùi chua. Tại một góc trong cùng là dăm người thợ đang lúi húi bó từng bó miến thành phẩm ngay trên nền đất.

Thấy chúng tôi phàn nàn về việc sản xuất miến mất vệ sinh, chị H. nói: “Các anh mua miến về buôn hay để ăn mà cẩn thận thế? Nhà đất ở đây chật, công việc lại lu bù, không tận dụng như vậy thì biết sản xuất ở đâu?”. Tôi cũng giật mình khi nhận ra nơi tận dụng để chứa bột dong chính là toilet có cửa làm bằng tấm lợp rách mà người ta vẫn vào đó và dội nước ào ào.

Nước để lọc bột dong được lấy lên từ chiếc ao tù ngay cạnh mặt đường.
Nước để lọc bột dong được lấy từ chiếc ao tù ngay cạnh mặt đường

Tận dụng cả... nghĩa trang

Quy trình sản xuất miến bắt đầu từ việc thu mua củ dong riềng. Thông thường, chủ cơ sở sản xuất sẽ thu gom dong từ các đầu mối cung cấp mang về xay lấy bột.

Nhiều làng nghề làm miến đều chưa có nước sạch nên nước ngâm bột đều là nước ao tù. Nơi nào khá lắm thì có nước giếng khoan. Củ dong lẫn đất cát được làm sạch tại chỗ rồi đưa vào xay cho ra một thứ hỗn hợp bột - nước màu đen.

Những phên miến phơi cạnh đường xe lửa hứng đủ mọi thứ nước thải từ toilet của các đoàn tàu chạy qua.
Những phên miến phơi cạnh đường xe lửa hứng đủ thứ nước thải từ toilet của các đoàn tàu chạy qua

Thứ hỗn hợp đó sẽ được ngâm trong bể xi măng lộ thiên ngoài trời cho bột lắng lại mà người ta gọi là “lọc”. Sau vài lần “lọc” như vậy, bột sẽ bớt đen và được đóng vào bao tải bằng xẻng rồi chuyển vào xưởng chế biến thành miến. Sau khi đưa vào xưởng, bột lại được ngâm vào các bể xi măng nhỏ hơn. Lúc này bột bắt đầu qua công nghệ “làm đẹp”.

Chủ xưởng sẽ dùng một loại nước đựng trong những chiếc can toàn chữ Trung Quốc, múc ra từng ca pha với bột dong nhằm tạo màu. Tùy đầu mối yêu cầu màu gì, xưởng sản xuất sẽ đáp ứng màu đó.

Bãi tha ma cũng được tận dụng để phơi miến.
Bãi tha ma cũng được tận dụng phơi miến

Sau khi pha xong hóa chất, bột được đưa lên máy hấp và cán thành từng tấm khổ 70x150cm rồi đưa lên phên nứa mang đi phơi gần đường sắt, thậm chí ở mồ mả ngay bờ kênh nước thải, bãi rác (ở Cự Đà). Khi các tấm miến đã se mặt, người ta đưa về để cắt nhỏ thành sợi, phơi lại một lần nữa cho khô rồi mang đi tiêu thụ.

Toàn bộ quy trình sản xuất này, thợ làm miến vô tư dùng tay, chân, thậm chí đi cả giày dép lên chính đống miến thành phẩm. Mỗi ngày, hàng chục tấn miến sản xuất bằng “công nghệ” như vậy vẫn được đưa đi khắp mọi miền đất nước.

P.V (tổng hợp)

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang