Cứu hộ bằng trực thăng

Trắng đêm bàn cách cứu người

Căn phòng khách được bày trí đơn giản, ngồi bên cạnh dãy ghế, mấy chiếc bàn, lọ hoa, người đàn ông khoảng 50 tuổi, dáng người cao to, nhanh nhẹn, giọng nói nhẹ nhàng nhưng trầm, ấm. Chiếc cà vạt đỏ nổi bật trong chiếc áo khoác quân phục màu xanh anh đang mặc hòa quyện với tiết trời đầu xuân ấm áp, tạo cho tôi cảm giác dễ gần khi được tiếp xúc với anh. Đó là Đại tá Trần Xuân Dinh, Giám đốc Công ty Trực thăng miền Bắc, thuộc Tổng Công ty Trực thăng Việt Nam, Bộ Quốc phòng.

Khi biết tôi có ý định viết về thành tích cứu hộ, cứu nạn trong cơn bão số 8 vào cuối tháng 10/2012 vừa qua, đại tá Dinh khiêm tốn nói: “Đó là nhiệm vụ của chúng tôi mà”. Rồi anh trầm ngâm, dường như công việc cứu 35 người trong cơn bão số 8, cách đây gần 5 tháng lại trở về hiện nguyên trong anh.

Phi cơ của Cty trực thăng miền Bắc chở Thủ tướng cùng đoàn công tác của Chính phủ

Nhấp ngụm trà sen thơm nồng, đại tá Dinh kể, do ảnh hưởng của cơ bão số 8 - bão Sơn Tinh, sóng to, gió lớn, vào lúc 17h35’ ngày 28/10, cách bắc đảo Bạch Long Vĩ 14 hải lý, giàn khoan GSF KEY HAWAII của Công ty PVEP. POC thuộc tập đoàn dầu khí Quốc gia Việt Nam bất ngờ bị đứt dây kéo với tàu lai dắt, do sóng to, tàu lai dắt không thể tiếp cận được với giàn khoan. Làm cho giàn khoan trôi tự do trên biển, lúc này trên giàn có 35 người, trong đó có 21 người Việt Nam, 14 người nước ngoài và 1 người đang bị thương nặng.

Đúng 19 giờ ngày 28/10, Công ty nhận được nhiệm vụ bay cứu hộ, ngay sau đó Đảng ủy, Ban giám đốc Công ty đã họp, thống nhất đưa ra phương án bay tối ưu để xử lý và bàn biện pháp cứu nạn, cứu hộ kịp thời cứu người gặp nạn. Ngay trong đêm, Công ty đã nhanh chóng tổ chức hoàn tất công tác chuẩn bị để sẵn sàng cất cánh khi có điều kiện.

Phương án được chọn là cơ động máy bay xuống sân bay Cát Bi, từ đó bay ra giàn khoan để đưa người về đất liền, như vậy mới giảm được cự ly và thời gian bay cấp cứu. Nhưng khó khăn đặt ra là do điều kiện thời tiết hết sức phức tạp, đĩa hạ cánh của giàn khoan nhỏ nên chỉ có thể sử dụng được máy bay EC155B1. Bên cạnh đó, để phòng chống bão đổ bộ vào Hà Nội, các trực thăng EC của Công ty đều đã được tháo cánh quay để cất quản, chỉ còn duy nhất 1 chiếc trực thăng trực chiến.

Không quản mưa to, gió lớn, ngay trong đêm, Công ty đã huy động cán bộ, công nhân viên nhanh chóng lắp cánh quay, làm công tác chuẩn bị kỹ thuật theo đúng quy trình. Để hoàn thành nhiệm vụ, trong điều kiện thời tiết mưa to, gió giật, tầm nhìn hạn chế, Công ty đã lựa chọn các phi công có năng định phù hợp, bảnh lĩnh tốt, để thực hiện nhiệm vụ khó khăn này.

24h ngày 28/10 Công ty đã thống nhất chọn 2 tổ bay với những phi công tinh nhuệ gồm, Giám đốc, đại tá Trần Xuân Dinh, Phó Giám đốc, đại tá Đỗ Xuân Hòa, Đội trưởng Đội bay Thượng tá Trần Quang Tuấn, Phó Đội trưởng Đội bay Thượng tá Chu Quang Minh trực tiếp điều khiển máy bay cứu hộ.

“Đối với sân bay Cát Bi, Hải Phòng, vào thời điểm đó vẫn đang đóng cửa để chống bão, chúng tôi đã yêu cầu với ban lãnh đạo sân bay hiệp đồng với đơn vị để đảm bảo cho nhiệm vụ bay được hiệu quả, an toàn. Công ty đã nhanh chóng tổ chức đưa kíp chỉ huy bay mặt đất và lực lượng làm nhiệm vụ vận chuyển, cơ động xuống sân bay Cát Bi”, đại tá Dinh cho hay.

Đến 3h30’ ngày 29/10, Ban giám đốc công ty đã cho khảo sát để bay sơm cứu người, nhưng do thời tiết mưa bão lớn, tốc độ gió to chưa thế cho máy bay cất cánh được, những nét mặt đăm chiêu, lo âu lộ rõ trên từng khuôn mặt của phí công cũng như lãnh đạo công ty.

5 tiếng 22 phút bay cứu sống 35 người

Trong đêm tối cũng như rạng sáng mưa bão vẫn không ngừng, phải chờ đến 5h30’ ngày 29/10 khi có điều kiện tối thiểu, hai chiếc trực thăng EC 155B1 của Công ty đã cất cánh làm nhiệm vụ. Sau chuyến bay trinh sát, xác định thời tiết hết sức phức tạp, mưa và bão, tốc độ gió trên 100 km/h, tầm nhìn gần như không có.

Trong khi đó, giàn khoan bị va vào đá ngầm, nước tràn vào, nghiêng từ 3 – 5 độ, xung quanh lại có nhiều đảo nhỏ, hạn chế tĩnh không, rất dễ gây mất an toàn khi bay vào hạ cánh. Bên cạnh đó, hệ thống đài dẫn, thông tin liên lạc phục vụ hoạt động bay tại giàn khoan bị tê liệt hoàn toàn, tháp của giàn khoan nghiêng về phía đĩa hạ cánh, rất nguy hiểm cho trực thăng tiếp cận hạ cánh và cất cánh. Hướng bão hoàn toàn bất lợi cho hoạt động bay, sóng biển cao từ 5 – 7 m, khiến cho giàn khoan bị nghiêng, lắc, dao động lên xuống khiến công tác cứu hộ, cứu nạn hết sức khó khăn, nguy hiểm.

Đang kể, nét mặt đại tá Dinh bỗng đăm chiêu, những khó khăn vất vả để cứu người trong cơn bão khiến cho người chỉ huy phải tính toán chi tiết để đưa ra phương án hợp lý và an toàn nhất cho cả tổ bay và nhanh chóng cứu được người gặp nạn.

Sau khi hội ý, đánh giá tình hình, thống nhất phương án bay, 2 tổ bay đã nhanh chóng xác định phương thức bay và hạ quyết tâm báo cáo cấp trên xin thực hiện nhiệm vụ. 5h30’ các tổ bay lần lượt cất cánh về hướng đảo Bạch Long Vĩ.

Trong điều kiện thời tiết tối thiểu như vậy, các chuyến bay đều được thực hiện trong mây và ứng dụng phương pháp hạ cánh xuyên mây xuống giàn khoan bằng thiết bị chỉ dẫn trên màn hình. Để tiết kiệm tối đa thời gian, máy bay được nạp dầu “nóng” (nạp dầu khi động cơ vẫn đang hoạt động). Với quyết tâm cao, kết hợp với trình độ, kèm theo kinh nghiệm bay tốt, phương pháp bay linh hoạt, kỹ thuật hạ cánh chính xác, 2 tổ bay đã hoàn thành nhiệm vụ sau 5 tiếng 22 phút.

“Khi chúng tôi tiếp cận được giàn khoan, hàng chục người dân đang trong tình cảnh hoang mang, lo sợ bỗng trở nên phấn chấn, hàng chục cánh tay giơ lên vẫy, gọi cầu cứu tổ bay”, đại tá Dinh cho hay.

 Đến 10h52 ngày 29/10/2012, 2 tổ bay đã hoàn thành 5 chuyến bay cấp cứu đưa 39 cán bộ, công nhân về đất liền an toàn, trong đó có 35 người ở giàn khoan và 4 người được đưa từ đất liền ra giàn khoan để khắc phục sự cố nhưng không thể ở lại được.

“Khi chuyến bay cuối cùng đưa hết số người đang gặp nạn từ giàn khoan hạ cánh xuống sân bay Cát Bi, lúc đó chúng tôi mới thở phào nhẹ nhõm vì đã hoàn thành nhiệm vụ và cũng chỉ kịp gật đầu khi 35 người dân gặp nạn vây xung quanh tổ bay và nói “cám ơn các anh, nhờ các anh chúng tôi sống rồi”, đại tá Dinh chia sẻ.

Trong những ngày sau đó, Công ty tiếp tục nhận được nhiệm vụ chở các lực lượng ra giàn khoan để khắc phục sự cố đảm bảo an toàn, khi giàn khoan bị nghiêng 4 – 6 độ, liên tục trong 11 ngày, khi giàn khoan gặp sự cố do cơ bão số 8, Công ty đã thực hiện gần 100 giờ bay phục vụ cho việc cấp cứu giàn khoan KEY HAWAII đảm bảo an toàn, được đối tác hết sức khen ngợi. Để ghi nhận thành tích này, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn đã tặng Bằng khen cho 2 tổ bay của Công ty.

Đại tá Dinh cũng cho biết, Công ty trực thăng miền Bắc có nhiệm vụ cung cấp dịch vụ trực thăng phục vụ nhu cầu phát triển nền kinh tế quốc dân và thực hiện các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng được giao.

Hiện nay, Công ty đang sở hữu đội bay trực thăng thuộc loại hiện đại nhất trên thế giới như: MI172, EC155B1 ..đội ngũ phi công hầu hết đạt bằng cấp và chứng chỉ nghề quốc tế với hàng trăm giờ bay/người/năm; hệ thống cơ sở hạ tầng hàng không hiện đại, rộng khắp, có đủ năng lực để cung cấp đa dạng các dịch vụ trực thăng như: bay phục vụ thăm dò, khai thác dầu khí; bay phục vụ chương trình tìm kiếm người Mỹ mất tích trong chiến tranh (MIA); bay phục vụ du lịch, quay phim, chụp ảnh, khảo sát địa chấn, môi trường…

Bên cạnh đó, công ty còn tham gia dịch vụ khai thác bay, bảo dưỡng, sửa chữa, đào tạo, huấn luyện phi công, thợ kỹ thuật. Công ty thực hiện nhiều nhiệm vụ trọng yếu như bay chuyên cơ, bay vận tải quân sự trên hướng biển, đảo, rừng núi, cấp cứu y tế, bay tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, tham gia khắc phục thảm họa, thiên tai…

Mai Anh Tuân - Đan Lê