Đáng sợ sức mạnh vũ khí Mỹ 'làm mưa làm gió' trên chiến trường

Súng chống tăng AT4 là sản phẩm phát triển từ nguyên mẫu Pansarskott của Thụy Điển. Năm 1982, vũ khí này đã được Bộ Quốc phòng Mỹ lựa chọn làm vũ khí thay thế cho khẩu M72 đã quá cũ của nước này.

Dù AT4 được coi là súng chống tăng không giật cực mạnh nhưng để phát huy hiệu quả hơn cho chiến trường Trung Đông, Mỹ đã nâng cấp lên chuẩn AT4 CS.

Theo đó, mặc dù rất ấn tượng với cấu tạo đơn giản và độ bền của khẩu AT4, nhưng Mỹ vẫn tìm thấy một vài chi tiết có thể cải tiến như bổ sung các tấm cản trước và sau ở hai đầu ống phóng, cũng như những thay đổi khác liên quan đến cơ cấu ngắm cùng dây đeo.

AT4 có chiều dài 1.016 mm, khối lượng 6,7 kg, đường kính nòng bên trong là 84 mm, hoạt động tốt trong dải nhiệt độ từ -40°C đến 60°C.

Súng kế thừa nhiều đặc điểm của khẩu Carl Gustav, hoạt động trên nguyên tắc không giật, trong đó độ giật của súng được triệt tiêu nhờ lượng khí đẩy ra từ phía sau ống phóng. Trong khi Carl Gustav dùng ống phóng bằng thép nặng và đắt tiền với nòng cắt rãnh bên trong, AT4 tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất nhờ ống phóng làm bằng sợi thủy tinh, nhẹ và rẻ hơn.

Nguyên tắc chung của súng không giật là các bộ phận không phải chịu áp lực quá nhiều mà hầu hết được chuyển theo luồng khí phụt ra phía sau. Thực tế này cho phép súng có trọng lượng nhẹ, kết hợp được với đầu đạn lớn, sức công phá mạnh.

AT4 có bộ phận chặn bằng nhựa đặt ở chính giữa ống phóng, ngay sau vỏ đạn và nơi chứa nhiên liệu đẩy được che chắn bởi ống phóng bên ngoài. Khi nhiên liệu cháy tạo ra áp suất tới ngưỡng để đẩy đầu đạn, chi tiết chặn sẽ tự động hủy, cho khí thoát ra phía sau, khẩu súng không bị giật nhưng tạo ra luồng khí phụt có áp lực rất lớn. Đây chính là nhược điểm của các loại súng không giật nói chung. 

Các khẩu AT4 tương thích nhiều loại kính ngắm. Khi phục vụ trong Quân đội Mỹ, nó thường được gắn hệ thống ngắm ban ngày như AN/PAQ-4C hay AN/PEQ-2, còn ban đêm sẽ sử dụng AN/PAS-13, AT4 thậm chí chỉ cần thước ngắm tiêu chuẩn vẫn tác xạ chính xác.

Đầu đạn của AT4 bao gồm: Đạn nổ mạnh chống tăng (HEAT) có khả năng xuyên 420 mm giáp đồng nhất; đạn HEDP 502 cho phép phá hủy boongke, công sự và những mục tiêu bọc giáp nhẹ; đạn HP đâm xuyên cao hơn với mức thâm nhập 500 - 600 mm.

Bên cạnh đó, AT4 còn được nhìn thấy sử dụng đầu đạn ER cho tầm bắn hiệu quả xuyên giáp lên tới 600 m, hoặc loại nổ mạnh HE để tiêu diệt mục tiêu cá nhân ở cự ly xa tới 1.000 m.

Được biết, ở phiên bản AT4 CS (Confined Space - Không gian hạn chế), thiết kế đặc biệt cho chiến tranh đô thị. AT4 CS dùng thiết bị giảm giật chuyên dụng bằng nước muối để hấp thu tác động, làm cho áp lực luồng khí đi ra phía sau giảm hẳn, phù hợp điều kiện tác chiến chật hẹp.

AT4 CS giảm sơ tốc đầu đạn (290 m/s) xuống còn 220 m/s để phù hợp hơn khi bắn trong không gian nhỏ, điều này khiến khẩu AT4 CS kém hiệu quả hơn phiên bản tiêu chuẩn. Nhưng để tối ưu cho chiến trường Trung Đông, Quân đội Mỹ đã hủy các đơn hàng M136 (AT4 sửa đổi cũ) để thay vào đó bằng AT4 CS.

Lê Cao (T/h)