Dấu hiệu và phòng ngừa nhiễm khuẩn botulinum từ sữa

Vẫn chưa thu hồi hết sản phẩm trên thị trường

Đã "nóng bỏng" hơn một tuần nay, tuy nhiên, tính đến nay, các sản phẩm sữa bột bị nhiễm khuẩn của Công ty Abbott Việt Nam và Công ty Danone Việt Nam vẫn chưa thể thu hồi hết được. Lý do tại sao vẫn chưa thu hồi hết sản phẩm chưa được hai doanh nghiệp nói trên tiết lộ nhưng theo một số phân tích của các nhà quản lý, có thể sản phẩm đã được tiêu thụ hoặc kênh phân phối chưa rõ ràng nên không kiểm soát hết được.

Nhiều sản phẩm sữa nhiễm khuẩn vẫn chưa được thu hồi hết. Ảnh minh họa

Thực tế nói trên đẩy người tiêu dùng tới một lo ngại mới, nếu không thu hồi được hết số sản phẩm sữa bột bị nhiễm khuẩn vẫn còn đang tồn tại trên thị trường, "bất thình linh", người tiêu dùng có thể mua phải sản phẩm dù muốn hay không muốn.

Trả lời phỏng vấn trên VOV mới đây, ông Đỗ Thanh Lam - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Thị trường - Bộ Công Thương cho rằng, hiện nay, ngoài hàng hóa nhập khẩu chính thức được cơ quan quản lý Nhà nước kiểm tra kiểm soát về chất lượng, còn có lượng hàng hóa xách tay theo tiêu chuẩn của những người đi nước ngoài, không loại trừ lượng khác thẩm lậu.

2 luồng hàng này không được kiểm tra chất lượng. Đây là vấn đề cần xử lý. Các cơ quan chức năng cần phải xử lý quyết liệt. Còn người dân khi mua hàng hóa phải lấy hóa đơn chứng từ để khi có phát sinh về kém chất lượng hay hàng giả mới có cơ sở xử lý.

Tính đến nay, Công ty Abbott Việt Nam và Công ty Danone Việt Nam thu hồi được khoảng 12.000 hộp sữa bị nhiễm khuẩn. Còn một lượng lớn sản phẩm nhiễm khuẩn vẫn chưa được thu hồi hết và theo cam kết của các doanh nghiệp này, họ sẽ đẩy mạnh quá trình, thu hồi toàn bộ sản phẩm có mã hàng nghi ngờ không an toàn trên thị trường.

Theo ông Đỗ Thanh Lam, Cục Quản lý Thị trường đang tăng cường chỉ đạo quản lý thị trường cả nước tiếp tục kiểm tra, phối hợp với cơ quan chức năng trên địa bàn kịp thời xử lý rứt điểm sự việc. Cục Quản lý thị trường đã yêu cầu các công ty, đặc biệt là Abbot Việt Nam có báo cáo về nhập khẩu và phân phối sản phẩm này trên thị trường.

Trả lời câu hỏi về việc dư luận vẫn chưa yên tâm về những nỗ lực của cơ quan chức năng và doanh nghiệp, ông Lam cho biết, cơ quan chức năng đang xác minh và đề nghị công ty Abbott phối hợp về việc phân phối tại Việt Nam.

"Nếu đơn vị nào nhập khẩu lô sản phẩm này, chúng tôi sẽ phối hợp cơ quan chức năng kiểm tra, bảo vệ quyền lợi người dân. Tuy vậy, khi doanh nghiệp nhập nguyên liệu, đó không phải là hàng bán trên thị trường, thì lô hàng đó lại thuộc phạm vi kiểm soát của cơ quan kiểm soát chất lượng, Họ đã có đánh giá chất lượng ngay từ đầu về". ông Lam nói.

Dấu hiệu nhận biết nhiễm độc khuẩn C. botulinum

Dưới góc độ chuyên môn, TS Lâm Quốc Hùng, Trưởng Phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, bệnh do vi khuẩn C. botulinum gây ra, có nhiều thể bệnh, nhưng thể ngộ độc thực phẩm do độc tố C. botulinum thường gặp nhất.

Độc tố của C. botulinum cực độc, vi khuẩn có khả năng sống sót cao. Trong điều kiện bảo quản lạnh và có môi trường kiềm thì vi khuẩn có thể sinh ra nhiều độc tố. Đáng nói là vi khuẩn C. botulinum sống rất dai. Với các hóa chất khử trùng thông dụng phải mất 30 phút trong nhiệt độ 60oC mới tiêu diệt được và để khử độc tố cần đun sôi 100oC ít nhất 15 phút…

Các chuyên gia khuyên người tiêu dùng, muốn dùng sữa bột nên có tư vấn của bác sỹ, mua cần lấy hóa đơn, chứng từ. Ảnh minh họa

Những người hay dùng đồ hộp, thực phẩm xông khói, thực phẩm lên men yếm khí, người làm nghề giết mổ, người lao động tiếp xúc với phân người và động vật. Bệnh C. botulinum thường ở dạng tản phát hoặc có khi là vụ ngộ độc thực phẩm vừa/nhỏ.

"Bệnh có thể khởi phát đột ngột với biểu hiện buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy nhẹ hoặc nhiều lần; khô miệng, ăn uống kém, mệt mỏi toàn thân. Toàn phát có triệu chứng nhìn mờ, nhìn đôi, giãn đồng tử, liệt mềm gây khó nuốt, khó nói, khó thở, táo bón, chướng bụng; không sốt, không có hội chứng màng não; người bệnh tỉnh  táo. Nếu nhiễm độc nặng có thể tử vong", TS Hùng cho biết.

Các biện pháp phòng ngừa nhiễm botulinum từ thực phẩm

Những yếu tố ngăn sự phát triển của Clostridium botulinum bao gồm nhiệt độ cao, pH < 4.6, chất bảo quản thực phẩm (nitrites, sorbic acid, phenolic antioxidants, polyphosphates, ascorbates…), vi khuẩn có lợi (lactic acid bacteria), thực phẩm được làm khô, ướp muối, đường. Clostridium botulinum có thể phát triển ở nhiệt độ 3-43°C nhưng thuận lợi nhất là ở 30-43°C.

Đa số trường hợp nhiễm từ thức ăn là do từ thực phẩm đóng gói tại nhà. Bào tử vi khuẩn bền với nhiệt, nhưng độc tố của nó thì dễ bị hủy bởi nhiệt. Nấu lại thức ăn đóng gói thủ công ở 70°C trong 10-20 phút có thể ngăn ngừa nhiễm độc hiệu quả. Thực phẩm đóng gói công nghiệp ít bị nhiễm botulinum nhưng không nên sử dụng nếu bị phồng, rách hay hết hạn.

Bảo quản thức ăn người tiêu dùng cần lưu ý: - Giữ thức ăn chưa dùng ở dưới 5oC (41oF) cho đến lúc sử dụng. - Thịt nên được hút chân không hoặc đông lạnh. -  Rã đông ngay trước khi nấu. -  Dùng hết thực phẩm đã rã đông, không cấp đông lại thực phẩm đã rã đông. - Thực phẩm đã nấu chín phải giữ ở nhiệt độ trên 57oC (135oF) hoặc dưới 5oC (41oF). - Rửa tay, dụng cụ, bề mặt tiếp xúc thức ăn bằng xà phòng ấm sau khi chế biến thức ăn tươi, thịt, đồ biển, rửa tay trước khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh.

Nguyễn Nam (t/h)