Theo kết luận của thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tiền Giang về việc thanh tra chuyên ngành về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm hàng hóa xăng dầu năm 2020. Tổng số cơ sở được thanh tra là 35 cơ sở kinh doanh xăng dầu. Trong đó, 31/35 cơ sở kinh doanh dầu đều có giấy phép hoạt động theo quy định tại Nghị định 84/2013/NĐ-CP ngày 03/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu và Nghị định 08/2018/NĐ-CP ngày 15/01/2018 của Chính phủ về sửa đổi Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương.

Về kiểm định phương tiện đo sử dụng trong kinh doanh xăng dầu, Đoàn đã tiến hành kiểm tra 115 phương tiện đo của các cơ sở kinh doanh xăng dầu được thanh tra. Qua đó, các cơ sở đều sử dụng phương tiện đo có chứng chỉ kiểm định còn hiệu lực, tem, dấu kiểm định còn nguyên vẹn theo quy định. Các phương tiện đo đều được kiểm định theo quy định tại văn bản kỹ thuật Đo lường Việt Nam ĐLVN 10:2015 về cột đo xăng dầu – quy trình kiểm định.

Về sự phù hợp của phương tiện đo với quy định về thể hiện yêu cầu kỹ thuật đo lường: Các phương tiện đo được kiểm tra đều thể hiện đúng theo yêu cầu kỹ thuật đo lường tại Thông tư 15/2015/TT-BKHCN ngày 25/8/2015 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu được sửa đổi bổ sung tại Thông tư 08/2018/TT-BKHCN ngày 15/6/2018 của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Xác định sai số phương tiện đo, phép đo so với giới hạn sai số cho phép: 112/115 (chiếm tỉ lệ 97,4) cột đo xăng dầu có sai số phù hợp quy định và 03/115 (chiếm tỉ lệ 2,6%) cột đo xăng dầu có sai số phù hợp quy định của 02 cơ sở vi phạm về phép đo trong mua, bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ mà lượng của hàng hóa, dịch vụ đó có sai lệch quá phạm vi sai số cho phép theo yêu cầu kỹ thuật đo lường đối với phép đo do cơ quan có thẩm quyền quy định để thu lợi bất hợp pháp. Cụ thể: DNTN Mai Dung, địa chỉ: Đường 867, Ấp Mỹ Lộc, xã Thạnh Mỹ, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang: Cột đo xăng RON 95-III, số hiệu 302 có sai số phép đo khi kiểm tra tại lượng đong 2.0L là 5,25% và cột đo dầu DO 0,005S, số hiệu 214 có sai số phép đo khi kiểm tra tại lượng đong 10,0 L và 4,45%.

Chi nhánh Doanh nghiệp tư nhân thương mại Thanh Quan – Nam Mỹ, địa chỉ 313, Ấp 5, xã Phú An, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang: Cột đo xăng dầu RON 95-III, số hiệu 1463 có sai số phép đo khi kiểm tra tại lượng đong 2,0 L là 4,0%.

Trong quá trình xác định sai số của các cột đo xăng dầu, phát hiện một số cột đo xăng dầu sử dụng dầu số KPL (đầu số của Công ty CP Kỹ Phát Lộc) của 02 cơ sở khi kiểm tra cơ cấu đặt trước theo giá tiền tại lượng đong 2L thì cột đo có sai số vượt quá giới hạn sai số cho phép trong khi kiểm tra cơ cấu đặt trước theo thể tích thì cột đo có sai số phù hợp quy định.

Nguyên nhân là khi cột đo xăng dầu được kiểm định, đơn vị kiểm định đã thực hiện kiểm định cột đo xăng dầu phù hợp với quy trình kiểm định ĐLVN 10:2017 Cột đo xăng dầu – Quy trình kiểm định. Trong đó, tại bước kiểm tra cơ cấu đặt trước thì có kiểm tra cơ cấu đặt trước theo thể tích và kiểm tra cơ cấu đặt trước theo giá tiền. Việc kiểm tra cơ cấu đặt trước theo giá tiền lại phụ thuộc vào đơn giá xăng dầu tại thời điểm kiểm định để có bước hiệu chỉnh nhằm đảm bảo sai số của cột đo phù hợp quy định. Trong thời gian qua, xăng dầu là loại hàng hóa được điều chỉnh giá thường xuyên theo cơ chế thị trường, sau khi điều chỉnh giá, các cơ sở bán lẻ xăng dầu đã không kiểm tra lại sai số của cột đo xăng dầu tại cơ cấu đặt trước theo giá tiền, việc này đã dẫn đến việc không phát hiện được các cột đo có sai số bán lẻ không phù hợp quy định, đặc biệt là những lần giá xăng dầu biến động nhiều so với giá tại thời điểm kiểm định.

Việc thực hiện định kỳ tự kiểm tra, lưu giữ hồ sơ tự kiểm tra định kỳ phương tiện đo và điều kiện thực hiện phép đo xăng dầu: có 28/31 cơ sở (chiếm tỷ lệ 90,3%) đều có trang bị bình đong, thực hiện tốt việc tự kiểm tra và lưu giữ hồ sơ tự kiểm tra theo quy định tại 15/2015/TT-BKHCN ngày 25/8/2015 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu được sửa đổi bổ sung tại Thông tư 08/2018/TT-BKHCN ngày 15/6/2018 của Bộ Khoa học và Công nghệ và 03/31 cơ sở (chiếm tỉ lệ 9,7%) thực hiện chưa đúng quy định.

Về chất lượng xăng dầu, các cơ sở kinh doanh xăng dầu được thanh tra theo đúng Điều 20 và Điều 21 về quản lý chất lượng xăng dầu tại đại lý, thương nhân nhượng quyền bán lẻ và cửa hàng bán lẻ xăng dầu theo Thông tư 15/2015/TT-BKHCN ngày 25/8/2015 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu được sửa đổi bổ sung tại Thông tư 08/2018/TT-BKHCN ngày 15/6/2018 của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Nhìn cung cho thấy, các cơ sở kinh doanh xăng dầu đều chấp hành nghiêm túc các quy định của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Luật Đo lường.

Tuy nhiên, vẫn còn 02 cơ sở vi phạm các quy định của pháp luật về đo lường trong kinh doanh xăng dầu theo Thông tư 15/2015/TT-BKHCN ngày 25/8/2015 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu được sửa đổi bổ sung tại Thông tư 08/2018/TT-BKHCN ngày 15/6/2018 của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Ngoài ra, Đoàn thanh tra đề nghị Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng tỉnh Tiền Giang có kiến nghị Tổng cục TCĐLCL ban hành quy định quản lý các mật khẩu cài đặt chương trình của cột đo xăng dầu, đặc biệt là các mật khẩu cài đặt cơ cấu đặt trước theo giá tiền và theo thể tích nhằm ngăn ngừa việc các cơ sở kinh doanh xăng dầu lợi dụng các mật khẩu này để gian lận về đo lường ở lượng bán lẻ cho mô tô, xe máy.

Hà My