Đề xuất biểu giá điện xuống 5 bậc: Ai là người hưởng lợi?

Theo đó, Bộ Công thương đưa ra bốn phương án gồm: Phương án 1 điện đồng giá, bằng với mức giá điện bình quân hiện hành cho sinh hoạt là 1.897 đồng/kWh;

Phương án 2 gồm ba bậc trong đó giá điện bậc 1 từ 0 - 100 kWh, bậc 2 từ 101 - 400 kWh, bậc 3 từ 401 kWh trở lên;

Phương án 3 gồm 4 bậc với giá điện bậc 1 từ 0 - 100 kWh, bậc 2 từ 101 - 300 kWh, bậc 3 từ 301 - 600 kWh, bậc 4 từ 601 kWh trở lên.

Riêng phương án 4 gồm 5 bậc, nhưng có hai kịch bản. Thứ nhất là giá điện bậc 1 (0 - 100 kWh) giữ như mức giá bậc 1 theo biểu giá hiện hành, bậc 2 từ 101 - 200 kWh, bậc 3 từ 201 - 400 kWh, bậc 4 từ 401 - 700 kWh, bậc 5 từ 701 kWh trở lên.

Với kịch bản thứ 2, giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt không đổi nhưng gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách nhà nước hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội không thay đổi; phần doanh thu thiếu được bù vào bậc trên 700 kWh; giá điện của bậc 201 - 400 kWh được gộp theo giá bình quân của bậc 4 (201 - 300 kWh) và bậc 5 (301 - 400 kWh) của giá điện cũ.

Theo Bộ Công Thương, ở cả 2 phương án này, các hộ có mức sử dụng điện thấp dưới 700 kWh sẽ có tiền điện phải trả giảm, các hộ có mức sử dụng điện cao trên 700 kWh/tháng phải trả tăng tiền điện để bù cho mức giảm của các hộ có mức sử dụng điện dưới 700 kWh.

Tuy vậy, so sánh giữa 2 kịch bản, Bộ Công Thương cho rằng, mức tăng giá giữa các bậc ở kịch bản 1 hợp lý hơn. Bởi phương án này có mức tăng giá điện giữa các bậc ở mức hợp lý, đảm bảo toàn bộ số hộ sử dụng điện dưới 700 kWh (chiếm 98,2% tổng số hộ) có mức tiền điện không tăng hoặc giảm khi áp dụng biểu giá điện mới. Vì vậy tác động khi áp dụng kịch bản này là nhỏ hơn so với kịch bản 2.

Đồng thời, mức chênh lệch giữa bậc thang cuối và bậc thang đầu là phù hợp với xu thế của các nước trên thế giới nhằm khuyến khích các hộ có mức sử dụng điện lớn sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả. Mức tác động đến các hộ có mức sử dụng trên 700 kWh giữa của kịch bản 1 so với kịch bản 2 là không lớn và các hộ sử dụng điện dưới 700 kWh có tiền điện phải trả theo kịch bản 1 là thấp hơn.

Trong khi đó, nếu lựa chọn các phương án 1 bậc, 3 bậc hay 4 bậc thì chi phí sử dụng điện của khách hàng dùng dưới 300 kWh phải trả cao hơn. Điều này tạo gánh nặng cho phần lớn khách hàng sử dụng điện vì khoảng hơn 87% (tương ứng 21 triệu hộ) dùng dưới 300 kWh sẽ phải trả tiền điện cao hơn.

Trao đổi với KTĐT, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) Nguyễn Anh Tuấn khẳng định việc điều chỉnh, thay đổi biểu giá bán lẻ điện lần này không phải tăng giá điện. Việc điều chỉnh cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt lần này chỉ với mục đích điều chỉnh lại cơ cấu cho phù hợp nhất với thực tế sử dụng điện sinh hoạt của các khách hàng.

Ông cũng cho biết thêm, việc đề xuất lựa chọn phương án 5 bậc khắc phục được các nhược điểm là hàng chục triệu khách hàng sử dụng dưới 250 kWh/tháng được hưởng lợi và trả tiền điện thấp hơn. Đặc biệt là các hộ nghèo, chính sách tiếp tục được Nhà nước hỗ trợ, khoảng 1,8 triệu hộ với tổng số tiền hỗ trợ khoảng trên 1.000 tỷ đồng/năm như hiện nay.

Tuy nhiên, với phương án này, các hộ khách hàng sử dụng điện nhiều trên 700 kWh/tháng sẽ bị thiệt (tổng số chỉ 0,46 triệu khách hàng, chiếm 1,8%). Hiện, Bộ đã có văn bản gửi xin ý kiến rộng rãi tới 155 đơn vị bao gồm các UBND tỉnh, các bộ, ngành, hiệp hội ngành hàng...

 Bảo My (t/h)