Dịch COVID-19 'giáng đòn' nặng nề vào ngành dệt may khu vực châu Á

Cụ thể, trong tài liệu mang tên “Báo cáo nghiên cứu tác động lan tỏa trong chuỗi cung ứng: Đại dịch COVID-19 ảnh hưởng thế nào đến người lao động và các nhà máy ở châu Á và Thái Bình Dương” mới được công bố, các nhà nghiên cứu, các chuyên gia của ILO đã tiến hành đánh giá tác động của cuộc khủng hoảng gây nên bởi đại dịch COVID-19 đối với các chuỗi cung ứng, các nhà máy và người lao động tại 10 nước sản xuất hàng dệt may lớn nhất trong khu vực châu Á bao gồm: Bangladesh, Campuchia, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Myanmar, Pakistan, Philippines, Sri Lanka và Việt Nam.

Báo cáo của ILO được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu tài liệu và phân tích những số liệu sẵn có đã được công bố rộng rãi và số liệu cấp doanh nghiệp kết hợp với phỏng vấn những bên liên quan hàng đầu trong toàn ngành ở châu Á. Nghiên cứu được thực hiện bởi Đại học Cornell và một nhóm chuyên gia ILO đến từ Bộ phận Phân tích kinh tế và xã hội khu vực, Chương trình Việc làm tốt hơn (Better Work) và dự án Việc làm thỏa đáng trong các chuỗi cung ứng dệt may châu Á của ILO-Sida.

Trong báo cáo kể trên, các chuyên gia của ILO cho biết, các nhà nhập khẩu sản phẩm dệt may từ các nước châu Á đã giảm đến 70% số lượng hàng hóa cần nhập khẩu trong nửa đầu năm 2020 do nhu cầu của người tiêu dùng giảm mạnh. Việc nhu cầu tiêu dùng giảm được đánh giá là do ảnh hưởng bởi các biện pháp phong tỏa mà chính phủ các nước nhập khẩu áp dụng trong bối cảnh dịch Covid-19. Bên cạnh đó, tại các nước châu Á xuất khẩu sản phẩm dệt may cũng gặp khó khăn, gián đoạn trong khâu nhập khẩu nguyên liệu thô phục vụ sản xuất hàng dệt may.

Nhiều lao động trong ngành dệt may ở khu vực châu Á đã bị mất việc làm hoặc giảm thu nhập do ảnh hưởng của COVID-19. Ảnh: ILO 

Năm 2019, khu vực châu Á-Thái Bình Dương đã tuyển dụng khoảng 65 triệu công nhân dệt may, chiếm 75% tổng số công nhân dệt may trên toàn thế giới.Tính đến tháng 9/2020, gần một nửa số việc làm trong các chuỗi cung ứng dệt may đều phải phụ thuộc vào nhu cầu hàng dệt may của người tiêu dùng tại các nước phải áp dụng các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt nhất mà tại đó doanh số bán lẻ đã giảm mạnh.

Theo bà Chihoko Asada Miyakawa, Giám đốc Văn phòng ILO khu vực châu Á-Thái Bình Dương cho biết: “Nghiên cứu của ILO nhấn mạnh đến tác động to lớn mà đại dịch COVID-19 gây nên đối với ngành dệt may ở mọi cấp độ. Vấn đề quan trọng là các chính phủ, người lao động, người sử dụng lao động và các bên liên quan khác trong ngành phải cùng nhau tìm cách xử lý những tình huống chưa từng có tiền lệ này và giúp tạo dựng một tương lai chú trọng hơn đến con người cho ngành dệt may”.

Mặc dù các chính phủ trong khu vực châu Á đã chủ động ứng phó khủng hoảng, tuy nhiên, báo cáo của ILO chỉ ra rằng vẫn có hàng nghìn các nhà máy trong khu vực đã phải đóng cửa tạm thời hoặc vĩnh viễn. Tình trạng cho công nhân nghỉ việc tạm thời và sa thải nhân công tăng mạnh; còn những nhà máy có thể hoạt động trở lại đa phần chỉ hoạt động với số lượng nhân công đã bị cắt giảm so với trước.

“Trung bình, một nữ công nhân dệt may trong khu vực đã mất ít nhất 2 đến 4 tuần làm việc, và ghi nhận chỉ có 3/5 số đồng nghiệp của mình được gọi trở lại làm việc khi nhà máy mở cửa hoạt động trở lại. Tình trạng giảm thu nhập và chậm trả lương cũng là tình trạng phổ biến của các công nhân dệt may vẫn có việc làm trong quý II/2020”, ông Christian Viegelahn, chuyên gia trong lĩnh vực kinh tế lao động của Văn phòng ILO khu vực châu Á-Thái Bình Dương cho biết.

Ngoài các nội dung chung về ngành dệt may, báo cáo cũng xác định đại dịch COVID-19 đã tác động nặng nề đến phụ nữ, vốn là đối tượng chiếm số đông trong lực lượng lao động ngành dệt may. Điều đó làm trầm trọng thêm những bất bình đẳng vốn đã hiện hữu về thu nhập, trong khối lượng công việc, phân biệt nghề nghiệp...

Một số chuyên gia được nêu trong báo cáo đã kêu gọi cần thực hiện đối thoại xã hội mang tính bao trùm và thực chất hơn ở cấp quốc gia và cấp ngành ở mọi quốc gia trong khu vực. Báo cáo cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục hỗ trợ cho doanh nghiệp cũng như việc mở rộng diện bao phủ của an sinh xã hội tới người lao động, đặc biệt là phụ nữ. Một sáng kiến quốc tế đa bên toàn cầu mới đây có tên gọi “Kêu gọi hành động” do ILO thúc đẩy cũng được ghi nhận là một ví dụ đầy hứa hẹn về những nỗ lực đoàn kết trong nội bộ ngành dệt may trong xử lý khủng hoảng.

Bảo Linh