Cần tăng cường công tác tuyên truyền về điện hạt nhân

Báo Hà Nội Mới cho biết, công tác tuyên truyền và thông tin đại chúng về điện hạt nhân phải đi trước một bước khi triển khai dự án và phải tiếp tục thực hiện thường xuyên trong quá trình xây dựng, vận hành, thậm chí cả khi nhà máy điện hạt nhân dừng hoạt động.

Theo kết quả khảo sát mới đây của IAEA, ở Mỹ, 90% công chúng có xu hướng ủng hộ đa dạng hóa năng lượng, 63% ủng hộ sử dụng năng lượng hạt nhân. Tuy là quốc gia số 1 thế giới về sản lượng điện hạt nhân mỗi năm nhưng chỉ có 25% người dân nước này tin vào mức độ an toàn của năng lượng hạt nhân tới môi trường. Điều đó cho thấy, đại đa số công chúng chưa có nhận thức đầy đủ về năng lượng hạt nhân, dẫn đến không ủng hộ kế hoạch phát triển điện hạt nhân.

Công tác thông tin tuyên truyền là một trong những vấn đề quan trọng trong việc phát triển điện hạt nhân

Do đó, để người dân nhận định được nhu cầu bức thiết và tính ưu việt của nguồn năng lượng điện hạt nhân cần thức hiện tốt các biện pháp tuyên truyền thông tin. Phương pháp thông tin tuyên truyền được các quốc gia phát triển thành công điện hạt nhân áp dụng là xác định 3 trụ cột chính: Tổ chức chịu trách nhiệm quản lý, thực hiện; địa phương có nhà máy điện hạt nhân và xã hội.

Ngày 28/2/2013, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án thông tin, tuyên truyền về phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam đến năm 2020 tại Quyết định số 370/QĐ-TTg và giao Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là tỉnh Ninh Thuận tổ chức thực hiện Đề án này một cách tích cực, hiệu quả. Tuy nhiên đến nay, người dân nơi đặt Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đang rất băn khoăn về việc dự án phải lùi tiến độ, kéo theo đời sống dân sinh gặp nhiều khó khăn. Điều đó cho thấy công tác thông tin tuyên truyền về vấn đề này chưa được quan tâm đúng mức.

Ông Nguyễn Phi Long, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Ninh Thuận cho rằng, hoạt động thông tin - tuyên truyền cần phải được tiến hành một cách hệ thống, thường xuyên, lâu dài, thông tin đa chiều và có phương án phản hồi kịp thời để có được nhận thức đúng đắn, đạt được sự đồng thuận của công chúng, xây dựng văn hóa an toàn; tiến hành đồng bộ, phù hợp với tiến độ của Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận, góp phần vào thành công chung của Chương trình phát triển điện hạt nhân tại Việt Nam.

Người dân xem quy hoạch địa điểm xây dựng Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1

Ở một góc độ khác, ông Phạm Quang Trung – Nguyên Phó cục trưởng Cục Năng lượng nguyên tử cho biết, trường hợp xảy ra sự cố điện hạt nhân, việc quản lý, phương pháp truyền tải nội dung thông tin có vai trò quan trọng giúp “ổn định” xã hội và giảm tối đa hậu quả tiêu cực. Yếu tố cốt lõi của thông tin trong trường hợp này là chính xác, ý kiến khách quan của chuyên gia và phát ngôn chính thức từ đơn vị quản lý.

Theo báo Vietnamnet, nổi bật trong trong công tác thông tin đại chúng về điện hạt nhân thời gian qua là mô hình tuyên truyền về năng lượng nguyên tử của Trung tâm Thông tin Năng lượng nguyên tử tại Hà Nội. PGS. TS Hà Mạnh Thư, Giám đốc Trung tâm Thông tin Năng lượng nguyên tử tại Hà Nội cho biết: “Ưu điểm nổi bật của mô hình tuyên truyền của trung tâm Thông tin năng lượng nguyên tử là dưới dạng học mà chơi, hoàn toàn bằng mô hình và tương tác với học sinh, sinh viên. Những người đến thăm quan trong tâm, dù học sinh, sinh viên hay người lớn tuổi, đều bị hấp dẫn. Đến với trung tâm này, người tham quan đều được miễn phí”.

Kinh nghiệm của các quốc gia phát triển điện hạt nhân trên thế giới đã chỉ ra rằng, một trong những thách thức lớn nhất của việc phát triển điện hạt nhân thành công chính là sự "thiếu hụt nhận thức" và sự ủng hộ của công chúng. Do vậy, công tác tuyên truyền về lợi ích cũng như những khó khăn đang gặp phải trong công tác ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình nói chung, phát triển điện hạt nhân nói riêng ở nước ta trong thời gian tới rất cần được đẩy mạnh.

Quang Minh (T/h)