Vì sao người Việt vẫn tham lam buôn thuốc lá lậu?

Tại buổi toạ đàm về “Chống buôn lậu – giải pháp trong những tháng cuối năm” diễn ra mới đây, ông Nguyễn Trọng Tín – Cục Phó Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho biết, tình trạng buôn lậu thuốc lá điếu ngoại chưa bao giờ chấm dứt, thậm chí diễn biến ngày một phức tạp và tinh vi.

Ông Tín thông tin, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên chính là lợi nhuận rất lớn từ buôn lậu thuốc lá mang lại. Bởi mức giá chênh lệch giữa thuốc lá ngoại và thuốc lá sản xuất trong nước, từ đó các đối tượng đã tìm mọi cách buôn lậu bằng nhiều phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi.

Thứ hai, đời sống nhân dân vùng biên giới, vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn, không có công ăn việc làm ổn định, nhận thức pháp luật hạn chế nên bị các đối tượng móc nối, mua chuộc tham gia vận chuyển thuốc lá lậu.

Thứ ba là thuế sản phẩm, những loại thuốc lá sản xuất trong nước có giá thành cao do phải đóng nhiều loại thuế như thuế tiêu thụ, thuế VAT, thuế nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp…

Thứ tư, thuốc lá điếu sản xuất trong nước có tiêu chuẩn chất lượng, hàm lượng Tar, Nicotin… vượt giới hạn theo quy định.

Cũng theo ông Tín, tiêu thụ thuốc lá toàn xã hội và giá thuốc lá trước thuế nói chung không thay đổi nhiều, trong khi, vấn nạn buôn lậu thuốc lá vẫn đang tiếp diễn phức tạp và có xu hướng gia tăng từ đầu năm 2016.

Có thể nói buôn lậu, hàng giả đang là một trong những vấn đề tồn tại nhức nhối, gây ảnh hưởng rất lớn tới đời sống kinh tế xã hội của đất nước. Bởi trong các mặt hàng buôn lậu thì thuốc lá có sức hấp dẫn nhất do tính gọn nhẹ, dễ vận chuyển, mức chênh lệch cao (gấp 4,5 lần).

Theo thống kê, thuốc lá lậu hiện đang gây thất thu thuế nặng nề cho ngân sách Nhà nước. Năm 2012, thất thu thuế vào khoảng 6.500 tỷ đồng và đã tăng lên khoảng 10.000 tỷ đồng mỗi năm gần đây. Chưa kể dẫn tới mất việc làm cho rất nhiều người nông dân trồng thuốc lá và công nhân.

Thêm vào đó, thuốc lá nhập lậu không kiểm soát được về chất lượng. Các kiểm nghiệm tại Viện Khoa học Hình sự Bộ Công an và Viện Thuốc lá đã cho thấy tỷ lệ các thành phần độc hại (như coumarin) và tỷ lệ các thành phần khác như cao thuốc lá và nicotin trong các mẫu thuốc lá nhập lậu vượt quá mức cho phép của Bộ Y tế.

Ông Vũ Văn Cường – Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam thông tin, trong nhiều năm qua, Hiệp hội Thuốc lá đã luôn tích cực tham gia cùng các lực lượng chức năng trong công tác chống buôn lậu.

Năm 2015, việc tiêu hủy thuốc lá điếu nhập lậu đã phát huy tác dụng làm giảm thuốc lá nhập lậu 30% so với năm 2014, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước gần 10.000 tỷ đồng.

"10 tháng năm 2016, Hiệp hội đã hỗ trợ tiêu hủy trên 16 tỷ đồng. Tới đây, Hiệp hội sẽ nâng mức hỗ trợ tiêu hủy lên 4.500 đ/bao từ 1/1/2017" ông Vũ Văn Cường chia sẻ.

Trần Hoàng