Doanh nghiệp 'bỏ trốn', ngành Hải quan thất thu tiền thuế 'khủng'

Đây là những con số vừa được Cục Hải quan TP Hà Nội báo cáo Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) về việc nợ thiếu của doanh nghiệp. Đáng chú ý nữa, theo Cục Hải quan TP Hà Nội số tiền nợ thuế này phát sinh trong tháng 10/2016 đã ghi nhận hơn 800 tỷ đồng.

Trong đó, có 480 tỷ đồng là tiền thuế nợ quá hạn kỳ thu. Đặc biệt, số nợ khó thu có khả năng thu hồi rất cao là khoảng 431 tỷ đồng (tương ứng gần 90% nợ quá hạn và chiếm trên 50% tổng nợ thuế).

Theo lý giải về số nợ thuế của Cục Hải quan TP Hà Nội, số nợ thuế tập trung nhiều vào đối tượng nộp thuế đã có quyết định giải thể doanh nghiệp của các cấp có thẩm quyền; nợ thuế của những đối tượng “bỏ trốn”, “mất tích” hoặc không còn kinh doanh tại địa chỉ đăng ký, ngừng hoặc tạm ngừng kinh doanh không khai báo cơ quan chức năng.

Cục Hải quan Hà Nội khẳng định, số hàng hóa của đối tượng nợ thuế này chủ yếu tập trung vào: hàng hóa đã thông quan, thuế phải nộp ở các nghĩa vụ thuế sau thông quan, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng...

Hiện, số nợ thuế có khả năng thu hồi trong tháng 10/2016 của Hải quan TP Hà Nội chỉ đạt 25,6 tỷ đồng (chiếm chưa đầy 6% số nợ thuế khó thu). Phần còn lại, theo Cục Hải quan Hà Nội cho biết, nhiều khả năng số nợ thuế khó thu đang chuyển dần thành số nợ thuế không thể thu hồi trong năm 2016.

Cũng theo Cục Hải quan TP Hà Nội, tình hình nợ đọng thuế hiện này nằm trong các lĩnh vực hải quan như: thuế xuất nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp (từ các hoạt động xuất nhập khẩu có giá trị khai báo trị giá hải quan cao hơn so với khai báo của DN)... ở các địa phương đầu tàu kinh tế như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Vũng Tàu tương đối lớn.

Để chấn chỉnh tình trạng này, đầu năm Bộ Tài chính đã có văn bản yêu cầu đơn vị nghiệp vụ của Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thuế báo cáo hàng tháng số nợ thuế, thu thuế trong lĩnh vực quản lý chuyên ngành về Bộ.

Còn theo Cục Hải quan TP. HCM, số thuế nợ đọng của địa phương này trong tháng 9/2016, số nợ thuế của địa phương này đã lên đến 1.614 tỷ đồng.

Điều đáng lo là số nợ không có khả năng thu là rất lớn khoảng 1.296 tỷ đồng (chiếm 80%) số nợ thuế, tương ứng mỗi ngày số tiền thuế không thể thu hồi là hơn 43 tỷ đồng.

Nguyên nhân được Cục Hải quan TP. HCM đưa ra cũng tương tự như Cục Hải quan TP Hà Nội do chủ doanh nghiệp nộp thuế “bỏ trốn”, “mất tích”, không còn kinh doanh tại địa chỉ đăng ký hoặc tạm dừng hoạt động kinh doanh.

Trong đó có hơn 38 tỷ đồng là nợ thuế của người nộp thuế đã có quyết định giải thể công ty và 26 tỷ đồng là số nợ của người nộp thuế đã có quyết định phá sản doanh nghiệp của các cấp có thẩm quyền.

Ít ngày trước, Tổng cục Hải quan cũng đã có báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước trong 10 tháng đầu năm 2016. Theo đó, Tổng cục Hải quan được Quốc hội, Chính phủ và Bộ Tài chính giao dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2016 là 270.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhiệm vụ của ngành này gặp khá nhiều khó khăn, khó có thể hoàn thành trong bối cảnh kinh tế hiện nay.

Bởi, tính đến 22/11/2016 ngành Hải quan đã thu ngân sách Nhà nước đạt 232.250 tỷ đồng, bằng 86% dự toán. Số thu ngân sách Nhà nước của ngành Hải quan bị ảnh hưởng lớn do hoạt động sản xuất kinh doanh không đạt như kỳ vọng.

Ngoài ra, do ảnh hưởng của việc thực hiện các Hiệp định FTA đi vào giai đoạn giảm thuế nhập khẩu sâu và rộng, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu đã chuyển hướng thị trường nhập khẩu từ thị trường có thuế suất thuế nhập khẩu cao sang thị trường có thuế suất thuế nhập khẩu thấp.

Để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước năm 2016, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục triển khai nhiều biện pháp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về chính sách như: những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện luật thuế xuất khẩu, nhập khẩu.