Dược liệu trôi nổi còn đất sống tại...làm đẹp

Theo Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), các mặt hàng dược liệu, thuốc đông y nhập khẩu qua các cửa khẩu các tỉnh miền Bắc, trong đó chủ yếu là Lạng Sơn, Móng Cái đã bị cơ quan hải quan phát hiện không đảm bảo chất lượng, có chứa chất cấm, chất độc hại, tồn dư chất bảo vệ thực vật vượt quá mức cho phép, có thể nguy hại đến tính mạng người tiêu dùng.

Dù các cơ quan chức năng đã tăng cường các biện pháp nghiệp vụ, xử lý nhưng đến nay các sản phẩm đó vẫn tồn tại và phát triển với số lượng ngày càng ra tăng. Điều này theo Cục Điều tra chống buôn lậu là do nhu cầu của thị trường. Khi có cầu ắt sẽ có cung. Các tư thương đánh vào tâm lý không ngại chi tiền làm đẹp, gia tăng sức khỏe, kéo dài tuổi xuân; chữa các bệnh kinh niên, mãn tính…, nhiều mẫu thực phẩm chức năng (tảo biển, vây, sụn cá mập…) được làm giả các thương hiệu nổi tiếng, mà mắt thường cũng không thể phân biệt được…

Các dược liệu này chẳng ai công nhận, đánh giá chất lượng nhưng lại được bán tràn lan. Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Văn Thủy - Đội trưởng Đội kiểm soát bảo vệ quyền SHTT - Cục Điều tra chống buôn lậu cho biết, các chủ đầu nậu buôn thuốc bắc thuê tư cách pháp nhân thông qua các doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh nhập khẩu hàng không đảm bảo chất lượng. Chủ hàng còn dùng “chiêu” trộn lẫn hàng hóa trong một lô hàng gồm nhiều chủng loại thực phẩm, thuốc thành phẩm, dược liệu có độc tính… để buôn lậu, trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của cơ quan hải quan…

Cụ thể như sản phẩm An cung ngưu hoàn, loại thuốc khá nổi tiếng trên thị trường nhiều năm qua (hộp gồm 2 viên-chuyên trị tai biến mạch máu não), có thời điểm loại thuốc này có giá bán gần 20 triệu đồng hộp. Tuy nhiên, qua giám định của Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an đưa ra kết luận độc tố của loại thuốc này cao đến mức, chỉ cần sử dụng 3 viên là có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Theo ông Thủy, mới đây cơ quan chức năng phát hiện Chi nhánh Công ty CP xuất nhập khẩu Y tế có hành vi khai man nhập khẩu 60 tấn hàng nguyên liệu thuốc bắc (trị giá hàng hóa hơn 1,2 tỷ đồng); có nhiều mẫu hàng hóa chứa độc tố cao.

Kết quả giám định của Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an (ngày 27/9/2013) có đến 15/49 mẫu dược liệu không đạt yêu cầu về chất lượng. Có nhiều mẫu chứa hàm lượng lưu huỳnh, Asen cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Cũng theo ông Thủy, việc quản lý mặt hàng là dược liệu thuốc đông y còn hết sức lỏng lẻo. Hiện nay, các văn bản pháp luật chưa quy định cụ thể về các chỉ tiêu chất lượng, không có một văn bản pháp quy nào của cơ quan chuyên ngành quy định về hàm lượng độc tố cho phép, lượng hóa chất, hàm lượng tồn dư thuốc bảo vệ thực vật…

“Việc này rất cần có sự vào cuộc của Bộ Y tế trong việc nghiên cứu, ban hành các tiêu chuẩn, các điều kiện nhập khẩu cho ngành hàng đông y dược, nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cho cộng đồng; tạo điều kiện cho cơ quan hải quan thực hiện chức năng kiểm soát xuất nhập khẩu…” ông Thủy nêu đề nghị.

Hồng Anh