GLTT: Giải thưởng Chất lượng Quốc gia - Hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập quốc tế

Bên cạnh câu chuyện về công nghệ, chất lượng sản phẩm, về vốn, mặt bằng, theo tôi các doanh nghiệp nói chung và DNVVN nói riêng chưa thực sự phát huy tối đa về khả năng kết nối, liên kết, hợp tác với nhau để cùng “thắng” ngay tại sân nhà, chứ chưa nói tới việc “mang chuông đi đánh xứ người”. Tôi xin kể hai câu chuyện, thứ nhất có 3 doanh nghiệp cùng “chào” hàng may mặc (áo sơ mi) sang M¬, ai cũng muốn trúng hợp đồng nên cùng nhau dìm giá - tức là chào hàng ở mức giá thấp, khiến cho cả 3 đều “thất bại” vì cả chất lượng, sản lượng và thời gian giao hàng.

Câu chuyện khác, về mặt hàng cà phê cả 3 doanh nghiệp ban đầu chưa “bắt tay nhau”, nhưng thông qua Hiệp hội là “bà mai”, giờ 3 doanh nghiệp này đã xuất được cà phê sang Nhật, đạt doanh thu 60 tỷ đồng/năm.

Theo Thông tư 17/2011/TT-BKHCN ngày 30/6/2011 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về hoạt động Giải thưởng chất lượng quốc gia thì DN phải đăng ký và nộp hồ sơ tham dự GTCLQG tại Hội đồng sơ tuyển (hội đồng địa phương)  tại tỉnh, thành phố nơi DN đăng ký hoạt động SXKD. Hội đồng sơ tuyển có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ tham dự, hướng dẫn DN lập hồ sơ, tiến hành xem xét hồ sơ và đánh giá tại DN, đề xuất giải và đề nghị Hội đồng quốc gia và Bộ Khoa học và Công nghệ trình Thủ tướng Chính phủ ký quyết định tặng Giải thưởng hằng năm cho các DN.

Để hiểu rõ hơn về quy trình xét giải và thủ tục đăng ký tham dự, doanh nghiệp có thể vào địa chỉ website của Giải thưởng: www.giaithuong.org.vn hoặc liên hệ trực tiếp với cơ quan thường trực giải thưởng tại địa phương và quốc gia.

Thời gian qua, hàng chục nghìn doanh nghiệp đã phải ngừng hoạt động, chủ yếu là các DNVVN do gặp phải khó khăn trong sản xuất, kinh doanh. Theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, về trình độ sử dụng công nghệ, chỉ có khoảng 8% số DNVVN đạt trình độ công nghệ tiên tiến (phần lớn là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài). Còn về doanh nghiệp trong nước, hầu hết đang sử dụng công nghệ cũ, lạc hậu. Đặc biệt, khả năng cạnh tranh về công nghệ của các doanh nghiệp phía Bắc là rất thấp. Hơn nữa, 75% lực lượng lao động chưa qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật.

Về mặt bằng sản xuất thì doanh nghiệp rất khó tiếp cận do: Hồ sơ quá phức tạp, thiếu thông tin và chi phí lớn. Đáng lưu ý, theo khảo sát mới đây của Viện Khoa học Quản trị DNVVN chỉ có khoảng 32,38% số doanh nghiệp cho biết có khả năng tiếp cận và được vay vốn thường xuyên; 35,24% phản ánh là khó tiếp cận, số còn lại cho biết không thể tiếp cận.

Bà Vũ Thị Quỳnh đang giải đáp các câu hỏi của bạn đọc gửi về chương trình giao lưu trực tuyến

Bảy tiêu chí giải thưởng mà hội đồng xét thưởng từ Sở đến cấp TW đối chiếu xem xét rất kỹ càng và công minh, chúng tôi thấy đây là một sự bao quát toàn diện mà một doanh nghiệp phát triển bền vững cần phải có. Doanh nghiệp chúng tôi cũng đặc biệt chú trọng đến tiêu chí 1.2: "Điều hành và trách nhiệm xã hội". Bởi lẽ một sứ mệnh quan trọng của doanh nghiệp là trách nhiệm đối với xã hội. Doanh nghiệp phát triển phải hoàn thành nghĩa vụ thuế, đặc biệt có trách nhiệm cao với môi trường chung và luôn luôn hướng tới sự phát triển chung của địa phương - nơi doanh nghiệp có nhà máy sản xuất cũng như trên cả nước.

Một trong những quyền lợi của DN đạt giải là được phép sử dụng và in ấn biểu trưng giải thưởng trên các ấn phẩm, các hình thức thông tin, quảng cáo của doanh nghiệp. Đây là một hình thức tôn vinh những nỗ lực của DN đã đạt được nhưng đồng thời cũng góp phần quảng bá hình ảnh của Giải thưởng đến cộng đồng doanh nghiệp và xã hội.

Việt Nam có trên 90% DN vừa và nhỏ, với những hạn chế rất lớn về vốn, chất lượng nguồn nhân lực, năng lực quản trị, mặt bằng kinh doanh, thể chế cạnh tranh, tinh thần hợp tác, gắn kết trong hoạt động kinh doanh và nhiều yếu tố khác. Đặc biệt, các DN vừa và nhỏ đang gặp lúng túng về xác định chiến lược kinh doanh, lựa chọn sản phẩm, lĩnh vực, công đoạn...trong chuỗi cung ứng giá trị thị trường, chính điều này khiến DN thiếu động lực và mục tiêu trong việc nâng cao năng lực công nghệ. 

Đồng thời, sự hạn chế về nguồn vốn và sự tốn kém trong đào tạo & quản lý (giữ chân) nguồn nhân sự chất lượng cao, đang thực sự là rào cản của DN tiếp cận với công nghệ cao và cải thiện sự cạnh tranh về mặt chất lượng. Tuy nhiên, cần lưu ý, đối với các DN vừa và nhỏ việc nâng cao CL sản phẩm không luôn đồng nghĩa với việc có nền tảng công nghệ cao và nguồn nhân lực trình độ cao. Nói cách khác, đối với nhiều DN vừa và nhỏ VN, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng, thì việc sản xuất bằng nguyên liệu sạch và tuân thủ điều kiện vệ sinh, nguyên phụ liệu theo tiêu chuẩn quy định mới thực sự quyết định CL của sản phẩm. Ví dụ một DN sản xuất xúc xích nhưng sử dụng thịt đầu vào ôi thiu, và làm dụng phụ gia bảo quản có hại cho NTD, thì dù sử dụng công nghệ, thiết bị cao nhất, đóng gói đẹp nhất và quảng bá rầm rộ nhất cũng không thể bán được những loại hàng này.

Theo Thông tư 17/2011/TT-BKHCN ngày 30/6/2011 của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về hoạt động Giải thưởng chất lượng quốc gia, mọi loại hình DN tại Việt Nam nếu đủ điều kiện theo quy định đều có thể đăng ký tham dự Giải thưởng.

Nghiên cứu và đề xuất những cơ chế, chính sách hỗ trợ DN tham gia và đạt giải thưởng là một trong những định hướng giải pháp của Bộ Khoa học và Công nghệ để đổi mới hoạt động giải thưởng, nâng cao giá trị giải thưởng và khích lệ DN tham gia và đạt giải. Một trong những chính sách được đề cập là đề xuất hỗ trợ DN về xây dựng và áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến, hỗ trợ tham gia Chương trình Năng suất – chất lượng, hỗ trợ thuế, ưu đãi đầu tư, quảng bá các DN đạt giải, gắn kết các chương trình quốc gia để tạo điều kiện cho DN tham gia các chương trình này, ví dụ Chương trình Thương hiệu Quốc gia do Bộ Công thương thực hiện. 

Cơ hội là doanh nghiệp phải luôn luôn tự hoàn thiện mình, đánh giá rất sát sao các điểm mạnh và yếu của doanh nghiệp để từ đó đưa ra được định hướng cải tiến liên tục. Khi tham gia đạt giải, doanh nghiệp tự tin trên thương trường cạnh tranh trong nước và quốc tế, tăng năng suất chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí giúp doanh nghiệp phát triển toàn diện và bền vững.

Khó khăn là phải đồng bộ toàn thể 7 tiêu chí; là sự nhận thức chung của cả 1 tập thể và ở đây khi doanh nghiệp tham gia giải thưởng sẽ có sự kiểm tra tổng thể cũng phải mạnh dạn, minh bạch các báo cáo, sẵn sàng chia sẻ những thông tin về kỹ thuật, quản lý và kinh doanh của doanh nghiệp.

Giải thưởng Chất lượng Quốc gia là một hình thức tôn vinh về chất lượng ở cấp quốc gia cho những DN đạt thành tích xuất sắc trong hoạt động SXKD, áp dụng hiệu quả và hiệu lực hệ thống quản lý và các công cụ cải tiến tiên tiến, tham gia tích cực cho phong trào năng suất – chất lượng, đóng góp tích cực cho cộng đồng xã hội. Bên cạnh đó, Giải thưởng cũng cung cấp một công cụ quản lý tiến tiến giúp DN nhận diễn rõ những điểm yếu, điểm mạnh và đặc biệt là các cơ hội cải tiến để tự hoàn thiện hệ thống quản lý, hiệu quả hoạt động hướng tới sự phát triển bền vững.

Các tiêu chí Giải thưởng giúp DN tiếp cận những xu hướng quản trị tiên tiến của thế giới và khu vực, qua đó giúp DN nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng hội nhập của chính mình.  

TS Nguyễn Minh Phong - Giải thưởng Chất lượng Quốc gia là 1 trong những 'bảo bối' hàng đầu mà DN cần có trong hành trang của mình

Để nâng cao năng lực cạnh tranh, sống sót và phát triển mạnh mẽ trong cuộc chơi- cuộc chiến kinh doanh toàn cầu, các DN cần có sự đổi mới manh mẽ cả về nhận thức, tổ chức trong hoạt động của mình. Đặc biệt các DN cần có sự đánh giá lại vị thế và năng lực thực tế của mình, từ đó lựa chọn đúng định hướng sản phẩm chủ lực và triển vọng trong chiến lược phát triển, hướng tới thị trường, tuân thủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn về mặt chất lượng sản phẩm; thu thập và xử lý, quản lý tốt các nguồn thông tin tri thức, đào tạo và giữ gìn đội ngũ nhân lực có trình độ, chất lượng cao nhất là các nhân viên chuyên gia chuyên nghiệp; tuân thủ các nguyên tắc - quy trình quản lý theo hệ thống để từ đó đạt được kết quả cao nhất về năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của mình.

Các DN cần gia tăng tính kết nối, đoàn kết cộng đồng và lòng tự trọng quốc gia,  tuân thủ luật pháp, vì lợi ích người tiêu dùng và bảo vệ môi trường như là những điểm nhấn trong triết lý kinh doanh và văn hóa DN của mình. 

Đặc biệt việc tuân thủ 7 tiêu chí, 18 hạng mục, 200 câu hỏi, đạt được và phát huy danh hiệu  vàng, bạc trong GTCLQG là 1 trong những 'bảo bối' hàng đầu mà DN cần có trong hành trang của mình.

Các thông tin về hoạt động Giải thưởng chất lượng quốc gia đều được cập nhật và đăng tải trên trang website của Giải thưởng: www.giaithuong.org.vn.

Nếu có yêu cầu tìm hiểu, giải đáp các bạn có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan thường trực giải thưởng tại địa phương và trung ương có trên trang website này.

Giải thưởng không phải là giấy thông hành để doanh nghiệp vào thị trường nhưng nó là công cụ góp phần giúp doanh nghiệp hội nhập quốc tế. Giải thưởng Chất lượng Quốc gia là một mô hình hoàn hảo, hệ thống các biện pháp nâng cao chiến lược hoạt động cho doanh nghiệp.

7 tiêu chí đề cập đều là cốt lõi: quản lý tri thức, vấn đề con người, khách hàng, xác định vai trò dẫn dắt thị trường, xã hội… nếu tiếp cận được từ góc độ đó, các doanh nghiệp sẽ có công cụ để mà nâng cao sức khỏe thực sự của mình, sức cạnh tranh của mình. Nếu có sức cạnh tranh, họ cũng sẽ có các lợi thế để tham gia các FTA và Hiệp  định TPP một cách tự tin nhất.

Hiện nay chúng tôi xuất khẩu sản phẩm sang thị trường Mỹ là: 

- Xuất khẩu quạt công nghiệp cho tập đoàn GE thông qua GE Hải Phòng Việt Nam.

- Xuất khẩu vòi đốt khí gas cho công ty Green của Vương Quốc Anh để bán cho tập đoàn AP của Mỹ.

Có nghĩa là chúng tôi chưa trực tiếp mang sản phẩm sang đất Mỹ để bán, tuy nhiên chắc chắn là những sản phẩm này được tiêu thụ ở Mỹ và 1 số nước khác.

Yếu tố đầu tiên cần nhất để có được điều đó là chất lượng sản phẩm, sản phẩm đương nhiên phải thông qua sự kiểm tra ngặt ngèo của các đơn vị quốc tế độc lập, sau đó là giá thành phải cạnh tranh, thậm trí phải cạnh tranh với cả Trung Quốc. Hơn thế nữa, sự đánh giá về mọi mặt hoạt động của khách hàng cũng rất khắt khe và cũng gần tương tự luôn các tiêu chí của giải thưởng chất lượng quốc gia: Cũng quan trọng không kém là: Môi trường, an toàn lao động, chế độ đối với người lao động, phòng ngừa rủi ro, tình hình tài chính lành mạnh, hoàn thành nghĩa vụ thuế,...

Theo quy định, các thành viên Hội đồng giải thưởng ở địa phương và quốc gia là những chuyên gia, nhà quản lý hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn đo lường chất lượng, có kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn về năng suất, chất lượng, đặc biệt là hoạt động động quản trị doanh nghiệp. Bên cạnh đó, để hỗ trợ cho hoạt động xem xét, đánh giá xét giải của Hội đồng còn có đội ngũ các chuyên gia đánh giá giải thưởng am hiểu các tiêu chí giải thưởng, hệ thống quản lý, công cụ cải tiến, có kỹ năng và năng lực đánh giá hệ thống quản lý và giải thưởng.

Chúng tôi cũng mời đại diện doanh nghiệp tham gia làm chuyên gia đánh giá giải thưởng. Và định hướng trong thời gian tới tỷ lệ chuyên gia đánh giá giải thưởng là doanh nghiệp sẽ được các hội đồng quan tâm và gia tăng hơn để hoạt động đánh giá ngày càng hoàn thiện và phù hợp với thực tiễn hoạt động SXKD của DN.

Nếu gọi là khó thì có thể nói tất cả các tiêu chí đều là khó. Tuy nhiên, TOMECO ngay từ khi thành lập doanh nghiệp đã mong muốn xây dựng và phát triển thương hiệu 1 cách bền vững. Song trong quá trình tham gia giải thưởng thì tiêu chí 4: Đo lường phân tích và cải tiến tri thức gặp 1 số khó khăn. Để hoàn thành tiêu chí này thì doanh nghiệp phải có hệ thống thu thập, tổng hợp, đo lường, phân tích số liệu để làm căn cứ điều chỉnh hoạt động liên quan đến thị trường. Đưa ra các sản phẩm trọng điểm, các sản phẩm dự trữ và phân khúc thị trường khác nhau.

Việc có được các thông tin của đối thủ cạnh tranh là vô cùng khó khăn, công cụ phân tích thông tin thì chưa có và chi phí thuê 1 đơn vị độc lập là tương đối cao. Tuy nhiên TOMECO là đơn vị đã tham gia xét tặng giải thưởng lần 2 nên phần nào cũng đã có kinh nghiệm giữ vững và phát huy.

Đề án của Chính phủ về Nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm hành hóa cho DN Việt Nam đến năm 2020 là 1 đề án lớn, quan trọng của QG được Thủ tướng kí ban hành theo quyết định 712- QĐ/TTg ngày 21/05/2010. Đây là chương trình với nhiều nội dung lớn liên quan đến xây dựng, áp dụng các hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kĩ thuật quản lý và cải thiện NSCL, cũng như phát triển các nguồn lực giúp nâng cao NSCL sản phẩm; tăng cường đào tạo đội ngũ chuyên gia và thúc đẩy phong trào nâng cao NSCLQG, đáp ứng các yêu cầu hội nhập...

Bộ Khoa Học Công Nghệ là đơn vị chủ trì, thường trực triển khai đề án này đã có nhiều nỗ lực và hành động cụ thể thực hiện các trọng trách được giao với nhiều hình thức, hoạt động thích hợp và ngày càng đa dạng, bước đầu đã thu được những kết quả đáng ghi nhận và bằng chứng nổi bật nhất là việc cải thiện 19 bậc về chỉ số sáng tạo của Việt Nam , đưa VN đứng thứ 3 của ASEAN về chỉ số này (sau Thái Lan và Malaysia). Việc duy trì đều đặn và tốt hơn cuộc thi CLQGVN trong 5 năm qua cũng là một minh chứng nữa cho thấy những cố gắng trong triển khai và kết quả thực tế của đề án này...

Tuy nhiên, cũng cần  thẳng thắn nhìn nhận rằng, NS& CL của VN  nói chung cũng như kết quả thực hiện đề án này còn nhiều hạn chế. Một trong những nguyên nhân lớn là do  việc triển khai đề án diễn ra trong bối cảnh cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính trên thế giới lan rộng và kéo dài suốt 5 năm qua, một mặt chúng ra tăng áp lực buộc VN phải tăng sức cạnh tranh và năng suất, CL sản phẩm; mặt khác cũng gây khó khăn tiếp cận nguồn vốn và định hướng sản xuất kinh doanh cho DN. Bên cạnh đó còn một số hạn chế liên quan đến nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với đổi mới hệ thống giáo dục quốc gia của Việt Nam, đặc biệt là giáo dục nghề và đào tạo đội ngũ chuyên gia KHCN cho DN.

Ngoài ra những hoạt động thông tin các dịch vụ hỗ trợ tham gia đề án này cũng cần được phát triển cả về lượng và chất.cũng như tạo thuận lợi hơn cho DN để đề án ngày càng thu hút sự tham gia của đông đảo cộng đồng doanh nghiệp.

Ông Phùng Mạnh Trường cho rằng, Giải thưởng Chất lượng Quốc gia được xét chọn với quy trình chặt chẽ và toàn diện

7 tiêu chí Giải thưởng Chất lượng Quốc gia đề cập đến toàn bộ hoạt động của DN và phù hợp với xu thế phát triển của kinh tế quốc tế và khu vực, đặc biệt là hoạt động quản trị doanh nghiệp. Các yếu tố được chú trọng là cải tiến, đổi mới, phát triển bền vững, ứng dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh. Những DN nào quan tâm và thành công với những yếu tố này sẽ được Hội đồng giải thưởng và chuyên gia đánh giá giải thưởng cho điểm số cao.

Thực tế cho thấy những doanh nghiệp đạt Giải thưởng Chất lượng quốc gia là những doanh nghiệp điển hình về áp dụng thành công các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến, đạt kết quả sản xuất, kinh doanh nổi bật, đi đầu tham gia trong phong trào năng suất – chất lượng và đóng góp tích cực cho cộng đồng xã hội. Các DN đạt giải nghĩa là đã thực hiện tốt 7 tiêu chí của Giải thưởng chính là đã trang bị cho mình những điều kiện cần thiết để sẵn sàng hội nhập kinh tế quốc tế.

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, việc hội nhập thị trường quốc tế sâu rộng đem lại cho các doanh nghiệp Việt Nam rất nhiều cơ hội nhưng cũng đầy thách thức. Để thành công, các doanh nghiệp phải đổi mới, ứng dụng khoa học và công nghệ, nâng cao năng suất chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa.

Các doanh nghiệp đầu tư vào khoa học công nghệ, phát triển sản phẩm mới, nâng cao năng suất chất lượng đã có những thành công nổi bật mà những doanh nghiệp đạt giải lần này là một minh chứng rõ rệt. Giải thưởng Chất lượng Quốc gia sẽ phát huy những thành quả đạt được, tiếp tục đóng góp cho thành công của phong trào năng suất chất lượng quốc gia, từ đó nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm hàng hóa và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp cũng như của cả nền kinh tế.

Việc đầu tiên và luôn luôn không thể thiếu là chúng tôi phải quan tâm đặc biệt đến sự phát triển nguồn nhân lực. Chỉ có nguồn nhân lực tốt: Trình độ chuyên môn, trình độ ngoại ngữ và có ham muốn làm việc thì mới có thể tiếp cận với thị trường quốc tế.

TOMECO cũng đã đặc biệt quan tâm đến các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, chúng tôi luôn áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng ISO, JIS để đo lường và đánh giá chất lượng trước khi xuất bán sản phẩm ra thị trường. Mặc dù là 1 doanh nghiệp vừa và nhỏ nhưng để có năng lực tiếp cận thị trường, cạnh tranh quốc tế, TOMECO phải mạnh dạn đầu tư những trang thiết bị công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới. Như: máy cắt thép Laser, máy chấn CNC 3D, trung tâm gia công của Mazak, Doosan,..

Tuyệt đối đúng khi cho rằng DN phải là người đầu tiên cần thay đổi, cải thiện năng lực cạnh tranh. Vì DN chính là người trực tiếp sản xuất và cung ứng hàng hóa theo những tiêu chuẩn, quy chuẩn yêu cầu do tự mình đặt ra, do khách hàng chỉ định, cũng như do nhà nước xác lập. Tất cả các quy định và các hỗ trợ của nhà nước về nâng cao chất lượng và năng lực cạnh tranh, sẽ chỉ dừng ở những quy định trên giấy tờ hoặc tiềm năng. Nếu DN không tiếp nhận, tiếp thu trong tổ chức hoạt động thực tiễn kinh doanh của mình, kiểu như các cụ thường nói 'nước đổ lá khoai', 'nước đổ đầu vịt'. 

Đồng thời cũng tuyệt đối đúng khi khẳng định nhà nước cũng phải làm nhiều việc để giúp doanh nghiệp vững chãi trên con đường hội nhập, bởi lẽ và ở chỗ:

Nhà nước là người kiến tạo, xây dựng và giám sát các luật chơi, ngày càng hoàn thiện hệ thống pháp lý, các hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn về chất lượng; cũng như xây dựng các chương trình hỗ trợ DN thông qua cải thiện môi trường đầu tư, giảm thiểu các thủ tục quản lý, tạo thuận lợi về mặt bằng kinh doanh, tăng cường thông tin minh bạch, cập nhật, chính xác, đồng bộ và đào tạo nhân lực chất lượng cao cũng như phát triển dịch vụ kinh doanh khác cho DN... Từ đó, định hướng thúc đẩy DN hoạt động đúng hướng, với chi phí giảm thiểu cả về thể chế, tài chính, tín dụng, do đó, trực tiếp góp phần tăng sự cạnh tranh của DN.

DN cần đồng thời thực hiện nhiều giải pháp:

- Đầu tư, nâng cấp trang thiết bị công nghệ.

- Đầu tư, nâng cao trình độ quản lý sản xuất, quản lý chất lượng.

- Đầu tư, nâng cao trình độ và kỹ năng của người lao động.

- Cần phải có chế độ lương thưởng, đãi ngộ hợp lý cho tập thể người lao động.

- Lựa chọn tốt nhà cung cấp,...

TS Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế cho rằng: Các doanh nghiệp hội nhập phải "Nhập gia tùy tục", tuân thủ tốt các quy định mang cấp độ toàn cầu

Sân chơi toàn cầu là xu hướng và lựa chọn bắt buộc của DN trong bối cảnh hội nhập. 'Nhập gia tùy tục', tham gia sân chơi toàn cầu các DN buộc phải tuân thủ các quy định mang cấp độ toàn cầu, cụ thể không chỉ tuân thủ những đơn đặt hàng, với yêu cầu về chất lượng, khối lượng, giá cả, đóng gói bao bì, thời gian và địa điểm giao hàng cũng như các điều kiện bảo dưỡng và dịch vụ hậu mãi cần thiết liên quan mà còn phải đủ sức vượt qua các hàng rào kĩ thuật được lập lên bởi các cơ quan quản lý chất lượng của các quốc gia nhập khẩu.

Những hàng rào này ngày càng đa dạng, nghiêm ngặt hơn và được điều chỉnh, cập nhật liên tục kèm theo những chế tài xử lý các vi phạm cũng ngày càng nghiêm khắc hơn. Vì vậy, các DN khi tham gia sân chơi toàn cầu phải coi việc cập nhật, tuân thủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn, yêu cầu về CL của hàng hóa xuất khẩu là yêu cầu hàng đầu và việc đáp ứng chúng cũng chính là là 'bảo bối' lớn nhất của DN.

Bên cạnh đó, các DN cần quan tâm tổ chức nghiên cứu nắm bắt và đáp ứng nhu cầu. thị hiếu thường xuyên thay đổi của thị trường, xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại và nâng cao năng lực về mặt xử lý các tranh chấp thương mại quốc tế để chủ động mở rộng thị trường, giảm thiểu các thiệt hại, rủi ro, sự ổn định đầu ra. 

'Bảo bối' cũng quan trọng không kém đối với DN Việt là đa dạng hóa và quản lý tốt các nguồn vốn vay, ưu tiên các nguồn vốn giá rẻ có độ an toàn cao, khai thác tối đa các nguồn vốn từ đối tác liên kết trong chuỗi cung ứng nhất là các nguồn hàng trả chậm, tạm ứng vốn và giao - nhận theo chuỗi cung ứng các sản phẩm đầu vào - đầu ra. 

Tất cả những điều đó, giúp DN giảm thiểu các rủi ro về tài chính, tránh rơi vào các bẫy thanh khoản và nhất là phá sản vì nợ nần.

Để Giải thưởng Chất lượng Quốc gia đóng góp nhiều hơn nữa cho Phong trào năng suất - chất lượng thì ngoài việc đổi mới Giải thưởng như hoàn thiện hệ thống văn bản, tiêu chí giải thưởng, quy trình xét thưởng, sự tham gia của các bên liên quan, hoạt động tuyên truyền, đào tạo chuyên gia đánh giá giải thưởng, xây dựng hệ thống tài liệu nghiệp vụ, cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp đạt giải, kinh phí cho giải thưởng...

Chúng tôi sẽ tiếp tục định hướng cho các doanh nghiệp tiếp cận Giải thưởng như là một công cụ chính yếu để xem xét, đánh giá một cách toàn diện các hoạt động và kết quả của mình theo các chuẩn mực của tiêu chí giải thưởng. Đây chính là giá trị gia tăng mà Giải thưởng Chất lượng Quốc gia đem lại và cũng là cách để lôi cuốn được nhiều doanh nghiệp tham gia và áp dụng Giải thưởng Chất lượng Quốc gia không chỉ để đạt giải mà còn với mục đích trên hết là tự hoàn thiện mình để vươn đến sự hoàn thiện trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và quản lý.

Khi Giải thưởng được xem là một công cụ cải tiến hữu hiệu đối với doanh nghiệp, được gắn kết với các hoạt động của các chương trình quốc gia khác thì việc triển khai hoạt động Giải thưởng Chất lượng Quốc gia nói riêng và Phong trào năng suất - chất lượng nói chung cả về chiều rộng và chiều sâu, đồng bộ từ trung ương đến địa phương sẽ mang lại những giá trị đích thực cho cộng đồng doanh nghiệp.

Hệ thống quản lý chất lượng mà TOMECO đang áp dụng là hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9000 phiên bản 2008. Đây là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho sự quản lý và điều hành của doanh nghiệp khi ta nhận thức đúng quá trình, tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình thì chúng ta sẽ có 1 kết quả là chất lượng sản phẩm tốt và giảm thiểu được những thiệt hại do sai hỏng và chậm trễ. Đây là mối quan hệ nhân quả tất yếu "Quá trình tốt - Kết quả tốt".

Để có sự thành công của hệ thống TOMECO đã luôn liên tục cải tiến quy trình cho phù hợp với thực tiễn lãnh đạo trong doanh nghiệp phải là những người thực sự có mong muốn và đi đầu trong việc áp dụng cải tiến hệ thống và "truyền lửa" cho tất cả các nhân viên của mình.

GTCLQG được xét tặng cho 4 loại hình DN: SX lớn, SX nhỏ và vừa, DV lớn và DV vừa và nhỏ. Trong 20 năm triển khai hoạt động GTCLQG cho thấy tỷ lệ DN hoạt động trong các lĩnh vực dịch vụ tham gia và đạt giải ít hơn các DN sản xuất. Điều này là phù hợp với thực tế của các DN Việt Nam hiện nay là số lượng DN hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nhiều hơn DN hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ. 

Trước hết cần khẳng định rằng, cách đo năng suất lao động trong nhận định trên khác với cách đo năng suất lao động của một DN, cá nhân cụ thể. Nói cách khác, kết luận trên dựa trên kết quả của lấy tổng GDP chia cho tổng số việc làm hiện hữu của 1 quốc gia. Vì thế, chịu nhiều sự chi phối của các tham số địa phương khác nhau. Ở Việt Nam, năng suất của 1 DN, đặc biệt của 1 cá nhân trong bối cảnh cùng tương đương về điều kiện trang thiết bị kĩ thuật, điều kiện lao động và các chế độ đãi ngộ khác thì hoàn toàn không thua kém các nước khu vực. 

Vấn đề ở chỗ, cơ cấu kinh tế của VN còn nặng về nông nghiệp các ngành cấu tạo hữu cơ (C/V) còn thấp, tức trang thiết bị kĩ thuật và trình độ công nghệ thấp, trong khi lao động lại nhiều, quản lý LĐ thiếu chặt chẽ, tổ chức LĐ chưa khoa học, kĩ thuật chưa nghiêm, đãi ngộ chưa thực sự xứng đáng....Tất cả khiến cho NSLĐ của VN còn thấp hơn các nước trong khu vực và luôn dưới mức tiềm năng, giống như nền kinh tế VN luôn hoạt động dưới tiềm năng cho đến nay.

Những năm qua, Giải thưởng Chất lượng Quốc gia đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của công đồng doanh nghiệp Việt Nam. Giải thưởng Chất lượng Quốc gia có một phương pháp tiếp cận để quản lý doanh nghiệp rất khoa học, phù hợp với mọi doanh nghiệp dù sản xuất quy mô nhỏ hay vừa. Đây là một cách tiếp cận đúng đắn cho hệ thống quản lý chất lượng phù hợp với các tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam.

Thực tiễn 20 năm triển khai hoạt động Giải thưởng Chất lượng Quốc gia cho thấy, những doanh nghiệp đạt Giải thưởng là những doanh nghiệp điển hình về áp dụng thành công các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến, đạt kết quả sản xuất, kinh doanh nổi bật, đi đầu tham gia trong phong trào năng suất - chất lượng và đóng góp tích cực cho cộng đồng và xã hội.

Giải thưởng Chất lượng Quốc gia không chỉ là hình thức tôn vinh về chất lượng cho các doanh nghiệp tiêu biểu tại các tỉnh, thành phố mà còn là một công cụ để nâng cao NSCL, sức cạnh tranh của DN, đồng thời đây là hoạt động quan trọng để lôi cuốn doanh nghiệp tại địa phương tham gia vào các hoạt động khác của phong trào năng suất - chất lượng, cổ vũ và duy trì hiệu quả Phong trào năng suất - chất lượng tại các địa phương.

Đối với doanh nghiệp, 7 tiêu chí  của Giải thưởng hòa quyện với nhau thành một vòng tròn xoáy trôn ốc từ chính sách, chiến lược của người lãnh đạo doanh nghiệp, của chất lượng sản phẩm hàng hóa... chính là những công cụ để doanh nghiệp áp dụng một cách hiệu quả, theo đó đã mang lại những lợi ích rất cụ thể.