Góc khuất trong đấu thầu mua sắm thẻ tại ngân hàng Vietcombank
'Lợi nhuận ngành ngân hàng năm 2019 sẽ không quá lạc quan'
Nhiều ngân hàng lớn tiếp tục giảm lãi suất
Tổ chức đấu thầu quốc tế khi không đủ điều kiện
Một trong những hàng hoá VCB tổ chức đấu thầu quốc tế là thẻ trắng connect 24. Trong 3 năm 2016, 2017, 2018 VCB đã tổ chức 06 gói thầu với tổng số tiền trên 20 tỷ đồng.
Trong đó, nhà thầu quốc tế của Thái Lan là công ty Thai Bristish sercurity printing (TBSP) trúng thầu 03 gói thầu với tư cách nhà thầu độc lập, nhà thầu Việt Nam là Công ty cổ phần thông minh MK trúng 02 gói thầu với tư cách nhà thầu độc lập, gói thầu còn lại là liên danh giữa Công ty F-tech (Việt Nam) và Công ty DZcard (Thái Lan).
Điểm b, Điều 15 luật Đấu thầu quy định trường hợp hàng hóa thông dụng, đã được nhập khẩu và chào bán tại Việt Nam thì không tổ chức đấu thầu quốc tế.
Trong năm 2016, VCB tổ chức đấu thầu theo hình thức chào hàng cạnh tranh quốc tế Gói thầu mua sắm thẻ trắng connect 24, nhà thầu trúng thầu là Công ty cổ phần thông minh MK (nhà thầu trong nước) với giá trúng thầu 4.345.000.000 VND trong khi giá gói thầu 4.422.099.000 (căn cứ theo quyết định 991/QĐ-VCB-TTT ngày 05/09/2016). Đáng chú ý, tiêu chuẩn kỹ thuật của hàng hóa trúng thầu gói thầu này là Thẻ trắng 100% PVC, có dải từ, chưa in dữ liệu được sản xuất tại Việt Nam.
Năm 2017, VCB tiếp tục tổ chức đấu thầu theo hình thức chào hàng cạnh tranh quốc tế gói thầu mua sắm thẻ trắng connect 24, MK trúng với giá trúng thầu là 4.356.000.000 VND trong khi giá gói thầu 4.758.600.000 (theo quyết định 1011/QĐ-VCB-TTT ngày 26/07/2017).
Như vậy, sau 2 năm VCB thường xuyên tổ chức lựa chọn nhà thầu thông qua đấu thầu quốc tế, các gói thầu mua sắm thẻ trắng connect 24, nhà thầu trong nước cũng đã trúng thầu nhưng không hiểu vì lý do gì VCB vẫn tổ chức đấu thấu quốc tế trong năm tiếp theo dù VCB biết nhà thầu trong nước có đầy đủ năng lực và kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu thực hiện các gói thầu mua sắm thẻ trên.
Theo lý giải của bà Phùng Nguyễn Hải Yến, Phó Tổng giám đốc VCB, việc VCB áp dụng hình thức đấu thầu quốc tế nhằm mục đích mở rộng cho nhiều nhà thầu tham gia, nhất là nhà thầu quốc tế.
Tuy nhiên, trong 3 năm 2016, 2017, 2018 khi VCB tổ chức đấu thầu quốc tế các gói thầu mua sắm thẻ trắng 24 trên thì nhà thầu trúng thầu nhiều nhất lại là nhà thầu ngoại đến từ Thái Lan (cũng chính là nhà thầu TBSP).
Và, tỷ lệ tiết kiệm đối với các gói thầu mà nhà thầu ngoại này trúng thầu không quá cao. Đơn cử như với gói thầu mua sắm thẻ trắng 24 được VCB tổ chức trong năm 2018, TBSP trúng thầu với giá trúng 4.295.233.800 VND trong khi giá gói thầu 4.576.000.000 VND, tỷ lệ tiết kiệm 0,9%.
Phê duyệt trúng thầu dù không đủ điều kiện
Nội dung Điều 5 Luật Đấu thầu có quy định, nhà thầu nước ngoài phải liên danh với nhà thầu trong nước đối với nhà thầu nước ngoài khi tham dự thầu quốc tế tại Việt Nam trừ trường hợp nhà thầu trong nước không đủ năng lực tham gia vào bất kỳ phần công việc của gói thầu.
Tuy nhiên, khi tham gia đấu thầu các gói thầu trên do VCB là chủ đầu tư, nhà thầu TBSP không liên danh với bất kỳ nhà thầu trong nước nào song VCB vẫn quyết định cho nhà thầu này trúng thầu.
Đơn cử đối với Gói thầu mua sắm thẻ trắng connect được VCB tổ chức đấu thầu quốc tế năm 2016, nhà thầu TBSP trúng gói thầu mà không liên danh với nhà thầu trong nước (căn cứ tại QĐ số 175/QĐ-VCB-TTT ngày 15/02/2016); Trong năm 2018, nhà thầu TBSP cũng trúng thầu gói thầu mua sắm thẻ tương tự mà không liên danh với nhà thầu trong nước (căn cứ QĐ sô 408/QĐ-VCB-TTT ngày 28/02/2018).
Bên cạnh đó, theo hướng dẫn của Cục quản lý Đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), nhà thầu được xem đủ điều kiện để phê duyệt kết quả trúng thầu sau khi đã hoàn thành nộp phí duy trì hàng năm ngay sau thời điểm đóng thầu và trước thời điểm có thông báo kết quả trúng thầu. Tuy nhiên tại thời điểm VCB phê duyệt cho công ty TBSP trúng thầu 02 gói thầu mua sắm thẻ do VCB là chủ đầu tư, nhà thầu ngoại này vẫn chưa hoàn thành việc nộp phí năm 2017 và 2018.
Năm 2017, TBSP là nhà thầu trúng thầu với giá trúng 2.059.747.600 VND (QD181/QĐ-VCB-TTT ngày 17/02/217). Năm 2018, TBSP trúng thầu với giá 4.925.233.800 VNĐ (QD 408/QĐ-VCB-TTT ngày 28/02/2018).
Ngoài các gói thầu trên, TBSP cũng là“gương mặt quen thuộc” với gói thầu mua sắm các chủng loại thẻ khác của VCB trong thời gian gần đây.
Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh các vấn đề xung quanh sự việc trên.
Nhằm tăng cường, khuyến khích, tạo điều kiện cho hàng hóa, sản phẩm sản xuất trong nước phát triển để từng bước thay thế hàng hóa nhập khẩu, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 4/4/2017 về việc tăng cường sử dụng vật tư, hàng hóa sản xuất trong nước trong công tác đấu thầu các dự án đầu tư phát triển và hoạt động mua sắm thường xuyên sử dụng vốn nhà nước. Trường hợp hàng hóa thông dụng, đã được nhập khẩu và chào bán tại Việt Nam thì không được tổ chức đấu thầu quốc tế. Nghiêm cấm việc phân chia dự án, dự toán mua sắm thành các gói thầu trái với quy định của pháp luật về đấu thầu hiện hành nhằm mục đích hạn chế sự tham gia của các nhà thầu trong nước. |
Ngọc Trâm