Hà Nội có cơ sở để dẫn đầu cả nước về nghiên cứu khoa học và công nghệ

Đó là chia sẻ của ông Phan Xuân Dũng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường Quốc hội tại buổi làm việc giữa Đoàn giám sát của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội với UBND TP Hà Nội về tình hình thực hiện chính sách pháp luật về phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN).

Theo Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Lê Ngọc Anh, chiến lược phát triển KH&CN của TP Hà Nội đến năm 2020 đã chỉ ra hướng phát triển là tập trung nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, kinh doanh. Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp tập trung vào những khâu có giá trị tăng cao như: Giống cây trồng, giống vật nuôi; canh tác, nuôi trồng, chế biến, bảo quản sau thu hoạch ứng dụng công nghệ cao, tạo ra các sản phẩm sạch, năng suất cao, chất lượng tốt phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

TP đã tích cực triển khai các nội dung hướng dẫn thực hiện Luật KH&CN năm 2013 với mục tiêu: Phát triển đồng bộ khoa học xã hội và nhân văn, khoa học kỹ thuật và công nghệ; đưa KH&CN thực sự trở thành động lực then chốt, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô. Đến năm 2020, Hà Nội là trung tâm phát triển công nghệ cao với tiềm lực KH&CN, năng lực nghiên cứu, phát minh, sáng chế, ứng dụng và chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước và có uy tín trong khu vực.

Đáng chú ý, TP đã ban hành và thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi hỗ trợ cho các doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu khoa học, phát triển và đổi mới công nghệ. Để khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ đẩy nhanh tốc độ đổi mới công nghệ, thời gian qua, TP đã triển khai thực hiện một số cơ chế, chính sách cụ thể như: Hỗ trợ triển khai áp dụng chương trình các hệ thống quản lý chất lượng; Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ; Hỗ trợ doanh nghiệp công nghiệp phụ trợ;…

Bên cạnh đó, để hỗ trợ ươm tạo doanh nghiệp KH&CN, từ năm 2012 - 2017, TP đã đề xuất và được Bộ KH&CN phê duyệt cho hơn 11 doanh nghiệp và 1 hợp tác xã tham gia 15 dự án thuộc các chương trình quốc gia; hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại hóa sản phẩm, giới thiệu các doanh nghiệp KH&CN tham gia các giải thưởng có uy tín…

Ngoài ra, TP đã phối hợp với Bộ KH&CN và các bộ, ngành liên quan thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia để phát triển mạnh mẽ DN khởi nghiệp sáng tạo. Xây dựng, thúc đẩy các hoạt động ứng dụng, nghiên cứu phát triển, chuyển giao công nghệ chủ chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Bên cạnh những mặt mạnh nêu trên, hạn chế của Hà Nội được Phó Chủ tịch Ngô Văn Quý nêu lên là tuy nhiều đề tài khoa học được triển khai mạnh mẽ nhưng tính ứng dụng còn ở mức độ nhất định; còn chưa thu hút được doanh nghiệp tự bỏ tiền ra nghiên cứu hoặc kết hợp giữa Nhà nước và doanh nghiệp trong nghiên cứu khoa học; thị trường KH&CN chưa tạo được sàn giao dịch; chưa huy động được nhiều chất xám từ đội ngũ nhà khoa học tham gia nghiên cứu trên địa bàn... TP. Hà Nội tiếp thu ý kiến của Đoàn Giám sát để khắc phục trong thời gian tới.

Nhằm phát huy vai trò của KH&CN trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững, TP đã đưa ra một số đề xuất kiến nghị với Quốc hội chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định tại các Luật có liên quan đến đầu tư, kinh doanh, quản lý tài sản công, thuế để đảm bảo tính đồng bộ với Luật KH&CN…

TP kiến nghị với Chính phủ nghiên cứu và ban hành các Nghị định hướng dẫn thi hành nhằm cụ thể hóa các quy định Luật Chuyển giao công nghệ năm 2017, Luật Quản lý và sử dụng tài sản công năm 2017 để sớm triển khai thực hiện trên thực tế; kiên quyết sáp nhập hoặc giải thể những tổ chức hoạt động không hiệu quả, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải… TP kiến nghị với Bộ KH&CN hỗ trợ, tạo điều kiện tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ trong lĩnh vực KH&CN ở trong và ngoài nước.

Tại buổi làm việc, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội Phan Xuân Dũng đánh giá cao Hà Nội kịp thời ban hành hệ thống văn bản để điều chỉnh chương trình KH&CN cho Thành phố. Trên cơ sở pháp lý của Nhà nước nói chung, Thành phố đã có chương trình riêng để thực hiện các hoạt động KH&CN tạo ra nhiều sản phẩm mang dấu ấn của Thành phố và những, điều chỉnh của Hà Nội có nhiều đổi mới. Tuy nhiên ông Phan Xuân Dũng mong muốn, là địa phương có nhiều tiềm năng, là Thủ đô của cả nước, Hà Nội hoàn toàn có cơ sở để dẫn đầu cả nước về nghiên cứu khoa học và công nghệ.

Hùng Cường