Thế giới gồng mình đối phó với đại dịch Ebola

Hành trình virus Ebola phá hoại cơ thể người

Những bệnh nhân nhiễm virus Ebola đã phải đấu tranh trong tuyệt vọng để có thể thoát khỏi mối nguy hiểm nặng nề do đại dịch Ebola gây ra.

Vừa qua, thông tin 7 người Philippines đã nhiễm virus Ebola đã khiến nhiều quốc gia ở Đông Nam Á đặt cảnh giác trước nguy cơ lây lan bệnh dịch lên mức báo động.

Trong thời gian đại dịch Ebola bùng phát mạnh mẽ tại châu Phi, các nạn nhân đã phải chịu cảnh đau đớn, vật vã với căn bệnh, phải đối mặt hàng ngày, hàng giờ trước khi lìa xa cuộc sống.

Và hành trình virus Ebola phá hoại cơ thể người có thể được tái hiện một cách chân thực nhất qua những bức ảnh do nhiếp ảnh gia Sylvain Cherkaoui chụp lại về một nạn nhân tên Finda Marie Kamano - một phụ nữ 33 tuổi đến từ Guéckédougou, Guinea.

 

Finda Marie Kamano đã kể cho Cherkaoui về gia đình với 5 thành viên của mình đều bị nhiễm virus Ebola. Mới đây nhất, người em gái của Finda cũng đã nhiễm bệnh và trải qua những ngày đau đớn nhất của cuộc đời.

Dù đã rất cẩn thận nhưng trong một lần Finda giúp người thân của mình tắm rửa, cô đã vô tình tiếp xúc trực tiếp với chất dịch trên cơ thể người bệnh nên đã bị nhiễm.

Cô hiểu rằng, virus Ebola đã lây truyền qua người cô và cô sẽ sắp sửa đón nhận kết thúc đau đớn như những người thân của mình.

Hầu hết mọi người nơi đây đều hiểu, virus Ebola sẽ lây từ người qua người qua con đường tiếp xúc trực tiếp với máu, dịch tiết (phân, nước tiểu, nước bọt, tinh dịch) của người mắc bệnh.

Ebola cũng có thể lây lan qua vết xước nhỏ trên da, niêm mạc người lành tiếp xúc với người nhiễm bệnh hoặc thậm chí là qua vật trung gian như chăn đệm, ga giường, quần áo, kim tiêm...

Chính bởi vậy, nhiếp ảnh gia Cherkaoui trong trang phục đồ bảo hộ đã cố gắng an ủi Finda hi vọng sức khỏe sẽ khá hơn. Ngày thứ ba kể từ hôm Cherkaoui gặp Finda lần đầu, trông cô yếu hơn nhưng ông luôn hi vọng, Finda sẽ vượt qua được và hồi phục dù tia hi vọng đó rất mong manh.

 

Ngày thứ ba kể từ hôm Cherkaoui gặp Finda lần đầu, trông cô yếu hơn nhưng ông luôn hi vọng, Finda sẽ vượt qua được và hồi phục dù tia hi vọng đó rất mong manh.

Theo các bác sĩ, Ebola đã vô hiệu hóa protein có chức năng ngăn chặn sự lây lan của virus từ tế bào này sang tế bào khác, từ đó đẩy lùi hệ miễn dịch của cơ thể Finda.

Finda có tâm sự với Cherkaoui rằng, hôm trước cô đã cố gắng ngồi dậy và uống được chút nước nhưng Finda cảm nhận sức khỏe mình ngày một yếu hơn. Sau khi các virus xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ lấy tế bào làm nơi sản xuất một lượng lớn hạt virus. Những hạt virus sẽ lan ra, nhiễm vào tế báo khác và lan rộng khắp cơ thể.

 

Cherkaoui đã hỏi thăm các y tá về bệnh tình của Finda và được biết rằng, sức khỏe cô ngày một cạn kiệt. Lưỡi hái Tử thần đã cận kề và có thể Finda sẽ ra đi "rất, rất nhanh".

Virus Ebola sẽ gây ra cục máu đông nhỏ trong máu. Cục máu ngày nhiều lên và ngăn dòng máu lưu thông đi nuôi các cơ quan trong cơ thể như gan, não, phổi, thận... của bệnh nhân.

 

Đến giai đoạn cuối, bệnh nhân sẽ bị chảy máu từ miệng, mắt, tai, mũi và vết hở trên da. Bệnh nhân sẽ chết do mất máu quá nhiều, suy thận... Cherkaoui biết rằng, Finda hay bất cứ ai nhiễm virus Ebola đều đã chuẩn bị tâm lý để đón nhận cái chết.

Mặc dù đây là loại virus nâng tỷ lệ tử vong lên tới 90% nhưng theo những con số mới nhất từ WHO thì đã có khoảng 40% bệnh nhân sống sót sau khi mắc Ebola. Tuy nhiên, những bệnh nhân này cần được phát hiện sớm để có sự chăm sóc kịp thời.

Để ngăn chặn sự lây lan của bệnh dịch, các quốc gia ở châu lục này đã phải đóng cửa biên giới, thậm chí nhiều bệnh viện cũng bị quá tải vì không còn chỗ hay khả năng cứu chữa bệnh nhân Ebola.

Chính phủ Mỹ cùng nhiều nước đã quyết định cử đoàn bác sĩ, chuyên gia tới "lục địa đen" để cứu giúp các quốc gia trước nguy cơ dịch bệnh tiến triển mất kiểm soát và lan rộng ra nhiều khu vực khác trên thế giới.

Hành động nhằm đối phó với đại dịch Ebola của Tổ chức Y tế thế giới

Trước sự hoành hành vượt kiểm soát của virus Ebola, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 8.8 đã ban bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu đối với căn bệnh nguy hiểm này.

Theo đó, tại các quốc gia có dịch sẽ phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp; kích hoạt cơ chế quản lý thảm họa hoặc tình trạng khẩn cấp quốc gia; thiết lập Trung tâm đáp ứng với tình trạng khẩn cấp hoặc dịch bệnh; huy động phối hợp đa ngành, gồm truyền thông, an ninh, tài chính và các ban ngành liên quan khác; nâng cao nhận thức cộng đồng về đặc điểm của dịch bệnh, tăng cường giám sát, xét nghiệm chẩn đoán bệnh, theo dõi và giám sát người tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh do vi rút Ebola, quản lý ca bệnh…

Ngoài ra, những khu vực dịch bệnh có khả năng lây truyền cao như khu vực biên giới với các nước Sierra Leone, Guinea, Liberia nên tiến hành công tác cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế chất lượng, thuốc và trang thiết bị y tế cần thiết và tư vấn tâm lý cho nhóm đối tượng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, cũng cần xem xét bổ sung một số biện pháp như kiểm dịch y tế tại cửa khẩu biên giới nếu cần thiết…

Đồng thời, các trường hợp xác định lây nhiễm vi rút Ebola cần được cách ly và điều trị kịp thời tại cơ sở y tế và không được phép đi lại trong nước và quốc tế đến khi xác định âm tính với vi rút Ebola sau 2 lần xét nghiệm trong vòng ít nhất 48 giờ; Các trường hợp tiếp xúc (không bao gồm cán bộ y tế và cán bộ xét nghiệm được phòng hộ thích hợp và không phơi nhiễm với vi rút Ebola) cần được giám sát hàng ngày và hạn chế đi lại quốc gia và quốc tế trong vòng 21 ngày sau khi bị phơi nhiễm; Các trường hợp nghi ngờ có thể cần được cách ly ngay và hạn chế đi lại.

Các nước này cũng cần đảm bảo việc mai táng và chôn cất thi thể người chết được thực hiện đúng cách và an toàn, hạn chế vận chuyển bộ phận cơ thể người chết và đi lại của người nghi ngờ và xác định nhiễm vi rút Ebola qua biên giới. Các nước bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh cần xem xét việc cấm tụ tập đông người.

Đối với các quốc gia có trường hợp xác định và nghi ngờ nhiễm vi rút Ebla và các quốc gia chưa bị ảnh hưởng nhưng có đường biên giới chung với các quốc gia bị ảnh hưởng cũng cần thiết lập ngay hệ thống giám sát, cơ sở xét nghiệm chẩn đoán bệnh do vi rút Ebola; đảm bảo cán bộ y tế được cung cấp kiến thức và đào tạo về quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn, thành lập đội đáp ứng nhanh.

Với các quốc gia khác, tuy không áp đặt việc cấm đi lại và giao thương quốc tế, tuy nhiên cần đưa ra những khuyến cáo đi lại nghiêm ngặt đối với các trường hợp nhiễm bệnh và trường hợp tiếp xúc gần với người nhiễm và chuẩn bị sẵn sàng mọi phương án để ứng phó với vi rút Ebola.

Những hành động thiết thực của chính phủ các nước nhằm đối phó với đại dịch Ebola

Chính phủ Liberia đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vì đại dịch Ebola. Ảnh: 24h.com.vn

Trước số người chết quá lớn và nguy cơ lây lan tăng mạnh, các nước Tây Phi đang quyết liệt đối phó với Ebola.

Ngày 6/8, tổng thống Liberia đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia và quyết định hạn chế các cuộc tụ họp đông người để ngăn chặn tình trạng lây lan của virus Ebola.

Theo đó, chính phủ Nigeria cho biết họ cũng đã quyết định lập một trung tâm ứng phó khẩn cấp ở thành phố Lagos nhằm đối phó với đại dịch Ebola và dựng những khu lều trại đặc biệt để cách ly những người có dấu hiệu nhiễm bệnh. Hiện toàn bộ nhân lực y tế trong thành phố đã được huy động để đối phó với tình hình bùng phát dịch Ebola.

Trước diễn biến phức tạp của dịch Ebola trên thế giới, Việt Nam cũng ban hành kế hoạch ứng phó với dịch bệnh do vi rút Ebola với ba kịch bản có thể xảy ra gồm khi chưa ghi nhận ca bệnh, khi xuất hiện ca bệnh xâm nhập và khi dịch lây lan trong cộng đồng.

Ngoài ra, bộ Y tế còn đề nghị các cửa khẩu giám sát chặt người nhập cảnh trước tình hình dịch Ebola diễn biến bất thường và tạm dừng việc đưa khách du lịch sang các nước đang bùng phát dịch bệnh Ebola.

 

Việt Nam tạm dừng đưa du khách tới vùng dịch Ebola để ngăn chặn trường hợp lây nhiễm bệnh có thể xảy ra. Ảnh: tintuconline.com.vn

Đặc biệt, khi đón đoàn khách quốc tế đến từ các thị trường liên quan đến dịch bệnh, cần hợp tác chặt chẽ với các cơ sở y tế địa phương để phòng chống dịch bệnh; đồng thời cập nhật tình hình dịch bệnh, trong đó có dịch Ebola cùng các biện pháp phòng chống qua website của Cục Y tế dự phòng là “www.vncdc.gov.vn” để chủ động đảm bảo sức khỏe cho du khách, kịp thời ngăn chặn lây lan bệnh ra cộng đồng qua con đường du lịch.

Nguyễn Dung (T/h)

 

 

Chất lượng Việt Nam