Hội nhập xu hướng CMCN 4.0: Cần chú trọng vào 4 trụ cột

Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0) đang bùng nổ và đã tác động đến nhiều quốc gia, Chính phủ các nước hết sức quan tâm và chủ động ban hành các chiến lược phát triển 4.0 cho riêng mình như: Đức (Industrie 4.0), Mỹ (Liên minh Internet công nghiệp), Hàn Quốc (iKorea 4.0), Trung Quốc (Made in China 2025)...

Đối với Việt Nam, CMCN 4.0 cũng đang mang lại cơ hội cho: Nền công nghiệp số hóa giúp tăng năng suất lao động, cải thiện hệ thống kết nối thông tin, tiết kiệm chi phí quản lý, chi phí sản xuất, mang lại lợi ích to lớn cho Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Tuy nhiên, CMCN 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức đòi hỏi Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam cần phải có những đổi mới mạnh mẽ: Xây dựng một hành lang pháp lý chặt chẽ cho nền công nghiệp số hóa, chuẩn bị toàn diện cho quá trình chuyển đổi số, bắt đầu từ quản trị công quốc gia đến các mô hình kinh doanh trong nền kinh tế số, xã hội số; phát triển cơ sở hạ tầng thông tin; đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao; cải cách hành chính; nâng cao năng lực cạnh tranh…

Trong khuôn khổ Diễn đàn cấp cao và Triển lãm quốc tế về Công nghiệp 4.0 - Industry 4.0 Summit 2018 với chủ đề “Tầm nhìn và chiến lược phát triển đột phá trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư”, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Đại sứ quán Australia tổ chức Hội thảo chuyên đề: “Những xu hướng lớn của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 – Nhận diện tác động và khuyến nghị đối với Việt Nam”.

Tại Hội thảo này, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh nhấn mạnh: “Cuộc CMCN 4.0 đang ngày càng có những tác động rõ nét đối với tổng thể nền kinh tế xã hội của Việt Nam. Với nhiệm vụ được Chính phủ giao phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu phát triển, ứng dụng, chuyển giao các công nghệ chủ chốt của cuộc CMCN 4.0, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam luôn mong muốn được tiếp thu ý kiến rộng rãi từ xã hội, từ bạn bè trong nước và quốc tế. Để nắm bắt cơ hội và vượt qua thách thức trong cuộc CMC 4.0, Việt Nam đã, đang và sẽ kiên trì thực hiện quan điểm của Đảng về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để cùng với nguồn nhân lực chất lượng cao thực sự trở thành một trong ba đột phá chiến lược".

"Trong quá trình triển khai những chương trình hành động, giải pháp để đưa Việt Nam tiếp cận sâu hơn nữa vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chúng ta cũng cần có thêm những ý kiến đóng góp từ các chuyên gia, diễn giả đến từ các cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế. Tôi hy vọng rằng, với sự đóng góp ấy, Việt Nam sẽ nắm rõ những bước đi, những diễn biến của cuộc cách mạng này và có chính sách phù hợp để kinh tế xã hội đất nước ngày càng phát triển phù hợp với xu thế chung của cộng đồng quốc tế”, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đánh giá.

Cùng quan điểm trên, bà Sarah Pearson, Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo, Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia cho rằng đối với cuộc CMCN 4.0, sự hợp tác giữa các quốc gia để nắm bắt cơ hội phát triển kinh tế xã hội là vô cùng quan trọng và phải đặt hàng đầu. Vị này cũng cho rằng trong xu thế lớn của CMCN 4.0 Việt Nam có tiềm năng rất lớn để xây dựng một nền kinh tế mới ngày càng hiện đại, hiệu quả, hội nhập.

“Tôi đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam cũng như Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc triển khai các chính sách, các chương trình cụ thể, khoa học để đưa nền kinh tế Việt Nam tiếp cận, hội nhập sâu rộng vào cuộc CMCN 4.0 đang diễn ra trên thế giới. Việt Nam có tiềm năng lớn và nếu biết tận dụng xu hướng này một cách hợp lý, các bạn hoàn toàn có thể xây dựng một nền tảng kinh tế xã hội hiện đại, văn minh, cùng hội nhập sâu vào thời đại kinh tế số của thế giới.”, bà Sarah Pearson cho hay.

Tại Hội thảo lần này, dưới sự điều hành của Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy, các đại biểu tham dự đã tiến hành các phiên thảo luận chuyên đề về các xu hướng lớn của chuyển đổi số, các cơ hội và thách thức của nền kinh tế số đối với Việt Nam.

Trên cơ sở đó, đề xuất các hướng công nghệ Việt Nam ưu tiên phát triển trong thời gian tới cùng với những chính sách cần xây dựng để tạo điều kiện thuận lợi cho định hướng công nghệ này được triển khai hiệu quả. Bên cạnh những nội dung nêu trên, Hội thảo còn đề cập đến vấn đề phát triển Chính phủ điện tử ở Việt Nam, các xu thế, đề xuất định hướng chiến lược phát triển cơ sở hạ tầng thông tin, ứng dụng mô hình kinh doanh mới trong kinh tế số.

Cũng trong khuôn khổ Hội thảo lần này, nhiều diễn giả đã nêu ra những khuyến nghị cho Việt Nam để tiếp cận, hội nhập sâu rộng hơn vào xu hướng 4.0 vốn đang diễn biến hết sức sôi động trên thế giới. Cụ thể, Việt Nam cần thực hiện những giải pháp đồng bộ ở cả 4 trụ cột: hoàn thiện thể chế, chính sách, phát triển công nghệ thông tin và hạ tầng thông tin, phát triển nguồn nhân lực, hoàn thiện hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia.

Trong đó, về thể chế, chính sách, cần tiếp tục cải thiện môi trường môi trường kinh doanh thông thoáng hơn để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhanh tiếp cận, học hỏi và phát triển được các công nghệ sản xuất mới. Đặc biệt, chú ý tới việc đảm bảo nguồn nhân lực có năng lực phù hợp để tiếp cận Công nghiệp 4.0, các chính sách và nội dung giáo dục cũng cần được thay đổi mạnh mẽ để tạo ra nguồn nhân lực có khả năng tiếp nhận các xu thế công nghệ sản xuất mới.

Bảo Lâm