Tai nghe phát nổ trên máy bay: Cảnh báo pin kém chất lượng trong thiết bị điện tử

Theo Straits Times, trên chuyến bay từ Bắc Kinh (Trung Quốc) tới Melbourne (Australia) vào ngày 19/2, một sự cố đã xảy ra với một nữ hành khách khi đang đeo tai nghe.Theo tường trình của nữ hành khách với Cục An toàn Giao thông Australia (ASTB), cô cho biết khi đang đeo tai nghe thì bỗng cảm thấy mặt mình bỏng rát. 

Bức ảnh do ATSB công bố cho thấy mặt, cổ của nữ hành khách này bị cháy đen, còn tay có vết bỏng rộp. Các hành khách khác phải hít mùi nhựa chảy, mùi pin và tóc cháy suốt thời gian còn lại của chuyến bay.

ATSB không nói rõ tai nạn xảy ra với hãng hàng không nào, song cảnh báo pin sạc lithium-ion dùng trong thiết bị nhiều khả năng đã gây chập cháy. Các sự cố liên quan đến việc sử dụng pin lithium-ion thường xảy ra trong những năm gần đây. Năm 2016, một chuyến bay từ Sydney đã bị hủy vì khói bốc lên từ hành lý xách tay của một vị khách do có chứa pin lithium-ion.

Pin lithium-ion là những viên pin gọn nhẹ chứa các phân tử lithium-ion di chuyển giữa điện cực âm và dương. Ưu điểm của chúng là không chiếm nhiều diện tích, sạc nhanh và có thể nạp nhiều lần mà không lo bị chai pin.

Nhẹ hơn, rẻ hơn và chứa nhiều năng lượng hơn, các pin lithium-ion đang trở thành nguồn điện phổ biến nhất trong các máy điện thoại, laptop, ô tô và cả máy bay thương mại. Tuy vậy, loại pin này vướng phải vấn đề là không chỉ chập điện, mà còn có khả năng gây nổ và hỏa hoạn.  Sự cố "đình đám" diễn ra mới đây trong lĩnh vực công nghệ đó là việc Samsung phải đổi 2,5 triệu máy Galaxy Note 7 là sự cố lớn nhất liên quan đến pin lithium-ion, nguồn cung cấp năng lượng phổ biến nhất trên các thiết bị di động hiện nay.

Lý do của việc pin lithium-ion (còn gọi tắt là Li-ion) phát nổ là do một quá trình tỏa nhiệt. Về bản chất, quá trình tỏa nhiệt này là một vòng lặp gia tăng năng lượng liên tiếp, làm cho nhiệt độ của pin nóng hơn, và sau đó phát nổ. Quá trình này thực tế là rất phổ biến, và diễn ra trong nhiều hiện tượng vật lý và hóa học.

Các pin lithium-ion có thể gặp phải quá trình tỏa nhiệt nói trên do nhiều lý do. Cũng giống như việc làm chập nguồn điện bằng cách nối đầu dương và đầu âm trực tiếp vào với nhau, việc chập mạch trên pin lithium-ion có thể được tạo ra bởi một vết rạn trên màng phân cách cực âm và cực dương của pin lithium-ion, do đó có thể gây ra tỏa nhiệt. Nhiệt độ lớn hơn 60 độ C, sạc quá đầy pin trong thời gian dài, hoặc sửa chữa, thay đổi pin trái với nguyên tắc có thể gây ra nổ pin.

Thu Thảo (theo Straits Times)