Lạm dụng thuốc cắt cơn, người bệnh hen nguy hiểm tính mạng

authorNgọc Nga 17:19 30/04/2021

(VietQ.vn) - Tình trạng lạm dụng thuốc cắt cơn hen tại Việt Nam đang ở mức báo động. Việc làm này có thể gây tác hại xấu cho sức khỏe người bệnh.

Tình trạng lạm dụng thuốc cắt cơn hen tại Việt Nam đang ở mức báo động. Có đến 68% bệnh nhân đã mua từ 3 bình thuốc cắt cơn trở lên trong năm 2020. Việc làm này dễ dẫn đến các kết cục xấu cho sức khoẻ người mắc hen.

Số liệu trên được PGS.TS Lê Thị Tuyết Lan, Chủ tịch Hội hen – Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng TP.HCM công bố tại Toạ đàm Nâng cao nhận thức cộng đồng trong kiểm soát hen tại Việt Nam cách đây không lâu. 

Theo đó, tại Việt Nam, nỗ lực kiểm soát hen đang đứng trước nhiều rào cản, một trong những thách thức lớn chính là tình trạng phụ thuộc quá mức vào thuốc cắt cơn.

Lạm dụng thuốc cắt cơn hen nguy hiểm tính mạng cần tránh tuyệt đối. Ảnh minh họa 

Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học năm 2019 chỉ ra việc sử dụng 3 bình thuốc cắt cơn/năm có thể tăng gấp 2 lần nguy cơ nhập viện. Sử dụng thuốc cắt cơn quá mức liên quan đến các kết cục xấu như tăng phản ứng quá mức đường thở, giảm đáp ứng giãn phế quản có thể dẫn đến tăng nguy cơ nhập cấp cứu và tử vong.

Đơn cử, bệnh nhân N.T.H bị hen phế quản đã lâu, đi khám và được bác sĩ kê đơn thuốc. Tuy nhiên, sau một thời gian, chị tự động bỏ các loại thuốc dự phòng hen mà chỉ giữ lại lọ thuốc giãn phế quản dùng để cắt cơn, nghĩa là khi nào lên cơn khó thở thì chị xịt thuốc. Nhưng rồi càng ngày chị H. xịt thuốc giãn phế quản phải tăng liều mới thấy hiệu quả và cơn hen ngày một dày lên.

Theo BS. Ngô Đức Hùng (Bệnh viện Đại học Y), chị H. cũng giống nhiều bệnh nhân khác, đang rơi vào tình trạng “cơn hen kiểm soát mình” do lạm dụng thuốc cắt cơn và điều trị không đúng.

BS. Hùng cho biết, khi trực cấp cứu, gặp không ít trường hợp hôn mê sau ngừng tim ở người bệnh xuất hiện cơn hen phế quản ác tính. Khai thác lại quá trình dùng thuốc, gia đình đều đưa ra những lọ thuốc xịt cắt cơn. Hầu hết không mấy ai trong số này dùng thuốc dự phòng hen đều đặn. Những trường hợp này xuất phát điểm ban đầu giống bệnh nhân H, lạm dụng thuốc giãn phế quản để cắt cơn mà coi nhẹ điều trị dự phòng. Hậu quả liều thuốc giãn phế quản bị trơ dần cuối cùng lên cơn co thắt ác tính, rồi ngừng tim. Nhóm bệnh nhân này tiên lượng chết não rất cao.

Bé gái mắc ung thư máu do thường xuyên sử dụng bát nhựa giả sứ ăn cơm(VietQ.vn) - Mới đây một cô bé tại Trung Quốc đã được các bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh ung thư mà nguyên nhân do sử dụng bát nhựa giả sứ chứa chất formaldehyde

Do đó, để ngăn chặn nguy cơ cơn hen, bệnh nhân hen phải tuân thủ điều trị và dùng thuốc đúng cách. Bệnh hen xuất hiện theo cơn, không ai biết nó sẽ xuất hiện lúc nào. Vậy nên bệnh nhân hen cần phải dùng song song 2 loại thuốc là thuốc cắt cơn và thuốc dự phòng.

Ngoài ra, thuốc cắt cơn hen có thể hiểu đơn giản là thuốc giảm triệu chứng khó thở, có tác dụng làm cơ trơn của khí quản giãn ra giúp không khí vào phổi dễ dàng. Nó tác dụng rất nhanh nên người bệnh sẽ đỡ khó thở ngay. Đó cũng là lý do khiến nhiều người lạm dụng nhóm này mà bỏ quên nhóm dự phòng hen.

Các hoạt chất giãn phế quản tác dụng ngắn thường được sử dụng: salbutamol, fenoterol, terbutalin. Lưu ý thuốc không dùng hàng ngày, chỉ dùng khi lên cơn hen. Bệnh nhân hen cần ghi nhớ phải luôn mang thuốc này bên người, nhưng không được lạm dụng. Trong trường hợp có cơn hen phế quản nhiều lần trong 1 tuần, có nghĩa là bệnh hen chưa được kiểm soát, người bệnh cần đến bác sĩ chuyên khoa để khám, tư vấn và chỉnh liều thuốc điều trị duy trì phù hợp.

Thuốc dự phòng hen là thuốc dùng để giảm nguy cơ xuất hiện cơn co thắt khó thở. Thuốc được chỉ định dùng dài hạn, duy trì hàng ngày giúp dự phòng các triệu chứng hen. Nếu dùng đúng và thường xuyên theo chỉ định, thuốc sẽ làm giảm co thắt đường dẫn khí hoặc làm giảm viêm đường dẫn khí hoặc cả hai và số lần phải dùng thuốc cắt cơn sẽ giảm đi.

Ngọc Nga (T/h)

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang