'Làm xiếc' cho cân điêu

Cân điêu được nhân viên lắp thiết bị rất điệu nghệ. Ảnh minh họa

Ít ai biết, chỉ cần bỏ ra số tiền từ 20 ngàn tới 50 ngàn, các gian thương sẽ có được một chiếc cân biết biểu diễn theo ý của mình nhờ vào bàn tay tài ba của các "nghệ nhân" độ cân.

Muôn và cách “yểm bùa” cho cân

Nhờ sự chỉ dẫn của một chị bán trái cây trên đường Tân Sơn (Q. Gò Vấp, Tp. HCM), chúng tôi biết được một cơ sở chuyên độ cân tại Quốc lộ 1A, quận Thủ Đức (TP. HCM). Hóa thân thành hai tiểu thương, chúng tôi mang theo 1 chiếc cân đồng hồ loại 5kg tìm tới địa chỉ này nhờ “luyện cân”. “Muốn làm cân lắc hay lắp chíp điện tử?”. Đó là câu hỏi đầu tiên của người đàn ông khoảng 30 tuổi tên Hùng, chủ của cửa hàng buôn bán cân, độ cân này với chúng tôi. Không những thế, Hùng còn tự tâng bốc mình, ở quanh khu vực này chỉ có anh ta là có thể độ được các loại từ cân đồng hồ tới loại rất khó như cân điện tử.

Theo như lời Hùng, trong giới thường chia ra thành ba kiểu độ chính, độ lại lò xo, độ lắc và độ công nghệ. Cầm lấy chiếc cân từ tay tôi, Hùng nói, độ lại lò xo thì đơn giản, chỉ cần tác động lên chiếc lò xo trong cân như thay, mài, co giãn… còn chơi công nghệ là lắp chíp điện tử vào trong cân và dùng điều khiển chỉnh theo ý mình. Nhưng tiền nào của nấy, nếu độ lò xo chỉ mấy chục ngàn, còn độ chíp thì mấy trăm, thập chí là mấy triệu tùy thuộc vào loại chíp khách hàng lắp, khi độ xong đứng trong khoảng phạm vi khoảng 10m là có thể điều khiển.

Khi chúng tôi đưa ra yêu cầu, độ giúp lò xo cho chiếc cân mình mang theo, Hùng nhanh nhảu cầm lấy chiếc cân và bắt đầu ngồi phù phép. Vừa thoan thoát tháo gỡ chiếc cân anh ta vừa nói, khi vặn làm giãn lò xo thì "ăn" tối đa được 200 gram, giá độ là 20.000 đồng, nếu anh chị không muốn "ăn" nữa, tôi có thể chỉnh lại chuẩn xác như lúc đầu. 

Vừa phẫu thuật anh ta vừa dùng một quả cân bằng sắt nặng 1kg để thử. Khi chúng tôi nói muốn ăn khoảng 100 gram, Hùng dùng kìm vặn đi vặn lại vài vòng chiếc lò xo rồi gắn vào cân thử, chỉ cần chỉnh sửa vài lần chiếc cân đã đúng như ý là biến giá trị quả cần từ 1kg thành 1,1kg. “Với chiếc cân này thì nếu khách hàng mua tối đa 5kg thì anh ăn được 0,5 kg, ăn như vậy tuy ít nhưng khó phát hiện đấy”, Hùng cười nói.

Hùng quay qua nói tiếp, nếu để như vậy mà gặp quản lý thị trường là chết chắc. Muốn qua mặt họ thì cần làm một công đoạn nữa, nhưng phải tốn thêm 100 ngàn thì tôi sẽ làm cho đảm bảo họ không phát hiện. “Khi khách hàng hay quản lý thị trường có biểu hiện nghi vấn chiếc cân của mình là sai và có ý định mượn chiếc cân khác để thử thì chỉ cần lắc chiếc cân nghiêng sang bên trái hoặc phải tùy theo quy ước “độ” là cân lại trở về với đúng giá trị thực của nó, muốn có giá trị sai lệch thì lắc ngược lại”, Hùng hướng dẫn chúng tôi.

Quy trình độ cân điêu chỉ trong vài phút. Ảnh minh họa

Vào thủ phủ cân độ…

Chúng tôi tìm tới khu chợ Kim Biên, quận 5 ( Tp. HCM), nơi  có nhiều “cao thủ” chuyên “độ cân”. 

Khi chúng tôi có mặt tại một cửa hàng tên M.Y, dù mới có 8h sáng nhưng đã có nhiều người đến lò “độ” cân này. Người mang theo cân trọng lượng nhỏ từ 5 tới 10kg, còn dân buôn bán lớn thì mang cân lên tới hàng 100-200kg. Với những khách hàng là tiểu thương bán hàng rong thì chỉ yêu cầu “ăn” 1 vài lạng, con gian buôn lớn thì yêu cầu “độ” ăn ít là 5kg nhiều thì hơn 10kg tùy trọng lượng thật của chiếc cân. Tuy M.Y nằm ẩn trong một con hẻm nhỏ, thế nhưng nơi đây lại thu hút được nhiều người tìm tới nhất bởi những chiêu độc của họ. 

Theo lời giới thiệu của bà Quyên, tại cơ sở của mình có thể hô biến được tất cả các loại cân từ đúng thành sai với giá rẻ nhất. “Cửa hàng của chúng tôi mỗi ngày đều có khách từ chợ đầu mối, tiểu thương khắp nơi đến nhờ sửa cân. Có nhữngngười mãi tận vùng Long An tìm lên. Không chỉ làm cân đồng hồ như một số nơi, trong cơ sở này từ ân bàn tới cân đo sức khỏe đều làm được hết nếu khách có yêu cầu” bà Quyên nói. 

Mới tự tung hô mình xong, có khách là chủ một sạp trái cây đến yêu cầu sửa cân gian. Người phụ nữ này được thể đắc trí: “Tôi nói rồi anh làm gì, làm ăn kinh doanh bây giờ mà không có mánh lới thì chỉ có mà húp cám heo, dân buôn bán mà không đi “yểm bùa” cho cân thì sao mà có lời. Bỏ ra chút tiền nhỏ nhưng có thể đem lại giá trị lớn hơn rất nhiều lần”.

Để chúng tôi tin tưởng, người này kêu tôi đứng lên cân thử, đúng 56kg. “Đúng cân không anh? Khi tôi gật đầu người này nói tiếp, giờ anh coi lại nha. Vừa nói cậu ta vừa rút trong túi ra một chiếc điều khiển nhỏ bằng 2 đầu ngón tay và nói tôi lên lại cân. Lúc này, sau khi được nhân viên này hô biến cho nhảy múa, trong phút chốc tôi đã tăng được tới 24kg nghịa là kim đồng hồ nhảy lên tới 80kg, con số không tưởng. Thấy hầu hết những người có mặt tại đó đều tỏ vẻ ngạc nhiên người này cười khoái trá, như vậy mới đáng đồng tiền bát gạo chứ. Đố ông nào có thể biết được”. Tuy tỏ ra rất hứng thú với chiêu trò vừa rồi, nhưng chúng tôi lấy lý do không mang đủ tiền nên xin phép được quay lại sau. Lúc này người gà thêm một câu cho tôi, cứ về suy nghĩ đi nếu được mai quay lại đây anh em thương lượng thêm.

Qua nhiều ngày trong vai người đi độ cân, chúng tôi đã được mục sở thị cách mà các cửa hàng chuyên độ cân cũng không khác nhau là mấy. Hầu hết các tiện này đều “treo đầu dê bán thịt chó” với danh nghĩa là buôn bán cân cũ, mới nhưng thực chất chỉ là vỏ bọ để “độ cân”. Chính những hành vi này của họ đã góp phần tiếp tay cho các gian thương, từng ngày, từng giờ móc túi người lao động không thương tiếc. 

Vì thế, khách hàng hãy là những người tiêu dùng thông minh, đừng để bị gian thương lừa gạt. Rất nhiều bà nội trợ hiện nay đi chợ mang theo chai nước Lavie hoặc chùm chìa khóa với trọng lượng cố định để thử cân của người bán hàng, nếu đúng họ mới mua. Tuy nhiên, khi phát hiện những gian thương có dấu hiệu lừa gạt khách hàng, hãy báo cho ban quản lý chợ hoặc cơ quan chức năng gần nhất.

Linh kiện độ cân từ Trung Quốc Theo tiết lộ của hầu hết các chủ tiệm độ cân, hầu hết các loại chíp điện tử để chế cân điêu đều được nhập từ Trung Quốc theo các con đường khác nhau. Giá của các bộ chíp này có giá dao động từ 500 ngàn tới 1 triệu đồng. Thế nhưng, bất chấp việc kiểm tra gắt gao của cơ quan chức năng, các tiệm cân cũng như gian thương vẫn lén lút yểm bùa và sử dụng loại cân ma thuật này để qua mặt người tiêu dùng.

Nguyên Hoàng