'Lợi bất cập hại' khi ăn quá nhiều hạt chia

Hạt chia tuy nhỏ bé nhưng được biết đến là một loại “siêu thực phẩm” với mùi vị đặc trưng khi ăn. Chúng thường được những người theo chế độ ăn chay trường sử dụng để thay thế chất dinh dưỡng có trong trứng và cá.

Loại hạt này có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ, protein, chất béo lành mạnh và vi chất dinh dưỡng. Trên thực tế, chỉ cần 28g hạt chia đã cung cấp tới 42% chất xơ khuyến nghị hàng ngày. Chúng còn có chứa phốt pho, magie, canxi và axit béo omega-3 có nguồn gốc thực vật.

Hạt chia còn có khả năng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính do rất giàu chất chống oxy hóa, chính là những hợp chất giúp bảo vệ bạn khỏi kích ứng oxy hóa. Không những vậy, đây còn là thực phẩm giúp giảm LDL cholesterol, giảm triglyceride máu và giảm viêm khi tiêu thụ ở mức độ vừa phải. Do đó, hạt chia có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, cải thiện hệ tiêu hóa, ngừa bệnh tiểu đường.

Hạt chia là nguồn thực phẩm loại bỏ chất độc trong cơ thể một cách tự nhiên. Lượng độc tố khi được thải ra ngoài sẽ giúp sức khỏe tổng thể của bạn cải thiện đáng kể. Mặc dù hạt chia có nhiều chất dinh dưỡng nhưng nếu tiêu thụ chúng sai cách thì “lợi bất cập hại”. 

Dị ứng

Theo trang Medical News Today, trên thực tế, có rất ít trường hợp bị dị ứng với hạt chia. Tuy nhiên, đối với những người có tiền sử dị ứng với phấn hoa và lông mèo thì khi ăn hạt chia vẫn có thể bị dị ứng.

Hạ đường huyết

Trong hạt chia chứa lượng lớn hàm lượng chất xơ, giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường trong ruột, do đó đường huyết sẽ không đột ngột tăng cao.

Đối với một người mắc bệnh tiểu đường, phải điều chỉnh liều lượng insulin để cân bằng đường huyết. Nhưng nếu họ thường xuyên ăn hạt chia, điều này có thể khiến lượng đường trong máu giảm và lại phải điều chỉnh liều lượng insulin.

Huyết áp thấp

Việc ăn nhiều hạt chia cũng sẽ bị hạ huyết áp vì hạt chia giàu axít béo omega-3 - một chất giúp làm loãng máu và hạ huyết áp. Đối với những người bị huyết áp thấp nên cẩn trọng khi sử dụng hạt này, chỉ nên ăn vừa phải.

Tiêu hóa

Hạt chia chứa nhiều chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, loại hạt này rất khó để tiêu hoá. Do đó, trước khi sử dụng, bạn nên ngâm hạt hoặc vừa ăn vừa uống nước để hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn. Xay hạt chia cũng là một biện pháp hữu ích. Chúng ta cũng có thể ăn hạt chia đã nảy mầm vì chúng có hàm lượng protein và canxi cao.

Ăn nhiều hạt chia làm tăng nguy cơ nghẹt thở

Tác hại của hạt chia có thể làm tăng nguy cơ mắc nghẹn nếu bạn sử dụng quá nhiều. Vì vậy nên tiêu thụ hạt chia cẩn thận, đặc biệt nếu gặp chứng khó nuốt.

Nguy cơ mắc nghẹn xảy ra là do hạt chia khô phồng lên khi gặp nước. Hạt chia rất nhẹ, sau khi ngấm nước thì trọng lượng hạt sẽ tăng gấp 10-12 lần. Những đặc tính này có thể hữu ích khi nấu ăn hoặc nướng bánh, nhưng chúng có khả năng gây nguy hiểm nếu hạt chia phồng lên và bị kẹt trong cổ họng.

Theo Healthline, một người đàn ông 39 tuổi đã gặp sự cố khi anh ta ăn một muỗng hạt chia khô (chưa ngâm qua nước) và sau đó uống một cốc nước. Hạt chia đã nở rộng trong thực quản của anh và gây ra tắc nghẽn, buộc anh phải đến phòng cấp cứu để loại bỏ hạt.

Làm tăng rủi ro mắc ung thư tuyến tiền liệt

Hạt chia chứa một lượng axit alpha-linolenic (ALA), một loại axit béo omega-3 được tìm thấy chủ yếu trong thực vật. Axit béo omega-3 là một phần thiết yếu của chế độ ăn chay trường và đã được chứng minh là hỗ trợ nhiều khía cạnh của sức khỏe như tăng cường chức năng nhận thức và sức khỏe của tim.

Axit béo omega-3 ALA đặc biệt quan trọng đối với những người không ăn cá vì thành phần này có thể được chuyển đổi thành axit docosahexaenoic (DHA) và axit eicosapentaenoic (EPA) với số lượng nhỏ. Đây là hai loại axit có thể được tìm thấy trong hải sản. Mặc dù axit béo omega-3 là có lợi cho sức khỏe nhưng các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên quan giữa lượng ALA và ung thư tuyến tiền liệt.

Một nghiên cứu có sự tham gia của 288.268 nam giới cho thấy lượng ALA làm tiến triển tình trạng bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy những người có nồng độ axit béo omega-3 trong máu cao có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn so với những người có nồng độ này trong máu thấp hơn.

Tuy nhiên, điều này vẫn cần phải được nghiên cứu kỹ hơn vì một nghiên cứu khác đã cho thấy axit béo ALA có thể giúp ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt. Kết quả cho thấy những người ăn hạt chia ít nhất 1,5g ALA mỗi ngày đã giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt so với những người ăn ít hơn 1,5g mỗi ngày.

Các nghiên cứu chỉ xem xét mối liên quan giữa lượng ALA và ung thư tuyến tiền liệt chứ không tính đến các yếu tố khác. Tác hại này vẫn cần phải được tìm hiểu sâu hơn trước khi đưa ra những kết luận cụ thể. Vì thế, bạn chỉ nên ăn một lượng hạt chia vừa phải để bảo vệ sức khỏe.

 An Dương (T/h)