(VietQ.vn) - Tiêu chuẩn chất lượng được xem là “bàn đạp” giúp doanh nghiệp tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường. Và trong sản xuất thông minh, tiêu chuẩn cũng nắm giữ vai trò vô cùng quan trọng…
Trong thời đại công nghệ số, sản xuất thông minh đang ngày càng thể hiện vai trò quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung. Theo đó, sản xuất thông minh (Smart Manufacturing) là việc áp dụng sự tiên tiến của công nghệ thông tin tới mọi khía cạnh trong chu trình sản xuất hiện đại để nâng cao năng suất, tiết kiệm thời gian cũng như chi phí và bảo vệ môi trường.
Hay nói cách khác, sản xuất thông minh chính là sự kết hợp giữa công nghệ thông tin và công nghệ sản xuất nhằm tối ưu hóa năng suất của quy trình sản xuất, đáp ứng sự biến đổi năng động trong thị trường.
Trao đổi với phóng viên Chất lượng Việt Nam Online (VietQ.vn), TS. Hà Minh Hiệp, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ Khoa học & Công nghệ) chỉ ra các yếu tố cốt lõi của sản xuất thông minh, cụ thể: Yếu tố nền tảng đầu tiên cần chú trọng khi áp dụng sản xuất thông minh nằm ở con người. Trong đó, quan trọng nhất là tầm nhìn, kiến thức, khả năng nhận thức của lãnh đạo doanh nghiệp.
Yếu tố thứ hai phải kể đến là hệ thống quản lý được áp dụng cho doanh nghiệp. "Về vấn đề này, thời gian qua, chúng tôi đã hỗ trợ cho hàng loạt doanh nghiệp về các hệ thống quản lý, đặc biệt như các tiêu chuẩn ISO. Hiện nay, theo xu hướng chung, trước khi muốn chuyển sang sản xuất thông minh, doanh nghiệp cần áp dụng hệ thống quản lý sản xuất tinh gọn, điển hình như Lean. Đối với doanh nghiệp Việt Nam, vấn đề cấp thiết cần triển khai là tiến hành đánh giá doanh nghiệp xem trình độ sản xuất đang ở đâu, định hướng phát triển thế nào", ông Hiệp nói.
Bên cạnh đó, với vai trò là Chủ tịch Tổ chức Năng suất châu Á (APO), ông Hiệp cho biết, liên quan tới việc hỗ trợ thành viên APO tiếp cận, tham gia sản xuất thông minh, thời gian qua, Tổng cục đã hỗ trợ thành lập Trung tâm xuất sắc (COE) tại Đài Loan. Trung tâm sẽ là không gian để các doanh nghiệp thành viên APO có thể tiếp cận tư vấn, hệ thống chuyên gia và cùng nhau chia sẻ giải pháp hướng đến sản xuất thông minh.
Tổng cục cũng có kế hoạch cử đoàn học tập kinh nghiệm, giải pháp về sản xuất thông minh. Tuy nhiên, do dịch Covid-19 nên đã linh hoạt chuyển sang hình thức trực tuyến. Tổng cục cũng hỗ trợ các nước thành viên APO tham gia chương trình nghiên cứu về sản xuất thông minh, tiến hành dự án đánh giá doanh nghiệp trong khoảng thời gian một năm, đánh giá nhu cầu của các quốc gia về sản xuất thông minh.
Với sản xuất thông minh, tiêu chuẩn chất lượng đóng vai trò vô cùng quan trọng, trên cơ sở đó ông Hiệp nhấn mạnh: “Tiêu chuẩn chắc chắn cần thiết cho mọi lĩnh vực, trong đó có sản xuất thông minh. Tiêu chuẩn giống như một thứ “ngôn ngữ” và kênh kết nối chung giữa các chủ thể. Nếu nắm tiêu chuẩn trong tay, doanh nghiệp có thể dễ dàng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, đưa hàng hóa vào thị trường thế giới”.
Đối với tiêu chuẩn về sản xuất thông minh, hiện sẽ phân nhóm về hệ thống sản xuất, chu trình kinh doanh, dữ liệu (mục tiêu là đưa các thông tin, dữ liệu về cùng một kênh để các doanh nghiệp có kết nối với nhau đều hiểu và thực hiện được).
Hiện nay, Tổng cục TCĐLCL đang triển khai áp dụng hệ thống tiêu chuẩn ASC95 - tiêu chuẩn giúp chúng ta kết nối sản xuất thông minh và đánh giá mức độ, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận sản xuất thông minh dựa trên tiêu chuẩn này. Năm 2020, Tổng cục dự kiến trình Bộ Bộ Khoa học & Công nghệ ban hành khung tiêu chuẩn về sản xuất thông minh.
Sản xuất thông minh bao gồm rất nhiều quy trình, phân vùng nên cần có khung tiêu chuẩn để hướng dẫn doanh nghiệp trong từng quy trình, giai đoạn cụ thể nên áp dụng tiêu chuẩn nào của thế giới hay tiêu chuẩn nào Việt Nam đã có. Thời gian tới (năm 2021) Tổng cục sẽ giao Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam phối hợp các đơn vị liên quan xây dựng tiêu chuẩn ISO IEC 62244 - tiêu chuẩn rất mới về sản xuất thông minh. Dự kiến cuối năm nay Việt Nam có sáng kiến ASEAN liên quan đến việc chia sẻ khung tiêu chuẩn cho doanh nghiệp, cộng đồng quốc gia ASEAN.
Nội dung, thiết kế: Lê Thanh Tùng
