‘Mất mạng’ vì rượu chứa methanol: Làm thế nào để tránh?

Methanol là cồn công nghiệp, các nhà hàng thường dùng nấu đồ nướng hay lẩu, tuy nhiên một số người lại dùng để pha thành rượu.

Methanol có nhiệt độ bốc hơi thấp hơn rượu. Người làm rượu thường cho loại cồn khô này vào khi chưng cất, khi pha rượu (từ cồn) hay chế rượu thuốc, để làm cho rượu chóng ra hơn, dậy mùi hơn. Việc sử dụng các loại rượu có nồng độ methanol vượt mức quy định (ngưỡng cho phép là <0.1) có thể gây ngộ độc. Những trường hợp ngộ độc methanol nhẹ thì mù mắt, nặng có thể tử vong. Hầu như năm nào các bệnh viện cũng tiếp nhận những ca ngộ độc methanol. Nhiều người rơi vào trạng thái hôn mê, tổn thương não, thậm chí tử vong.

Theo bác sĩ CKII Lê Thanh Chiến, Giám đốc Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương TP.Hồ Chí Minh, các trường hợp ngộ độc rượu do methanol nặng sẽ nhanh chóng tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Tùy vào mức độ nặng hay nhẹ mà bệnh nhân có những biểu hiện khác nhau như: chán ăn, đau bụng, buồn nôn, nôn ói. Bên cạnh đó, bệnh nhân bị ngộ độc methanol do rượu thường có các biểu hiện thần kinh như: nhức  đầu, hoa mắt, chóng mặt, lú lẫn, hôn mê, co giật, động kinh. Các triệu chứng về mắt như: Nhìn không rõ, nhìn mờ, không phân biệt màu sắc, sợ ánh sáng, giãn đồng tử… Các triệu chứng hô hấp như: thở nhanh, nông, khó thở, tím tái, suy hô hấp, mạch nhanh, tụt huyết áp (các dấu hiệu này có thể xuất hiện muộn sau 18-24 giờ).

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) trả lời PV Vnexpress rằng không thể phân biệt được rượu ethanol và rượu methanol nếu chỉ dựa vào cảm quan thông thường. Vì thế, người dân cần cảnh giác với những loại rượu không nhãn mác, giá siêu rẻ, thậm chí giá chỉ vài nghìn đồng mỗi lít vì đó rất có thể là rượu pha cồn công nghiệp methanol.

Chung quan điểm này, bà Nguyễn Việt Nga, Phó Cục trưởng An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, cho rằng về nguyên tắc, nếu nhìn bằng mắt, ngửi hoặc nếm thì khó biết được rượu chứa methanol hay không. Nhìn chung, rượu chứa methanol có vị hơi ngọt.

Trong dân gian có hai cách phân biệt rượu thật và giả là bằng cảm quan và thử rượu trực tiếp. Về cảm quan bên ngoài, chai rượu phải có đầy đủ nhãn mác, thông tin như tên sản phẩm, tên địa chỉ của nhà sản xuất, tên địa chỉ của nhà nhập khẩu... Ngoài ra khi ngửi nếu mùi cồn thơm, cay nồng là tốt. Một cách thử khác nhiều người áp dụng là đổ một ít rượu ra lòng bàn tay rồi xoa hai bàn tay với nhau, nếu thấy dính là rượu không tốt, còn nếu bay hơi hết là rượu tốt.

Rượu pha cồn công nghiệp nguy hiểm bởi khởi đầu nó có tác dụng tương tự như rượu thông thường. Khi vào cơ thể, chất cồn này được chuyển hóa trở thành chất độc gây tổn thương đến tất cả cơ quan cơ thể, đặc biệt là mắt, não… Phải mất 12 giờ hoặc thậm chí 1-2 ngày sau uống, nạn nhân mới có biểu hiện ngộ độc như mờ mắt, thở nhanh, lơ mơ, chậm chạp, hôn mê…; khi đó thì tình trạng đã nặng nguy hiểm đến tính mạng.

Vì thế, bác sĩ khuyên người dân tốt nhất không nên uống rượu bia; nếu uống thì chọn loại có nguồn gốc, xuất xứ, nhãn mác rõ ràng. Trường hợp người uống rơi vào tình trạng lẫn lộn, gọi không đáp, nói không rõ, vã mồ hôi, buồn nôn, nôn, đau bụng, co giật… cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện cấp cứu.

Hòa Lê (T/h)