Năng suất doanh nghiệp: Bài học từ áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất

Là đơn vị sử dụng nhiều khá nhiều lao động, công việc khai thác nặng nhọc, ông Đặng Thanh Hải, Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) chia sẻ, TKV đã nghiên cứu và có nhiều giải pháp để nâng cao sản lượng, giảm sức lao động công nhân, tăng năng suất lao động và giảm giá thành sản xuất than. Theo đó, TKV chú trọng nghiên cứu khoa học, áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất, phát triển công nghệ than sạch để từ đó làm cơ sở cho sự phát triển bền vững của Tập đoàn.

TKV đã đề ra định hướng nghiên cứu khoa học tập trung vào 6 chương trình khoa học công nghệ trọng điểm là cơ giới hóa và hiện đại hóa các mỏ than và khoáng sản; thiết kế, chế tạo nội địa hóa các sản phẩm cơ khí, thiết bị điện; phát triển công nghệ tuyển, chế biến sâu than - khoáng sản; nghiên cứu về an toàn, môi trường, điều kiện tự nhiên, vật liệu và hóa chất; tin học hóa, tự động hóa sản xuất; phát triển và tiết kiệm năng lượng, nâng cao năng lực quản lý và tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ của Tập đoàn.

Đồng thời, TKV định hướng tập trung cao vào các chương trình cơ giới hóa, tin học hóa và tự động hóa. Tập đoàn cũng đã đề ra Nghị quyết về ứng dụng cơ giới hóa, tin học hóa và tự động hóa vào sản xuất và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến 2030; chương trình hành động về tập trung đẩy mạnh ứng dụng tự động hóa, tin học hóa vào sản xuất và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn đến 2030.

Ngoài ra, TKV tiếp tục thực hiện đề án tái cơ cấu Tập đoàn giai đoạn 2016 - 2020 theo hướng giữ vững và củng cố các ngành nghề sản xuất đã được khẳng định vị thế, tiến tới cổ phần hóa Công ty mẹ Tập đoàn, tiếp tục thoái vốn tại một số công ty con, công ty liên kết. Cùng đó, ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa, tin học hóa vào sản xuất và quản lý nhằm tăng năng suất lao động, giảm giá thành, đảm bảo an toàn, giảm số lao động trong dây chuyền sản xuất.

Cùng với tăng cường các biện pháp quản trị kinh doanh, tiết kiệm tài nguyên, tiết kiệm chi phí, giảm giá thành, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, Tập đoàn cũng xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý, điều hành, đội ngũ chuyên gia kinh tế - kỹ thuật.

Bên cạnh đó, TKV nâng cao hiệu quả quản trị tài nguyên; tăng cường các biện pháp quản lý để nâng cao hệ số thu hồi, giảm tổn thất than trong khai thác. Tập đoàn phấn đấu đến năm 2020 giảm tỷ lệ tổn thất than trong khai thác bằng phương pháp hầm lò xuống khoảng 20% và dưới 20% sau năm 2020; tỷ lệ tổn thất than trong khai thác bằng phương pháp lộ thiên xuống khoảng 5% và dưới 5% sau năm 2020.

Theo ông Cao Huy Hiếu, Giám đốc điều hành Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex), những năm gần đây, năng suất lao động của doanh nghiệp dệt may đã tăng khoảng 50% so với trước, sản phẩm, hàng hóa của các doanh nghiệp dệt may hiện nay cải thiện nhiều về năng suất, chất lượng cũng như sự hài lòng của khách hàng.

Tuy nhiên so với một số quốc gia dệt may hàng đầu trong khu vực và trên thế giới năng suất nói chung và năng suất lao động nói riêng vẫn còn khoảng cách. Năng suất lao động trong ngành dệt may của Việt Nam hiện chỉ bằng 50% của Trung Quốc, bằng 70% của Philippines… nói chung còn thấp so với các nước trong khu vực.

Nguyên nhân của thực trạng này, ông Thân Đức Việt, Giám đốc điều hành Tổng Công ty May 10 cho rằng, người Việt Nam rất khéo tay, song thực tế chưa có các công cụ hỗ trợ để đẩy năng suất lên. Bởi, dù đã có máy móc khá hiện đại nhưng vẫn phải cần có tư duy về sắp xếp công việc, tư duy về phát triển phụ kiện hỗ trợ cho những thiết bị đó. Bên cạnh đó, công nghệ sản xuất tinh gọn dù đã được hầu hết doanh nghiệp dệt may áp dụng nhưng dường như doanh nghiệp vẫn thiếu những cái gọi là "bí quyết" để làm sao tăng năng suất hơn nữa.

Thực tế, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam cũng đang mày mò tìm cách rút ngắn thời gian, loại bỏ lãng phí trong quá trình sản xuất. Hy vọng những năm tới, Việt Nam sẽ rút ngắn khoảng cách về năng suất lao động so với các nước. Đây cũng chính là cách nâng cao thu nhập cho người lao động và sức cạnh tranh cho sản phẩm.

May là công đoạn mà ngành dệt may Việt Nam đang có lợi thế. Năng suất chất lượng sản phẩm may của một số đơn vị trong ngành có thể tương đương với một số quốc gia trong khu vực và trên thế giới xét trên góc độ cùng công nghệ sử dụng. Nhưng xét về tổng thể năng suất ngành may của Việt Nam mới chỉ đạt mức trung bình khá.

Được đánh giá là khâu có lợi thế nhất trong chuỗi: sợi - dệt nhuộm - may - phân phối sản phẩm, năng suất các doanh nghiệp may của Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng, trên cơ sở đầu tư bổ sung thiết bị chuyên dùng và tự động hóa.

Vì vậy, ông Thân Đức Việt cho rằng, các doanh nghiệp cần sắp xếp lại tổ chức, phân công nhiệm vụ, phát huy tính chủ động trong từng vị trí công tác; bố trí dây chuyền sản xuất hợp lý; kiểm soát quá trình sản xuất. Đặc biệt, đầu tư và cải tiến công nghệ; đầu tư mới hoặc hoàn thiện các phần mềm quản lý sẵn có (từ đơn hàng cho tới khi xuất xưởng bao gồm việc quản lý cả nguyên phụ liệu) và các phần mềm thiết kế sản phẩm như: Lectra, Gerber, Optitex...

Uyên Chi