Ngành công nghiệp âm nhạc thế giới đang chao đảo

Hội nghị công nghệ cao (Web Summit) ở Dublin, thủ đô của Ireland: nhìn vào cách công nghệ đang thay đổi dần thế giới. Những người tham dự đều nhận định truyền thông là con đường phát triển của tương lai.

Nhạc trực tuyến trong ngành công nghiệp âm nhạc 

Công nghệ đang thay đổi dần cách tạo ra, chia sẻ và thưởng thức âm nhạc. Mới đây nhất quyết định chia tay của Taylor Swift với hệ thống nhạc trực tuyến phổ biến – Spotify đã gây nên cú sốc cho dịch vụ trực tuyến với 40 triệu người sử dụng này. Với việc phát hành album mới nhất mang tên "1989", Taylor Swift được cho là nghệ sĩ âm nhạc nổi tiếng nhất tại thời điểm hiện nay. Cô đã yêu cầu gỡ tất cả các bài hát trong album mới của mình ra khỏi Spotify. Đây là một sự liều lĩnh đối với hầu hết các nghệ sĩ khác nhưng lại thúc đẩy doanh số bán ra của album tăng lên 1,3 triệu bản trong tuần đầu tiên ra mắt, hiệu suất tốt nhất trong ngành công nghiệp âm nhạc từ năm 2002. Không còn sự lựa chọn nào khác, người hâm mộ đành phải mua album.

Ngành công nghiệp âm nhạc chao đảo: Taylor Swift gỡ các bài hát khỏi Spotify. Ảnh CNN

Trong mô tả của mình, nghệ sĩ đi trước Taylor Swift - Thom Yorke - trưởng nhóm nhạc rock nổi tiếng của Anh thập niên 90 Radiohead cũng đề cập đến: " đây là sự tốn công vô ích cho một ngành công nghiệp dịch vụ đang hấp hối" và khẳng định công trình âm nhạc solo của ông không phải thứ có sẵn cho dịch vụ truyền thông. Điều này cũng xảy ra tương tự với ban nhạc rock người Anh - The Beatles. Họ đã vắng bóng trong Spotify nhưng được độc quyền âm nhạc trên iTunes. Đồng thời, The Beatles cũng có một thỏa thuận độc quyền với hãng Apple.

Theo Spotify, hơn 70 % doanh thu của dịch vụ này đến từ các nghệ sĩ, mỗi sản phẩm âm nhạc chỉ được trả trong khoảng 0,006 - 0,0084 đôla tùy thuộc vào các nghệ sĩ. Mặc dù vậy, hiện nay, Spotify đang kiếm được nhiều tiền từ các nghệ sĩ hơn so với iTunes ở châu Âu. Giám đốc điều hành và sáng lập của công ty đại diện cho hàng ngàn nghệ sĩ Kobalt - Willard Ahdritz  đã tiết lộ điều này tại Hội nghị hội nghị công nghệ cao (Web Summit) ở Dublin. Như vậy, nhạc trực tuyến đang trở thành một trong những loại hình dịch vụ mang lại nhiều lợi nhuận hơn doanh số bán album.

Đón đầu "hits" trong ngành công nghiệp âm nhạc

Trong thế giới kỹ thuật số, phương tiện truyền thông đại chúng đang trở thành một yếu tố chi phối đóng góp vào sự nổi danh của người nghệ sĩ và chính nó cũng tạo ra một lượng lớn các dữ liệu có thể dùng để phân tích xu hướng âm nhạc. Dữ liệu của truyền thông đại chúng giống như một quả cầu pha lê có thể giúp ngành công nghiệp âm nhạc tiên đoán trước ai sẽ trở thành sao tiếp theo.

Công ty Next Big Sound chuyên về chính xác hóa các loại dự đoán. Bằng cách theo dõi dòng truyền thông và thu thập dữ liệu từ Internet như: những lượt theo dõi mới trên Twitter, lượng yêu thích trong Facebook và lượt xem ở trang Wikipedia. Công ty này cho biết có thể ước tính được khả năng của một nghệ sĩ lọt vào bảng xếp hạng Billboard Top 200 hơn một năm trước khi bảng xếp hạng album được công bố. Phát biểu tại Hội nghị công nghệ cao (Web Summit), Alex White từ diễn đàn phân tích thị trường âm nhạc của Next Big Sound đã chỉ ra có khoảng 204 người là được lọt vào bảng xếp hạng lần đầu tiên trong số 961 nghệ sĩ thực sự làm nên Billboard Top 200 năm vừa qua. Bảng xếp hạng Billboard Top 100 còn thể hiện sự chiếm ưu thế của những đĩa đơn so với album và chỉ có 43 người là ra mắt lần đầu tiên trong tổng 249 nghệ sĩ đã xuất hiện.

Dù cho bảng xếp hạng luôn ưu ái những nghệ sĩ có tên tuổi thì việc khởi tạo, chia sẻ và khám phá những sản phẩm âm nhạc mới cũng chưa bao giờ là điều dễ dàng. Eric Wahlforss - nhà đồng sáng lập dịch vụ trực tuyến playlist nhận định: "Vào cuối những năm 90, bạn cần một phòng thu âm đầy đủ trang thiết bị để tạo nên những sản phẩm âm nhạc thực sự. Còn bây giờ, tất cả những gì bạn cần là một chiếc máy tính xách tay. Chỉ với một chiếc iPad, mọi người cũng có thể tự tạo ra những sản phẩm âm nhạc của riêng mình. Công nghệ đã làm cho các sản phẩm âm nhạc trở nên rẻ hơn, dễ tiếp cận và có sức lan tỏa mạnh hơn."

Eric Wahlforss (trái) phát biểu về ngành công nghiệp âm nhạc đang chao đảo. Ảnh CNN

Ngành công nghiệp âm nhạc và vấn đề thị hiếu

Sự đồng thuận về một công nghệ tốt nhất để phân tích thị hiếu âm nhạc của mỗi người vẫn chưa hề có. Theo lời của Kevin Lee - một trong những người sáng lập thương hiệu tai nghe Beats thì họ có thể cần phải bắt đầu lại từ đầu: "Ngay với tất cả những sản phẩm âm nhạc trong danh sách phát, tôi vẫn chỉ có khoảng từ 5 đến 10 bài hát yêu thích và lắng nghe chúng trong bất kỳ thời điểm nào. Nhưng tôi tin rằng có thể có đến 100 bài hát thực sự chạm đến trái tim mình theo cùng cách đó. Tôi nghĩ chúng ta cần một công nghệ mới để làm được điều này." Lee hiện đang phụ trách ở Sol Republic - một thương hiệu sản phẩm làm tăng âm. Ông nghĩ rằng trong tương lai không xa chúng ta sẽ có loại tai nghe mang khả năng phân tích các phản ứng cảm xúc của con người khi lắng nghe một bài hát. "Phải mất ba giây để bạn biết liệu mình có thích một bài hát hay không. Đôi tai, cơ thể và đầu óc sẽ cho chúng ta biết điều đó một cách nhanh chóng. Điều quan trọng là cần phải tìm ra một công nghệ cũng có thể làm việc này cho chúng ta".

Hãng Apple đưa ra một tuyên bố mạnh mẽ về ý nghĩa của tai nghe trong ngành công nghiệp dịch vụ này khi mua lại Beats vào đầu năm nay với giá 3 tỷ đôla: chúng ta nghe rất nhiều nhạc thông qua điện thoại bỏ túi. Nhưng Lee nghĩ rằng tai nghe đã trở nên quá phổ biến . Ông nói: "Tôi hy vọng mọi người sẽ khám phá ra tiện ích của loa. Ngay bây giờ, bạn cần một chiếc loa lớn đắt tiền để có được chất lượng âm thanh tốt. Tôi tin rằng chúng ta sẽ có cách để thu nhỏ kích thước chiếc loa mà không ảnh hưởng chất lượng âm thanh. Khi chúng ta tìm ra hướng giải quyết, mọi người sẽ thay đổi cách thức nghe nhạc tại gia."

Minh Hằng