Nghịch lý thừa đường vẫn 'đòi' nhập khẩu

Đường thừa vẫn xin nhập khẩu

Theo tin tức từ báo Vnexpress, niên vụ sản xuất 2013-2014 từng được Hiệp hội mía đường Việt Nam (VSSA) miêu tả là vô cùng nan giải khi mà nghịch lý của ngành suốt nhiều năm qua vẫn tiếp diễn, thậm chí còn khó khăn hơn. Giá mía giảm, nguồn đường dư thừa, một số nhà máy tại Bình Định, Cà Mau... thiếu nợ, ngưng sản xuất không thu mua khiến người trồng mía tại địa phương lao đao, ngậm ngùi đốt bỏ hàng nghìn hecta vùng nguyên liệu.

Theo dự kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, vụ 2014-2015 này, cả nước có khoảng 300.000 hecta mía, giảm 9.400 hecta so với vụ trước. Lúc này, hầu hết các nhà máy sản xuất đã vào vụ. Sản lượng đường trong tháng 1 đạt từ 250.000 đến 300.000 tấn. Từ nay đến Tết Nguyên đán, nhu cầu tiêu thụ đường trong nước sẽ tăng cao nhưng do chính vụ nên tồn kho sẽ không giảm đáng kể.

giá đường liên tục giảm kéo theo giá mía giảm sâu, dẫn đến tình trạng nông dân thua lỗ và phá bỏ mía. Ảnh minh họa

Trong khi đó, Bộ Công Thương vừa có văn bản đề nghị Chính phủ cho nhập 50.000 tấn đường từ Lào với thuế suất ưu đãi 0%. Theo giải trình của cơ quan này, hai nước đang trong quá trình đàm phán Hiệp định thương mại song phương, phía Lào đã đề nghị được ưu đãi hạn ngạch đường nhập vào Việt Nam.

Trước thông tin này, VSSA đã có công văn gửi Thủ tướng đề nghị tạm thời chưa cho nhập khẩu số lượng đường nói trên. Đây cũng không phải là lần đầu tiên đại diện cộng đồng doanh nghiệp sản xuất mía đường trong nước lên tiếng phản đối việc nhập đường từ Lào. Trước đó, trong niên vụ 2013-2014, khi Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đề xuất Chính phủ được đưa 30.000 tấn đường ở Lào về Việt Nam để tạm nhập tái xuất, VSSA cũng từng phản ứng khá gay gắt.

Nông dân nên bỏ mía trồng bắp, trồng cỏ

Đánh giá dưới góc độ là chủ doanh nghiệp đang đầu tư thành công trong nông nghiệp, ông Đoàn Nguyên Đức thẳng thắn cho rằng: Giá đường trong nước đang cao do chi phí sản xuất lớn. So với Thái Lan, nước xuất khẩu đường lớn thứ 2 thế giới, giá mía đường trong nước đang cao hơn 40% vì vậy không nên tiếp tục đầu tư vào mía đường.

“Nên dẹp hết tất cả nhà máy đường, nhà máy đường nên đóng cửa lại, nông dân nên chuyển đổi cây trồng khác giá trị cao hơn đó là điều tốt nhất. Thay vì sản xuất đường, chúng ta nhập khẩu đường sử dụng có lợi hơn về kinh tế. Nhập khẩu đường chênh lệch 30% giá (giá đường nhập khẩu rẻ hơn 30% giá đường trong nước – PV), 90 triệu dân sẽ hưởng lợi”, Bầu Đức thẳng thắn trao đổi với báo Giáo dục Việt Nam.

Theo Bầu Đức, hiện tại hàng rào thuế quan chỉ bảo hộ cho một vài nhà máy đường nên nhà máy đường khó khăn trong việc tìm đầu ra. Với nông dân, diện tích đất hiện nay đang trồng mía nên chuyển đổi qua cây trồng khác, ví dụ trồng cây bắp sẽ nhiều tiền hơn cây mía, cỏ trồng nuôi bò sẽ lợi hơn trồng mía… Rất nhiều cây trồng có lợi hơn.

Nông dân nên bỏ cây mía chuyển cây trồng khác để cải thiện kinh tế là lời khuyên của Bầu Đức. Ảnh minh họa

“Ở góc độ nhà kinh doanh, theo tôi nhà máy đường Việt Nam nên đóng cửa để nông dân chuyển tất cả diện tích đang trồng mía sang cây trồng khác như trồng bắp, trồng cỏ nuôi bò sẽ hiệu quả, người dân sẽ được lợi hơn”, Bầu Đức thẳng thắn.

Từ thực tế nhu cầu thị trường và giá trị kinh tế, ông Đoàn Nguyên Đức nhấn mạnh: “Cỏ và ngô chúng ta đang nhập khẩu nhiều, đang thiếu trong khi nếu so sánh thì trồng 1 ha bắp hơn 1 ha mía. Chuyển qua trồng cỏ nuôi bò là lợi thế lớn của Việt Nam, càng bao cấp nhà máy đường nông dân càng khó khăn”.

Chính việc trồng mía đường không mang hiệu quả kinh tế cao bằng trồng bắp và cỏ phục vụ chăn nuôi nên năm 2014, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đã điều chỉnh hướng phát triển nông nghiệp. “Hiện dự án nuôi bò đang triển khai, chúng tôi điều chỉnh giảm diện tích trồng mía chuyển qua bắp cỏ để nuôi bò. Làm nông nghiệp nên tôi hiểu tôi khuyên nông dân nên bỏ cây mía chuyển cây trồng khác, khuyên nhà máy đường nên đóng cửa làm việc khác, nông dân trồng mía không bao giờ giàu được”, Bầu Đức chia sẻ với báo Giáo dục Việt Nam.

Thái Hà