Người Nga dành giải "Nobel Toán học" 2014

Sinai đang làm việc ở Đại học Princeton (Hoa Kỳ) và Viện Vật lý lý thuyết Landau, Học viện Khoa học Nga.

Yakov G. Sinai sẽ nhận được giải thưởng Abel tại lễ trao giải ở Oslo vào ngày 20/5 tới đây, với số tiền thưởng khoảng 1 triệu đô la Mỹ.

Ông được đánh giá là một trong những nhà toán học có ảnh hưởng nhất của thế kỷ XX. Ông đã tìm ra nhiều kết quả đột phá trong lý thuyết các hệ thống động lực, vật lý toán và trong lý thuyết xác suất. Nhiều kết quả toán học mang tên ông, trong đó có Kolmogorov -Sinai entropy , bi-a Sinai , đi bộ ngẫu nhiên Sinai , các biện pháp Sinai - Ruelle - Bowen, và lý thuyết Pirogov -Sinai.

Yakov G. Sinai, người đạt giải Abel năm 2014

Trong nửa thế kỷ qua, Yakov Sinai đã viết hơn 250 bài báo nghiên cứu và một số sách. Ông đã đào tạo hơn 50 tiến sĩ. Nhiều nghiên cứu của ông được sử dụng trong toán học và vật lý. 

Trước khi được trao giải Abal, Yakov G. Sinai đã nhận được nhiều giải thưởng quốc tế danh giá khác . Năm 2013 ông được trao giải thưởng Steele P. Leroy cho Thành tựu trọn đời từ Hội Toán học Mỹ.  Các giải thưởng khác bao gồm giải thưởng Wolf Toán học (1997), giải thưởng Nemmers Toán học (2002), giải Henri Poincaré của Hiệp hội Quốc tế về Vật lý Toán học (2009)...

Nhiều hội toán học và các học viện đã bầu Sinai là thành viên hoặc thành viên danh dự: Học viện Mỹ thuật và Khoa học (1983), Viện Hàn lâm Khoa học Nga (1991), Hội Toán học London (1992) , Học viện Khoa học Hungary  (1993) , học viện Quốc gia Khoa học Hoa Kỳ (1999)...

Bắt đầu từ năm 2001 chính phủ Na Uy công bố kỷ niệm 200 năm ngày sinh nhà toán học Na Uy Niels Henrik Abel (1802) đánh dấu sự ra đời của một giải thưởng mới cho các nhà toán học, đặt tên là Abel. Mục đích của giải này là để lấp đi sự thiếu vắng giải Nobel cho lĩnh vực Toán học.

Tháng 4 năm 2003, Jean-Pierre Serre (Pháp) được công bố là ứng viên đầu tiên nhận giải Abel, và đến tháng 6 tiếp đó giải đã được trao thưởng. Trước đó, ông Jean-Pierre Serre cũng đã từng là nhà toán học trẻ nhất từ trước đến nay được nhận giải thưởng Fields khi mới 28 tuổi.

Trong 12 năm vừa qua, Mỹ vẫn là nước có số người đạt giải Abel nhiều nhất (6 lần), sau đó là Pháp (3 lần), Nga (2 lần), Hungary ( 2 lần), Bỉ (2 lần).

Phương Đông