Người xưa vệ sinh răng miệng thế nào?

Từ xa xưa, loài người đã ý thức được phải vệ sinh răng miệng do ảnh hưởng xấu của thực phẩm còn kẹt lại trong răng miệng. Vì thế, sau khi ăn, người châu Á cũng như châu Âu, châu Phi vừa rửa tay, rửa mặt vừa súc miệng. Với một ngụm nước đầy, họ vận dụng mấy thớ thịt ở má làm cho nước nổi sóng, lách qua lách lại khe răng, loại hết thức ăn dính nơi đây. Dùng ngón tay trỏ, người ta chà tới chà lui hàm răng. Nhiều khi họ dùng khăn mặt hoặc một miếng vải nhỏ để lau răng.

Trung Hoa được coi như nơi khai sinh của bàn chải đánh răng đầu tiên trên trái đất, được làm với lông bờm ngựa gắn trên một cái cán bằng tre hoặc xương thú vật. Đó là vào khoảng năm 1498.

Năm 1780, một công dân người Anh, ông William Addis, thấy chà răng bằng miếng vải tẩm muối bất tiện. Ông ta bèn làm bàn chải bằng cách dùi nhiều lỗ nhỏ trên một miếng xương súc vật rồi luồn vào đó nhiều sợi lông đuôi bò cứng ngắn, cắt cho bằng để chải răng. Hiện nay, hậu duệ của ông có cơ sở sản xuất bàn chải răng rất lớn.

Đến năm 1857, bằng sáng chế bàn chải đánh răng đầu tiên tại Mỹ được cấp cho ông H.N. Wadsworth.

Năm 1938, Công ty Dupont dùng sợi nylon làm bàn chải thay thế cho lông súc vật. Lý do là lông thú vật ngày một khan hiếm, lại sợ nhiễm trùng mất vệ sinh. Tuy nhiên, lông heo rừng vẫn còn được nhiều người ưa thích vì là vật hiếm và thiên nhiên.

Đến năm 1939, Thụy Sỹ bắt đầu sản xuất bàn chải đánh răng chạy bằng điện. Năm 1961, công ty General Electric tung ra thị trường bàn chải điện không dây. Tiến bộ hơn nữa là bàn chải xoay tròn Interplak được bán cho công chúng vào năm 1987. Bàn chải điện rất tiện lợi cho người có khó khăn trong vận dụng hai bàn tay, chẳng hạn bị viêm xương khớp, hậu quả tai biến não.

Năm 2003, một cuộc thăm dò dư luận cho hay bàn chải đánh răng được coi là nhu yếu phẩm số một trong đời sống mọi người, cần thiết hơn xe hơi, máy vi tính, điện thoại di động.

Kem đánh răng

Theo các nhà khảo cổ, kem đánh răng đã được dùng ở Ấn Độ và Trung Hoa từ 500 năm trước Công nguyên. Trước kia người xưa tán vụn xương động vật, vỏ trứng, vỏ hến để chà răng. Sau đó, bột đánh răng được sản xuất từ cỏ cây, than với vài chất có mùi thơm.

Mãi tới năm 1824, một nha sĩ tên là Peabody mới nghĩ ra việc cho thêm xà phòng vào kem đánh răng để có nhiều bọt. Ngày nay, xà phòng được thay thế bằng chất Sodium Lauryl Sulfate, và Sodium Ricinoleate.

Năm 1850, John Harris thêm đá vôi vào kem.

Năm 1892, bác sĩ Washington Sheffield ở Connecticut (Mỹ) nghĩ ra việc cho kem đánh răng vào một ống có thể gấp gọn vào được. Trước đó, kem được chứa trong lọ sứ, dưới dạng nhão, bột hoặc đóng thành từng cục dẹt nhỏ tròn tròn, bọc trong giấy bóng kính.

Đến thập niên 1960, hãng Colgate bắt đầu pha fluoride vào kem để duy trì men răng tốt.

Tại Việt Nam, người Việt từ xa xưa đã biết vệ sinh răng miệng bằng cách ăn trầu.

Các thành phần có trong miếng trầu có tính diệt khuẩn cao, vì thế đa phần người ăn trầu không bị sâu, răng chắc hơn

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết, ngày xưa khi điều kiện vật chất kém, các loại thuốc, kem đánh răng không có, việc ăn trầu vừa giúp làm sạch, chắc răng, đồng thời phù hợp với truyền thống nhuộm răng đen. Ngày nay, khi điều kiện sống tốt hơn, tục lệ ăn trầu vẫn được gìn giữ, vừa như một thói quen còn truyền lại, nhưng cũng như một kinh nghiệm được đời này nối tiếp đời kia.

Bản thân các thành phần có trong miếng trầu có tính diệt khuẩn cao, vì thế đa phần người ăn trầu không bị sâu, răng chắc hơn. Người ăn trầu cũng thường nhai và nhả ra nước chứ không nuốt nên không ảnh hưởng đến dạ dày hay nội tạng bên trong.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chất chát của cau làm cho chân răng co lại, ôm sát, giúp hàm chắc, không lung lay. Tuy nhiên, PGS.TS khuyến cáo không nên ăn cau quá nhiều cau vì có thể làm bỏng niêm mạc miệng, ứa máu răng, môi nứt khô.

“Một số người nghĩ rằng, ăn trầu nghĩa là làm cho răng miệng sạch rồi, không cần phải đánh răng hoặc đi khám định kỳ. Đây là quan điểm sai lầm bởi trầu không thay thế được các loại thuốc điều trị răng miệng, hơn nữa ăn trầu sẽ khiến răng bị vàng, gây mất thẩm mỹ”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cảnh báo.

Theo các chuyên gia, để đảm bảo sức khoẻ, không nên lạm dụng thói quen ăn trầu, có thể mỗi tuần dùng một vài miếng, không nên ăn kèm thuốc lào vì dễ gây nhiễm độc. Vệ sinh răng miệng đúng cách sẽ khiến hàm răng trắng đẹp hơn.

Hoàng Nguyên