Ngụy tạo doanh thu, chuỗi cafe ‘Starbucks Trung Quốc’ bị điều tra

Theo Wall Street Journal, mới đây Luckin Coffee - vốn được coi là Starbucks của Trung Quốc - xác nhận Cục Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc (SAMR) đã khám xét các văn phòng của công ty. Luckin khẳng định "tích cực hợp tác" với cơ quan điều tra, và các quán cà phê của hãng vẫn đang hoạt động trên toàn quốc.

Hiện Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cũng đang điều tra các hoạt động của Luckin. Đầu tháng 4, Luckin thừa nhận Giám đốc điều hành Jian Liu cấu kết với một số nhân viên để nâng khống doanh thu năm 2019 tới 310 triệu USD.

Hiện vẫn chưa rõ cuộc điều tra sẽ đưa đến kết quả ra sao hay liệu sự việc có liên quan tới các cơ quan quản lý khác hay không. Luckin không cung cấp thêm thông tin về vấn đề này.

Trong một tuyên bố trước đó, công ty nói rằng họ đã thành lập một Ủy ban đặc biệt nhằm giám sát cuộc điều tra nội bộ liên quan đến các giao dịch bịa đặt và sẽ công bố thêm thông tin theo quá trình thực tế. Cổ phiếu niêm yết trên Nasdaq của Luckin bị đình chỉ giao dịch kể từ ngày 7/4, sau khi sụt giảm 75% vào ngày việc gian lận doanh thu bị bại lộ.

Các nhà quản lý chứng khoán Trung Quốc đã sớm cảnh báo về công ty này. Ngày 6/4, trên website, CSRC tuyên bố “họ sẽ không khoan nhượng trước hành vi gian lận chứng khoán” và sẽ tạo điều kiện cho các cuộc điều tra được diễn ra theo đúng pháp luật. Trong cuộc họp báo thường kỳ được tổ chức vào thứ hai, CSRC nói rằng họ đã liên lạc với Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ trong nỗ lực tiến hành hợp tác pháp lý xuyên biên giới.

Luckin Coffee đươc thành lập vào năm 2017 và có trụ sở ở Bắc Kinh. Chuỗi cà phê này nhanh chóng mở rộng mạng lưới cửa hàng với tốc độ chóng mặt để thách thức vị thế dẫn đầu của chuỗi cà phê Starbucks tại thị trường Trung Quốc. Đến cuối năm 2019, Luckin Coffee tuyên bố đã trở thành chuỗi cà phê lớn nhất Trung Quốc với hơn 4.500 cửa hàng so với 4.300 cửa hàng của Starbucks.

Như vậy, chỉ trong vòng 2 năm sau khi thành lập, Luckin Coffee đã thực hiện cú bứt phá ngoạn mục với số lượng cửa hàng lớn hơn số cửa hàng mà Starbucks miệt mài xây dựng trong hai thập kỷ qua ở Trung Quốc.

Chuỗi cà phê Trung Quốc nhận đầu tư từ BlackRock (Mỹ), quỹ GIC (Singapore), ngân hàng CICC (Trung Quốc)... Tận dụng nguồn vốn dồi dào, Luckin Coffee thu hút khách hàng Trung Quốc bằng cách giảm giá mạnh các loại đồ uống. Với chiến lược “đốt tiền” này, Luckin Coffee nuôi tham vọng mở rộng mạng lưới cửa hàng lên 10.000 vào cuối năm sau với mức định giá 5,8 tỉ đô la.

Vụ phát hành cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) của Luckin Coffee hồi năm ngoái tại Mỹ, giúp công ty này thu về 645 triệu đô la Mỹ với giá phát hành 17 đô la/cổ phiếu dựa trên mức định giá 4,2 tỉ đô la. Hồi tháng 1/2020, Luckin Coffee phát hành trái phiếu chuyển đổi và phát hành thêm cổ phiếu với tổng trị giá 980 triệu đô la.

Vụ bê bối của Luckin Coffee là một hồi chuông cảnh tỉnh đối với những nhà đầu tư đã ồ át rót tiền vào các startup Trung Quốc đang phát triển thần tốc. 

Jackson Wong, Giám đốc Công ty quản lý tài sản Amber Hill Capital ở Hồng Kông, nhận định: “Sau vụ bê bối của Luckin Coffee, giới đầu tư sẽ cẩn trọng hơn khi đầu tư vào các công ty Trung Quốc có lịch sử hình thành ngắn ngủi và dựa vào đòn bẫy tài chính khổng lồ để mở rộng thị trường”.

Thu Hà (T/h)