Nhiều người tử vong vì tại nạn xe 4 bánh: Úc công bố tiêu chuẩn an toàn mới

Thông tin từ Cục Quản lý Cạnh tranh và Bảo vệ Người tiêu dùng (Bộ Công Thương), theo thống kê của Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc, trong 6 tháng đầu năm 2020 đã có 14 người chết vì tai nạn liên quan đến xe máy 4 bánh tại Úc, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.

Kể từ năm 2011 đến nay, số người tử vong vì tai nạn khi sử dụng xe máy 4 bánh đã lên đến 150 người. Ngoài số ca tử vong, trung bình mỗi ngày có đến 6 người phải nhập viện do chấn thương khi sử dụng phương tiện này. Những con số đáng báo động là lý do thúc đẩy Chính phủ Úc ban hành quy định về tiêu chuẩn an toàn cho xe máy 4 bánh, sẽ có hiệu lực áp dụng kể từ ngày 11 tháng 10 năm 2020.

Phó Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) Mick Keogh cho biết, xe máy 4 bánh là một phần quan trọng trong cuộc sống của người dân Úc ở vùng nông thôn. Tuy nhiên, những ca tử vong và thương tích nghiêm trọng xảy ra trong thời gian gần đây là vấn đề vô cùng đáng lo ngại đối với cơ quan bảo vệ người tiêu dùng của quốc gia này. Chính vì vậy, ông nêu bật tầm quan trọng của tiêu chuẩn an toàn mới nhằm đảm bảo quyền lợi của người sử dụng và nâng cao trách nhiệm của các nhà sản xuất, cung cấp xe máy 4 bánh tại Úc.

Trái với lập luận của các nhà sản xuất khi cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn là do sai phạm của người điều khiển phương tiện, sự thật được các nhà phân tích đưa ra là do sự bất ổn định của xe máy 4 bánh khiến chúng thường xuyên bị lật. Cụ thể, nghiên cứu của Đại học New South Wales đã chỉ ra rằng gần một nửa số vụ tai nạn liên quan đến những người có 20 năm kinh nghiệm trở lên trong việc điều khiển xe máy 4 bánh, trong khi chỉ có 2% số vụ tai nạn liên quan đến người điều khiển có kinh nghiệm dưới ba năm.

Trước đó, Chính phủ Liên bang và các chính quyền tiểu bang đã chi khoản tiền đáng kể cho các chiến dịch giáo dục, đào tạo kiến thức sử dụng xe máy 4 bánh. Đồng thời, các doanh nghiệp kinh doanh phương tiện di chuyển như Honda và Yamaha cũng đã thực hiện các chương trình đào tạo, hướng dẫn sử dụng cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do xe máy 4 bánh vẫn tiếp tục xảy ra với con số đáng báo động. Điều đó cho thấy chỉ giáo dục và đào tạo không phải là một giải pháp lâu dài, đầy đủ nhằm bảo vệ quyền lợi người mua, người sử dụng (người tiêu dùng) xe máy 4 bánh tại Úc.

Do vậy, vào tháng 10 năm 2019, Chính phủ Liên bang Úc đã chấp thuận khuyến nghị của ACCC về việc ban hành Tiêu chuẩn an toàn bắt buộc mới cho xe máy 4 bánh để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng. Cụ thể, Tiêu chuẩn an toàn mới gồm 02 giai đoạn:

Giai đoạn 1 (có hiệu lực từ ngày 11 tháng 10 năm 2020): Tất cả xe máy 4 bánh mới và xe máy 4 bánh đã qua sử dụng được nhập khẩu trực tiếp phải:

(i) đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của xe máy 4 bánh để đảm bảo quyền lợi người sử dụng;

(ii) đáp ứng yêu cầu về ghi nhãn hàng hóa theo quy định của pháp luật, cảnh báo người điều khiển về nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tính mạng, tài sản và các biện pháp phòng ngừa.

Giai đoạn 2 (có hiệu lực từ 11 tháng 10 năm 2021): Tất cả xe máy 4 bánh mới và xe máy 4 bánh đã qua sử dụng được nhập khẩu trực tiếp phải:

(i) được lắp ráp và tích hợp thiết bị bảo vệ người vận hành. Nhà sản xuất phải cung cấp hướng dẫn sử dụng; điều kiện, thời hạn, địa điểm, thủ tục bảo hành trong trường hợp hàng hóa, dịch vụ có bảo hành;

(ii) đáp ứng các yêu cầu về tính ổn định tối thiểu của phương tiện di chuyển theo quy định của pháp luật, nhà sản xuất phải cung cấp thông tin về linh kiện, phụ kiện thay thế của hàng hóa trong hướng dẫn sử dụng.

Sau khi Chính phủ Úc ban hành quy định mới, một số nhà sản xuất xe máy 4 bánh đã cân nhắc việc ngừng cung cấp sản phẩm tại Úc. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng, nếu một nhà sản xuất rút khỏi thị trường Úc thì các nhà cung cấp khác sẽ sẵn sàng tham gia để đưa ra thị trường những chiếc xe đạp an toàn với người sử dụng hơn và đảm bảo tính cạnh tranh trên thị trường.

Nhằm tuyên truyền, phổ biến về Tiêu chuẩn an toàn mới cho xe máy 4 bánh, ACCC đã xây dựng và phát hành 02 video hướng dẫn dành cho người tiêu dùng và nhà cung cấp xe máy 4 bánh, trong đó: 01 video cảnh báo rủi ro xe máy 4 bánh có thể lật nhào và gây thương tích cho người sử dụng, nhắc nhở người tiêu dùng những điều cần lưu ý khi mua xe máy 4 bánh theo Tiêu chuẩn an toàn mới; 01 video hướng dẫn các yêu cầu mà nhà cung cấp phải thực hiện để tuân thủ Tiêu chuẩn an toàn mới đối với xe đạp 4 bánh mà Chính phủ đã ban hành.

Những nỗ lực của ACCC trong việc đề xuất Chính phủ ban hành Tiêu chuẩn an toàn mới và tuyên truyền, phổ biến cho người tiêu dùng và nhà cung cấp xe máy 4 bánh đã góp phần tích cực trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao trách nhiệm của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xe máy 4 bánh tại thị trường Úc.

Thu Hà