Nhiều phản biện của trí thức bị bỏ ngoài tai

Lời Tòa soạn: GS.TSKH Nguyễn Ngọc Trân, nguyên Phó Chủ nhiệm ủy ban đối ngoại của Quốc hội gửi đến Chất lượng Việt Nam những ý kiến về việc xét duyệt đề tài, dự án.

GS Nguyễn Ngọc Trân từng là đại biểu quốc hội với những phát ngôn thẳng thắn, gai góc.

Hiện nay, có không ít dự án sử dụng ngân sách với tổng dự toán lên đến vài trăm, thậm chí là vài chục nghìn tỷ đồng và không ngừng xin được bổ sung kinh phí.

Nhiều dự án làm chiếu lệ báo cáo tác động môi trường và việc thông qua làm không đúng với quy định của luật Bảo vệ môi trường.

Ý kiến phản biện của các chuyên gia độc lập hay của các hội đoàn khoa học kỹ thuật đã được phát biểu rất tâm huyết và ngày càng nhiều về các dự án nói trên. Đây là một nét tích cực trong hoạt động KHCN trong những năm gần đây.

Tuy nhiên, có tình trạng mặc cho phản biện, “guồng máy cứ chạy, đoàn lạc đà cứ đi”. Lại có tình trạng phản biện xen kẽ với những “khoảng lặng” đối với một số lĩnh vực được cho là nhạy cảm.

Cũng cần nói thêm là có tình trạng “con sâu làm rầu nồi canh”, một số phản biện có mục đích và động cơ không trong sáng.

Trong bối cảnh đó, thiết nghĩ, Nghị định hướng dẫn luật KHCN cần quy định nhiệm vụ phản biện rõ ràng hơn, vụ thể hơn để giảm lãng phí ngân sách, tránh xâm hại môi trường, gây thêm khó khăn cho người dân, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

GS.TSKH Nguyễn Ngọc Trân

(Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đồng bằng sông Cửu Long, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại của Quốc hội)