Nhiều trạm y tế xã yếu nhân lực, hạn chế chất lượng dịch vụ

Theo thống kê tại Hội nghị nâng cao chất lượng trạm y tế xã, phường hoạt động theo nguyên lý y học gia đình dựa trên mô hình 26 trạm y tế điểm các tỉnh phía Bắc, có đến 35,4% bệnh nhân đến khám chữa bệnh (KCB) ở tuyến Trung ương có thể điều trị được ở tuyến tỉnh và 20% có thể điều trị được ở tuyến huyện. 41,5% bệnh nhân đến KCB ở tuyến tỉnh có thể điều trị được ở tuyến huyện và 11% có thể điều trị được ở Trạm Y tế (TYT) xã.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã đưa ra những hạn chế cơ bản của y tế cơ sở bên cạnh nhiều kết quả góp phần vào việc nâng cao sức khoẻ người dân. Đó là, chưa làm tốt công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu của người dân. Bên cạnh đó, phần lớn các TYT chưa quản lý bệnh mạn tính, quản lý sức khỏe một số đối tượng ưu tiên. Số lượng và chất lượng dịch vụ còn hạn chế, danh mục thuốc còn ít: TYT xã mới chỉ thực hiện được 50-70% các dịch vụ kỹ thuật, khoảng 40% danh mục thuốc theo phân tuyến...

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu tại Hội nghị.

Để triển khai đổi mới hoạt động của TYT xã, Bộ Y tế đã khảo sát, lựa chọn 26 xã, phường, thị trấn thuộc 8 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng để triển khai mô hình điểm. Qua khảo sát, Bộ Y tế cho biết, mặc dù đã lựa chọn các TYT có nhà cửa tương đối nhưng việc bố trí phòng, công năng sử dụng chưa phù hợp, hầu hết các trạm này phải được cải tạo, nâng cấp cho khang trang sạch sẽ, bổ sung trang thiết bị cho đồng bộ.

Bên cạnh đó, nhân lực của các TYT xã cũng là vấn đề được Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh tại Hội nghị. Hiện nay, chỉ có 3 tỉnh Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Yên Bái là có đầy đủ bác sĩ tại các TYT, hiện còn 8/26 TYT chưa có bác sĩ làm việc tại TYT; 9/26 chưa có y sĩ YHCT, 7/26 chưa có dược sĩ; cơ cấu chưa phù hợp, có vị trí thừa, có vị trí thiếu.

Các danh mục kỹ thuật thực hiện trung bình chỉ thực hiện được 68,3% trong tổng số 76 dịch vụ trong gói dịch vụ y tế cơ bản; TYT cao nhất là 89,5%; thấp nhất chỉ có 19,7%...

Một rào cản nữa ảnh hưởng đến quyền lợi của người có thẻ BHYT và cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh nhân vượt tuyến là danh mục thuốc BHYT ở TYT rất ít, thiếu nhiều loại thuốc. Một số TYT không có bác sĩ nên hạn chế việc chỉ định sử dụng các loại thuốc. Do không có bệnh nhân nên không dự trù (do chưa quản lý được một số bệnh không lây nhiễm). Một số thuốc huyết áp, tiểu đường được chỉ định ở tuyến huyện trở lên, tuyến xã chưa được chỉ định...

Để khắc phục những tồn tại nêu trên, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, 26 TYT điểm sẽ được trang bị đồng bộ từ giường tủ, tủ quầy thuốc, biển tên phòng, tên TYT, đến bố trí trang bị máy siêu âm, xét nghiệm, X-quang... Dự kiến trong năm 2018 sẽ hoàn thành mô hình điểm 26 TYT điểm. Các tỉnh sẽ xây dựng lộ trình triển khai, phấn đấu trong 5 năm (2019-2023) xong hết cả đầu tư, nhân lực và hoạt động của TYT xã theo nguyên lý y học gia đình.

Nguyễn Huệ