Những bông cúc ở Burj Khalifa

Dubai được biết đến như thủ đô xa xỉ ở Trung Đông, một quốc gia Ả Rập nơi tiền và sự sang trọng giữ vị trí tối cao. Những bức ảnh được chụp trong Bảo tàng Dubai những năm 1960 cho thấy, thành phố Ả Rập này đã trải qua một sự thay đổi rất lớn chỉ trong một thời gian ngắn.

Gần như không thể nhận ra mảnh đất này mới cách đây hơn 50 năm chỉ là một làng chài, người dân sống trong những túp lều lợp từ lá cọ và chăn nuôi cừu dưới cái nắng cháy da...

Ngắm nhìn những tòa nhà lộng lẫy như mọc lên từ trên mây và cuộc sống xa xỉ ở đây không khỏi khiến người ta buột miệng đặt câu hỏi có vẻ như “thừa” dành cho anh Matt Howard, Giám đốc Truyền thông của Hãng Hàng không Emirates: “Nước giàu có như Tiểu vương Dubai có bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng kinh tế không?”.

Thế nhưng, thật bất ngờ, vừa chỉ tay vào những tòa nhà đang xây dở, Matt trả lời: “Tất nhiên là có, những tòa nhà kia đang phải dừng lại vì nhà đầu tư kẹt vốn”. Do các công trình bị đình lại nên công nhân nhập cư phải ùn ùn trở về nước, và có ngày, sân bay Dubai chật cứng những lao động đã vỡ giấc mộng phù hoa ở xứ xở lạc đà này.

Câu trả lời của Matt nhắc lại khủng hoảng mới xảy ra đối với Dubai World, tập đoàn địa ốc lớn nhất của Tiểu vương Dubai. Món nợ khổng lồ của tập đoàn này khiến nhiều nhà đầu tư phải đặt câu hỏi: “Phải chăng Mặt trời đã lặn ở Dubai World?” để nhại câu tuyên bố ngạo nghễ về sự mở rộng khổng lồ của tập đoàn này trên khắp thế giới: “Mặt trời không bao giờ lặn ở Dubai World”.

Thị trường bất động sản chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế Dubai và cũng không đâu trên thế giới có tốc độ xây dựng “điên cuồng” đến thế. Trong chưa đầy hai thập niên, nơi đây sở hữu những kỷ lục của thế giới vật chất như: tòa nhà cao nhất thế giới, khu mua sắm lớn nhất thế giới, đảo nhân tạo lớn nhất thế giới, khu trượt tuyết trong nhà lớn nhất thế giới hay hay khách sạn 7 sao sang trọng nhất thế giới...

Tòa nhà cao nhất thế giới Burj Khalifa ngạo nghễ trên độ cao 828m, chứng tỏ sự giàu có và uy quyền của quốc gia này. Vì thế, sự sụp đổ của thị trường này có thể khiến Dubai phải tạm ngưng giấc mơ tìm kiếm sự sáng tạo để trở thành trung tâm kinh tế của thế giới.

Nhưng ốc đảo Vùng Vịnh này đã bừng tỉnh sau cuộc khủng hoảng nợ của Dubai World. Những ông trùm dầu mỏ cũng không thể đứng ngoài khủng hoảng, dù việc kiếm tiền của họ chỉ đơn giản là hút dầu đem bán.

Và việc Dubai đang tìm cách phát triển du lịch cũng là lo trước cho một tương lai không xa nếu không còn dầu để bán. Mặc dù vậy, cuộc sống hiện tại của Dubai thực sự vẫn như một thiên đường.

Theo thông tin mà Matt cung cấp, Dubai có 8 triệu dân nhưng chỉ có khoảng 800 ngàn người được cấp quyền công dân và nhóm công dân này được chính phủ cấp nhà và tiền trợ cấp, bảo hiểm y tế, giáo dục miễn phí..., sống thoải mái mà không phải lo nghĩ gì.

Thậm chí, phụ nữ cũng không phải đi làm và việc mà họ dành nhiều thời gian nhất trong ngày là... mua sắm. Dường như ngay cả khi đã trở thành một trong những quốc gia giàu có nhất thế giới, Tiểu vương Dubai vẫn duy trì được cách ứng xử với thần dân của mình như thời bộ lạc Bani Yas tới từ Liwa Oasis.

Nhờ vào dân số ít cùng với thu nhập khổng lồ từ các hoạt động đầu tư kinh doanh, chi tiêu của chính phủ cho phúc lợi của người dân hầu như chỉ chiếm một phần rất nhỏ. “Giới lãnh đạo Dubai coi phát triển kinh tế chính là việc hướng đến giá trị của con người, không chỉ quan tâm đến yếu tố kinh tế mà còn quan tâm đến cả yếu tố cảm xúc trong tăng trưởng”, Rosy, một hướng dẫn viên người Cộng hòa Séc sang Dubai làm việc đã được hai năm, giới thiệu.

Đối với cô, Dubai hiện còn hấp dẫn hơn nhiều so với điều kiện làm việc tại châu Âu hay Mỹ. “Tuy nhiên, thiên đường không phải lúc nào cũng màu hồng nếu bạn là người từ hạ giới đi lên”, cô nhấn mạnh đến việc phải không ngừng nỗ lực làm việc ở đây mới có thể nhận được phần trả công tương xứng. Nếu bị ngưng hợp đồng lao động, cũng có nghĩa là ngay sau đó bạn phải rời khỏi Dubai.

Nhắc đến Dubai, người ta dễ liên tưởng đến sự giàu có xa hoa của đất nước có, trữ lượng dầu mỏ lớn ở Trung Đông, đồng thời cũng là quốc gia sở hữu hãng hàng không có lợi nhuận nhiều nhất thế giới Emirates. Theo ông Salem Obaidalla, Phó chủ tịch cấp cao, Bộ phận Điều hành thương mại khu vực Viễn Đông và Australasia, Tập đoàn Emirates vừa công bố lợi nhuận ròng trong 6 tháng đầu của năm tài chính là 575 triệu USD.

Emirates hiện nay vẫn là một trong những doanh nghiệp nhà nước lớn nhất của Dubai. Không giống như chính phủ các nước Ả Rập khác, Dubai được vận hành như một doanh nghiệp kinh doanh lớn. Và người đứng đầu quốc gia này, Sheikh Mohammed bin Rashid al-Maktoum luôn giữ vững phương châm: “Điều gì có lợi cho kinh doanh thì cũng có lợi cho Dubai”.

Thay vì tận thu thuế doanh nghiệp và thuế cá nhân, chính phủ nước này đã đầu tư nhiều vào cơ sở hạ tầng nhằm hỗ trợ các hoạt động của nhà đầu tư, như: dịch vụ, giao thông, du lịch, hàng không, bất động sản...

Những tòa tháp chọc trời và những siêu dự án có một không hai thật ra không phải là thú tiêu tiền của những ông hoàng giàu có, mà đều có mục đích nhanh chóng tạo nên sự khác biệt hoàn hảo của Dubai, bởi vì họ biết tài sản trong tay chỉ là cát và dầu lửa, mà dầu lửa không phải là vô tận. Tương lai là thứ không thể bán được nhưng chắc chắn có thể đầu tư được từ ngày hôm nay.

Và dù chỉ có cát và sa mạc nhưng nay Dubai đã trở thành một điểm du lịch hấp dẫn, cung cấp các dịch vụ thu hút khách du lịch như khu bảo tồn thiên nhiên sa mạc hay du lịch trên biển bằng thuyền buồm một cột. Cùng với việc xây dựng các cửa hàng miễn thuế lớn và tổ chức các sự kiện thể thao lớn như giải golf Sa mạc Cổ điển và giải đua ngựa Cúp Thế giới Dubai...

Và vì thế, Dubai vẫn đang muốn nối lại một số dự án đã bị ngưng trệ sau cuộc khủng hoảng tín dụng toàn cầu làm giá trị của thị trường địa ốc bị suy giảm tới 65% và khiến nhiều công ty phải ngừng xây dựng hàng trăm dự án phát triển cơ sở hạ tầng. Lãnh đạo Dubai, Sheikh Mohammed bin Rashid al-Maktoum đã thông báo kế hoạch xây dựng trung tâm mua sắm nhất lớn thế giới “Thành phố Mohammed Bin Rashid”.

Thành phố này sẽ có 100 khách sạn, các khu dân cư với khả năng đón 80 triệu du khách mỗi năm. Đây sẽ là siêu thị lớn nhất thế giới, kết nối với một trung tâm giải trí gia đình cũng thuộc hàng lớn nhất trong khu vực, thu hút 6 triệu khách/năm.

Dubai là một làng chài nhỏ khi được tiếp quản vào năm 1830 bởi một nhánh của bộ tộc Bani Yas tới từ Liwa Oasis.  Năm 1892, các thương nhân nước ngoài đã bắt đầu đổ tới Dubai sau khi Tiểu vương quốc Ả Rập tuyên bố họ được miễn thuế hoàn toàn.  Năm 1959, Dubai bắt tay vào nỗ lực để trở thành một trung tâm thương mại lớn và hàng triệu đô la đã được vay từ nhà lãnh đạo Sheik Rahid của Kuwait để cải tạo các con lạch trong thành phố, cho phép các tàu lớn ra vào dễ hơn.

Dubai cũng thúc đẩy dự án xây Water Discus Hotel, một khách sạn siêu xa xỉ nằm dưới nước với chi phí lên đến 120 triệu USD, mô phỏng theo hình con tàu vũ trụ, có những nét giống với ngôi nhà trong phim Điệp viên 007...

“Giá trị của đất nước nhỏ bé này là không ngừng tạo nên sự khác biệt so với phần còn lại của thế giới. Cả thế giới đang thay đổi mạnh mẽ, nếu bạn có một giây phút ngưng nghỉ trên con đường sáng tạo, bạn sẽ nhanh chóng bị tụt lại rất xa...”, tờ The Gulf News trích lời phát biểu của người phụ trách xây dựng Dubai khi nói về việc tiếp tục đầu tư cho những dự án khổng lồ này.

Xung quanh các tòa nhà gần khu trung tâm Burj Khalifa, các công nhân đang trồng những cụm hoa cúc nhỏ, trông gần giống với bông vạn thọ ở Việt Nam. Rosy lưu ý mọi người về những ống nước nhỏ dài hàng trăm mét.

Cô giải thích, để giúp những bông hoa nhỏ bé này tươi tốt dưới cái nắng nóng có khi vượt quá 45 độ C, người ta phải kỳ công nối những ống nước dưới mỗi bông hoa, và để nước rỉ qua những lỗ nhỏ, hoa ở đâu thì nối ống đến đấy...

Vì thế, khách du lịch vẫn có cơ hội ngắm Dubai với hoa cỏ rực rỡ giữa sa mạc mênh mông cát, quanh năm không có một giọt mưa.
Khi con người kỳ công tạo nên sự khác biệt thì những bông hoa cúc cũng ngạo nghễ trên sa mạc cát nóng, chẳng kém tòa tháp Burj Khalifa đang tự hào đọ chiều cao với mây trắng.

Theo DNSG