Những cách hiểu sai lầm về lốp xe và cách khắc phục

Có một điều mà bất kỳ người lái xe nào cũng biết, đó là dùng lâu ngày, lốp xe sẽ mòn. Tuy nhiên, lốp mòn do đâu thì không phải ai cũng biết.

Theo các kỹ sư bảo hành phương tiện, hệ thống treo và lái thiết kế để giữ bánh ở trạng thái thẳng đứng, đảm bảo tốc độ mòn lốp thấp nhất. Việc hao mòn không đều trên bề mặt, giữa các bánh có thể là dấu hiệu nhận biết hư hỏng.

Bất thình lình lốp xe sẽ có những biểu hiện bất thường như bị mòn vẹt bên trong hoặc bên ngoài, hoặc bị mòn lõm ở giữa, bị rách, rạn nứt… đó chính là do lốp đã bị mòn không đều.

Những kiểu mòn của lốp xe thường thấy

Có nhiều nguyên nhân khiến lốp xe mòn không đều, bạn cần thường xuyên kiểm tra để phát hiện, tránh các nguy hiểm. Cụ thể, áp suất hơi của các lốp xe không đồng nhất. Sự mất cân bằng của các lốp xe. Độ chụm của các bánh xe bị lệch.

Các kiểu mòn đặc trưng của lốp: Bề mặt lốp mòn không đều. Đây là dấu hiệu cho thấy áp suất hơi trong bánh không đúng. Lốp xe dạng vành khăn, tiết diện ống tròn. Nếu áp suất quá cao chỉ có phần chính giữa hoa lốp tiếp xúc xuống đường mòn nhiều, phần hoa lốp hai bên chịu áp lực nhỏ mòn ít.

Ngược lại nếu áp suất hơi quá thấp, lốp xẹp ở khung vực tiếp xúc đường, phần hoa lốp hai bên lại chịu áp lực cao, phần giữa chịu áp lực thấp. Hiện tượng mòn do áp suất hơi không đúng xuất hiện đều quanh lốp, nếu kéo dài sẽ làm giảm tuổi thọ lốp xe.

Kiểu mòn giữa của lốp xe. Ảnh minh họa

Mòn mép trong 2 bánh trước: Kiểu mòn hình lông chim hoặc mòn mép trong của 2 bánh trước cho thấy độ chụm chưa chuẩn cần chỉnh lại bằng các dụng cụ chuyên dụng. Mòn rô-tuyn điều chỉnh độ chụm thường khiến hệ thống lái lỏng lẻo, hoặc đánh lái không thật. Nhưng cũng có thể do mòn hoặc mất bi liên kết giữa đòn kéo ngang với thước lái, lỏng khớp liên kết đòn kéo dọc, càng hệ thống treo biến dạng hoặc sai góc đặt bánh sau.

Nếu hiện tượng mòn do độ chụm kèm lái giật hoặc lệch cần kiểm tra các góc đặt bánh sau.

Mòn lệch một bên: Vấn đề nằm ở góc Camber. Nguyên nhân do mòn đệm khớp của càng treo, lỏng rô-tuyn, lỗi quá trình lắp giảm chấn… Cũng có thể do giá đỡ động cơ trượt khỏi vị trí, lệch về một bên. Lò xo hệ thống treo yếu hoặc gãy cũng làm sai lệch góc camber.

Kiểu mòn hai bên của lốp xe. Ảnh minh họa

Mòn vẹt từng vị trí trên mặt hoa lốp: Nguyên nhân do bánh không cân bằng động, giảm xóc mòn.

Mòn chéo: Vết mòn không đều lệch góc so với hoa lốp của bánh sau trên xe truyền động cầu trước do sai góc chụm, mòn đệm càng sau. Hiện tượng mòn không đều có thể do sản sinh ra tiếng ốn giống như bi mai-ơ kém.

Kiểm tra lốp trước mỗi chuyến đi: Hư hỏng của lốp có giai đoạn ủ rồi đến phát bệnh. Kiểm tra hằng ngày tương tự như khám sức khỏe định kỳ, giúp phát hiện sớm hư hỏng và khắc phục kịp thời, giảm nguy cơ nổ lốp, kéo dài tuổi thọ.

Là chi tiết duy nhất tương tác với mặt đường, “giày” của xế hộp tác động trực tiếp tới khả năng vận hành an toàn. Ta-lông (hoa lốp) mòn làm giảm độ bám đường từ đó làm cho bánh xe dễ trượt, xe văng ngang khi đi trên đường ướt. Còn trong các tình huống nổ lốp, xe gần như mất lái hoàn toàn, tai nạn xảy ra thường để lại hậu quả bi thương.

Cần kiểm tra thường xuyên mức độ cân bằng của bánh xe ô tô. Ảnh minh họa

Nhãn hàng lốp xe Bridgestone Việt Nam khuyến cáo đừng bao giờ quên kiểm tra lốp xe trước mỗi chuyến đi. Việc kiểm tra này vô cùng nhanh chóng, đơn giản và bạn hoàn toàn có thể tự mình thực hiện, kiểm tra lốp xe không chỉ tiết kiệm tiền bạc, thời gian mà quan trọng hơn là lái xe và người cùng tham gia giao thông sẽ luôn an toàn trên mọi chặng đường.

Kiểm tra hông lốp: Quan sát từ bên ngoài, lốp xe có thể chia làm hai khu vực: hoa lốp và hai bên hông lốp. Hoa lốp có nhiều rãnh là khu vực tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, nên chúng được gia cường bằng loại cao su chịu mòn, nhiều lớp sợi bố thép và nilon bên trong. Trong khi đó hai bên hông lốp, số lớp vải bố ít hơn. Chính bởi sự khác biệt này mà công tác kiểm tra nên được bắt đầu từ hai bên hông lốp. Kiểm tra hông lốp xem có vết rạn nứt hoặc vết lồi lõm bất thường nào hay không bởi vì các vết nứt, vết phồng, vết cắt biểu thị rằng nguy cơ nổ lốp tăng. Nhiệt độ cao, điều kiện vận hành khắc nghiệt trong thời gian dài hoặc chướng ngại vật trên đường chính là ngòi nổ kích hoạt “quả bom khí”.

Kiểm tra hoa lốp: Lốp mòn liên tục do bị chà xát xuống đường khi xe lăn bánh. Nếu sử dụng thường xuyên, trung bình khoảng 19.000 - 24.000 km mỗi năm, hoa lốp mòn trước khi lớp cao su tổng hợp bị thoái hóa. Tốc độ hao mòn gia tăng nếu không duy trì áp suất hơi chuẩn theo chỉ định của nhà sản xuất. Lốp mòn nhiều ở giữa nếu áp suất quá cao, ngược lại nếu áp suất thấp sẽ làm hai mép của hoa lốp mòn nhanh hơn. Khi ta-lông mòn tới vạch chỉ thị mòn trong rãnh là lúc cần thay lốp để đảm bảo an toàn.

Người sử dụng xe ô tô cần lưu tâm tới độ mòn của lốp xe. Ảnh minh họa

Không chỉ quan tâm đến độ mòn, quá trình kiểm tra cũng nên kết hợp với việc loại bỏ các dị vật bám lên lốp như đá, đinh... có thể gây thủng lốp. Ngoài ra, các hạt sỏi nhỏ bám trên lốp làm tăng độ ồn. Đa phần xe ngày này đều sử dụng lốp không xăm, một số (kể cả xe máy) còn bổ sung loại keo tự vá với tính năng lấp đầy khe hở nhỏ do đinh cắm vào.

Trong khoảng thời gian ngắn lớp keo này có thể thực hiện chức năng bao kín tốt. Nhưng nếu vẫn để đinh găm, quá trình làm việc khe hở rộng thêm đồng thời nước, bùn đất theo đó xâm nhập vào trong lốp làm chức năng tự vá của keo dần mất đi.

6 hiểu biết sai lầm về lốp xe

1. Hệ thống giám sát áp suất lốp (TPMS) trong chiếc xe mới của tôi luôn đảm bảo lốp đủ căng.

2. Khi chỉ thay thế hai lốp xe thì lốp mới nên đặt phía trước.

3. Lốp xe có nguy cơ nổ nếu áp suất vượt quá mức "áp suất tối đa" trên lốp.

4. “Áp suất tối đa” ghi trên lốp là mức áp suất mà lốp xe có độ bám cua tối đa.

5. Lốp biên dạng thấp được lắp đặt trên các bánh xe đường kính lớn sẽ cải thiện khả năng vận hành.

6. Tất cả các lốp xe có cùng chỉ số thì có kích thước chính xác giống nhau.

Nguyễn Nam (t/h)