Thuốc kháng nấm có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, quái thai cần tránh

Sử dụng Fluconazol đường uống làm tăng nguy cơ sảy thai

Thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Fluconazol được chỉ định để điều trị trong các trường hợp nhiễm nấm. Thuốc có thể được bán theo đơn hoặc tư vấn của dược sỹ khi cần sử dụng một liều duy nhất điều trị nhiễm nấm âm hộ, âm đạo. Tuy nhiên, gần đây Hội đồng phản ứng có hại của thuốc - New Zealand (MARC) đã xem xét toàn bộ các dữ liệu về fluconazol cũng như việc sử dụng thuốc trong thai kỳ.

Việc rà soát này xuất phát từ kết luận trong nghiên cứu của Bérard và cộng sự, theo đó phụ nữ có thai sử dụng fluconazol trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ sảy thai tự nhiên. Ngoài ra, nếu dùng ở liều cao trên 150 mg trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ gây dị tật tim bẩm sinh ở trẻ (dị tật vách ngăn).

Do đó, theo khuyến cáo của các bác sỹ nên lưu ý khi kê đơn điều trị nhiễm nấm âm đạo cho bệnh nhân. Đối với các bác sĩ, khi thăm khám cho bệnh nhân cần đặt câu hỏi về dự định hoặc kế hoạch mang thai của họ.

Thuốc chống nấm cho bà bầu có thể gây dị tật cho thai nhi

Các thuốc chống nấm có loại chỉ dùng ngoài, có loại chỉ dùng trong, có loại lại dùng cả hai cách. Quan ngại nhất là loại dùng trong vì một số thuốc có thể gây dị tật cho thai.

Điển hình là thuốc Amphotericin B dùng tiêm tĩnh mạch, tiêm tủy sống, đặt âm đạo đều không gây dị dạng cho thai. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra thiếu máu, hạ kali máu, suy thận cho cả mẹ và thai. Cần theo dõi chặt chẽ để xử lí kịp thời. Trường hợp nấm khu trú một chỗ (nấm âm đạo, nấm phổi, nấm tiêu hóa) cần cân nhắc kỹ, nếu thấy không thật cần thiết thì dùng một thuốc ít độc hơn (ví dụ viên đặt clotrimazol, miconidazol trị nấm âm đạo ít khi gây tác dụng phụ).

Thuốc griseopulvin cũng có nguy cơ gây sảy thai

Griseopulvin được dùng rộng rãi để trị nấm ở da (vùng thân, chân, đùi, râu, đầu), ở tóc móng tay, móng chân. Liệu trình điều trị thường kéo dài (với nấm móng có thể dùng từ 6 tháng đến 1 năm, uống kết hợp với bôi). Griseopulvin phá vỡ cấu trúc thời gian phân tế bào nên làm ngừng pha giữa sự phân bào hoặc tạo ra DNA khiếm khuyết không có khả năng sao chép làm cho nấm không sinh sôi được.

Mặt khác griseopulvin đọng lại ở các tế bào tiền thân keratin, tạo ra môi trường bất lợi làm nấm khó thâm nhập. Sau khi uống, grieopulvin tập trung ở da tóc, móng, gan, mô mỡ cơ xương. Tuy nhiên, griseopulvin có thể gây sảy thai, quái thai. Không dùng cho người dự định hoặc đang mang thai. Chưa có thông tin đầy đủ về tác hại của griseopulvin cho trẻ bú.

Thuốc metronidazol có khả năng gây quái thai

Là thuốc dùng phổ biến trong các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục dạng đặt hay uống hoặc có khi phối hợp cả hai (ví dụ trong viêm âm đạo không điển hình, nhiễm trùng roi). Metronidazol đi qua hàng rào nhau thai khá nhanh, tạo ra nồng độ ở cuống nhau và huyết tương xấp xỉ nhau. Kinh nghiệm lâm sàng về tác dụng của metronidazol trên thai chưa đầy đủ, thống nhất. Đã có nhiều người có thai dùng metronidazol không ghi nhận được tai biến thai nhưng cũng có một số báo cáo về nguy cơ gây quái thai khi dùng thuốc vào 3 tháng đầu thai kì.

Metronidazol tiết vào sữa mẹ khá nhanh nhưng chưa rõ ảnh hưởng trên trẻ bú như thế nào. Có thể dùng metronidazol cho người có thai nhưng cần thận trọng, tốt nhất là không nên dùng ở 3 tháng đầu thai kì, không dùng phác đồ điều trị liều duy nhất (liều cao 2-4g/ngày) cho người có thai, thận trọng với người cho con bú.

Thuốc nistatin có nguy cơ thấm qua đường tĩnh mạch

Thuốc chống nấm cùng họ với amphotericin. Có tài liệu cho rằng vì nistatin không thấm vào máu nên không độc cho thai. Nhưng trong thực tế vẫn có những dạng thuốc thấm qua đường tĩnh mạch như dạng thuốc đạn vì thế cũng có tài liệu yêu cầu không dùng cho người có thai (ít nhất cũng ở dạng thuốc này). Người có thai có thể dùng nistatin dưới dạng thuốc không thấm qua máu điều trị nấm Candida (ở miệng, thực quản, dạ dày, ruột, lưỡi) nhưng không nên dùng cho người có thai những dạng thuốc thấm qua máu như dạng thuốc đạn.

An Dương (T/h)