Phát hiện thiên hà 'khổng lồ' mở ra giai đoạn đầu hình thành dải Ngân hà

authorNgọc Nga 06:45 05/11/2018

(VietQ.vn) - Các nhà khoa học vừa phát hiện ra rằng, khoảng 10 tỷ năm trước, dải Ngân hàng đã sáp nhập với một thiên hà lớn. Các ngôi sao này, có tên là Gaia-Enceladus.

Sự kiện: Khám phá vũ trụ

Theo đó, các ngôi sao này chiếm phần lớn quầng của dải Ngân hà và cũng định hình độ dày của nó, tạo ra một hình dạng khổng lồ. Phát hiện này do một nhóm nghiên cứu quốc tế do nhà thiên văn học Amron Helmi thuộc Đại học Groningen, hiện đang được xuất bản trên tạp chí Nature.

Các thiên hà lớn như dải Ngân hà của chúng ta là kết quả của việc sáp nhập các thiên hà nhỏ hơn. Một câu hỏi nổi bật là liệu một thiên hà như dải Ngân hà có phải là sản phẩm của nhiều vụ sáp nhập nhỏ hay một vài vụ sáp nhập lớn. Giáo sư thiên văn học của trường Đại học Groningen, Amina Helmi đã dành phần lớn sự nghiệp của mình để tìm kiếm 'hóa thạch' trong dải Ngân Hà có thể đưa ra một số gợi ý về sự tiến hóa của nó. Cô sử dụng thành phần hóa học, vị trí và quỹ đạo của các ngôi sao trong quầng để suy luận lịch sử của chúng, và từ đó xác định các vụ sáp nhập tạo ra dải Ngân Hà ban đầu.

 Một thiên hà khổng lồ vừa được phát hiện mở ra thời kỳ đầu hình thành dải Ngân hà của chúng ta. Ảnh: Phys

 Một thiên hà khổng lồ vừa được phát hiện mở ra thời kỳ đầu hình thành dải Ngân hà của chúng ta. Ảnh: Phys

Bản phát hành dữ liệu thứ hai gần đây từ nhiệm vụ vệ tinh Gaia tháng 4 năm ngoái đã cung cấp cho Giáo sư Helmi dữ liệu khoảng 1,7 tỷ sao. Helmi đã tham gia vào việc phát triển sứ mệnh Gaia trong khoảng 20 năm và là một phần của nhóm xác nhận dữ liệu trong lần phát hành dữ liệu thứ hai.

Nhóm nghiên cứu cùng giáo sư Helmi cho biết: "Bây giờ, cô ấy đã sử dụng dữ liệu để tìm kiếm dấu vết của những vụ sáp nhập trong quầng sáng: "Chúng tôi mong đợi các ngôi sao từ các vệ tinh hợp nhất trong hào quang. Chúng tôi không ngờ rằng hầu hết các ngôi sao quầng thực sự có nguồn gốc chung trong một vụ sáp nhập rất lớn". 

Chữ ký hóa học của nhiều ngôi sao quầng rõ ràng khác với những ngôi sao trong Milky Way (thiên hà). "Và chúng là một nhóm khá đồng nhất, cho thấy chúng có chung nguồn gốc."

Bằng cách vẽ cả hai quỹ đạo và chữ ký hóa học, 'kẻ xâm lược' nổi bật rõ ràng. Helmi nói, "Những ngôi sao trẻ nhất từ ​​Gaia-Enceladus thực sự trẻ hơn những ngôi sao Milky Way bản địa trong khu vực đĩa dày. Điều này có nghĩa rằng tiền thân của đĩa dày này đã có mặt khi sự hợp nhất xảy ra, và Gaia-Enceladus, vì kích thước lớn của nó, lắc nó và phồng lên. "

Kỳ lạ loài nhện 'góa phụ đen' có sợi tơ cứng như 'thép'(VietQ.vn) - Những sợi tơ "siêu cứng" của loài nhện này hứa hẹn cho sự ra đời các vật liệu tổng hợp từ tự nhiên mới có khả năng chịu lực tương đương kim loại.

Trong bài báo trước, Helmi đã mô tả một "đốm màu" khổng lồ của các ngôi sao có chung nguồn gốc. Bây giờ, cô cho thấy các ngôi sao từ đốm màu này trong hào quang là những mảnh vỡ từ việc sáp nhập dải Ngân Hà với một thiên hà lớn hơn một chút so với Đám mây Magellan Nhỏ, khoảng 10 tỷ năm trước. Thiên hà được gọi là Gaia-Enceladus, sau khi Enceladus khổng lồ, người trong thần thoại Hy Lạp được sinh ra từ Gaia (nữ thần Trái đất) và Thiên vương tinh (thần trời).

Dữ liệu về động học, hóa học, tuổi tác và phân bố không gian từ các ngôi sao Milky Way nguyên thủy và tàn dư của Gaia-Enceladus đã nhắc nhở Helmi về các mô phỏng được thực hiện bởi một tiến sĩ trước đó, khoảng 10 năm trước. Mô phỏng của ông về việc sáp nhập một thiên hà hình đĩa lớn với dải Ngân hà trẻ tạo ra sự phân bố các ngôi sao từ cả hai vật thể, hoàn toàn phù hợp với dữ liệu Gaia. "Thật tuyệt vời khi nhìn vào dữ liệu Gaia mới và nhận ra rằng tôi đã từng thấy nó trước đây", nhà thiên văn học nói.

Tiến Dũng (Theo Phys)

 

Thích và chia sẻ bài viết:

tin liên quan

video hot

Về đầu trang